Esas No: 2021/6098
Karar No: 2022/5734
Karar Tarihi: 18.04.2022
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/6098 Esas 2022/5734 Karar Sayılı İlamı
Özet:
İş Mahkemesi'ne sunulan bir davada, davacının yaşlılık aylığının yanlışlıkla kesildiği ve tekrar bağlanması talep edildiği belirtilmiştir. İlk Derece Mahkemesi davayı kabul etmiş ve aylığın kesildiği tarihten itibaren yeniden bağlanmasına karar vermiştir. İstinaf başvurusu sonucunda, Bölge Adliye Mahkemesi davayı reddetmiştir. Ancak, davalı Kurum vekili bu karara temyiz başvurusunda bulunmuştur. Temyiz başvurusunda, davacının işyerinin yanlışlıkla tespit edildiği ve eksik inceleme yapıldığı iddia edilmiştir. Kanunlar, işverenlerin sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler olduğunu ve çalıştıran işverenin tespit edilmesi gerektiğini belirtmektedir. İncelenen dosyada, işyerinin doğru şekilde tespit edilmediği ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, diğer işverenlere husumet yöneltilmesi için davacıya mehil verilerek duruşma günü tebliğ edilip davaya iştakları sağlanmalıdır. Eksik inceleme ve araştırma sonucu verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğu sonucuna varılmıştır. Bu nedenle, temyiz başvurusu kabul edilmiştir ve
"İçtihat Metni"
Mahkemesi : ... 12. İş Mahkemesi
Dava, Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 01.10.2012 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı almakta olan davacının bir kısım çalışmalarının iptal edildiği, bir kısım çalışmalarına kontrollü kaydı konularak yaşlılık aylığı tahsisinde dikkate alınmadığı, bu nedenle aylığın haksız yere kesildiği, kurumun yaşlılık aylığının kesen işleminin iptaliyle aylığın yeniden bağlanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II- CEVAP
Davalı vekili davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
III- MAHKEME KARARI
A- İLK DERECE MAHKEME KARARI
“Davacının davasının kabulüne,
Davacının yaşlılık aylığının iptaline ilişkin kurum işleminin iptaline;
... tahsis numaralı kesilen yaşlılık aylığının kesildiği tarihten itibaren yeniden bağlanarak davacıya ödenmesine” karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“... 12. İş Mahkemesi'nin, 22.10.2019 tarihli, 2016/427 E, 2019/319 K. sayılı kararına yönelik davalı SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davalı Kurum vekili; davacının bildirim yapan işyerlerinde değil ... adlı işyerinde çalıştığının kabul edilmesine rağmen bildirim yapan ve işveren kabul edilen kişilere husumet yöneltilmeksizin eksik araştırma ve incelemeyle karar verildiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
506 sayılı Kanunun 4. maddesinde “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. “Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. Sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin hangi işveren tarafından düzenlenmiş olduğu tespit edilip, davanın, sigortalıyı fiilen çalıştıran işverene yöneltmesi gerekir.
İncelenen dosyada, dava konusu dönemde davacının hizmet döküm cetveline göre bildirim yapan işverenlerin, ... , ... , ... , ... ve ... (... ) kişiler olduğu anlaşılmaktadır.
Davacının davaya konu çalışmalarının ... isimli işyerinde geçtiğinin kabul edilmesine göre, HMK m. 124 gereğince hak alanını ilgilendiren yukarıda adı geçen kişilere de usulüne uygun bir biçimde husumet yöneltilmelidir.
Bu sebeple açıklanan yasal düzenlemeler çerçevesinde; HMK’nun 124. maddesi gereğince diğer işeverenlere husumetin yöneltilmesi için davacıya mehil verilerek duruşma günü tebliğ edilip davaya iştirakleri sağlanmalı, bu davalıların göstereceği deliller de gözetilerek toplanan ve toplanılacak delillere göre bir karar verilmelidir.
Açıklanan bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereğince yukarıda yazılı gerekçelerle kaldırılarak ilk derece mahkemesince verilen hükmün BOZULMASINA, dosyanın kararı ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 18.04.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.
