Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/2804 Esas 2022/964 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/2804
Karar No : 2022/964

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Odaları Birliği
VEKİLİ : Av. …
2- … Odası
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 22/04/2021 tarih ve E:2019/9871, K:2021/2488 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 02/06/2005 tarih ve 25833 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Mimarlar Odası Serbest Mimarlık Hizmetlerini Uygulama, Tescil ve Mesleki Denetim Yönetmeliği'nin 9. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "Sermaye şirketi ortağı olarak serbest mimarlık hizmetleri büro tescil belgesi alınabilmesi için mimarın şirketteki hisse oranı şirket sermayesinin ortaklara bölünmesiyle bulunacak paydan ve aynı zamanda diğer ortaklardaki en yüksek hisse oranından fazla olacaktır." düzenlemesindeki "aynı zamanda diğer ortaklardaki en yüksek hisse oranından fazla olacaktır" ibaresinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 22/04/2021 tarih ve E:2019/9871, K:2021/2488 sayılı kararıyla;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasında, dava açma süresinin, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gün olduğu; 2. fıkrasında, bu sürelerin idari uyuşmazlıklarda yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlayacağı; 4. fıkrasında ise, ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri kuralına yer verildiği,
Aynı Kanun'un "Dilekçeler üzerine ilk inceleme" başlıklı 14. maddesinin 3. fıkrasında, dilekçelerin, Danıştayda daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hakimi, idare ve vergi mahkemelerinde ise mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından: a) Görev ve yetki, b) İdari merci tecavüzü, c) Ehliyet, d) İdari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) Süre aşımı, f) Husumet, g) 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği; 6. fıkrasında, bu hususların ilk incelemeden sonra tespit edilmesi halinde de davanın her safhasında 15. madde hükmünün uygulanacağı; "İlk inceleme üzerine verilecek karar" başlıklı 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde ise, davanın yasal süresi içinde açılmamış olması durumunda davanın reddine karar verileceğinin hüküm altına alındığı,
Dava açma süresine ilişkin kurallar ile düzenleyici işlemlere karşı iki ayrı yol izlenerek dava açma imkanı tanındığı, buna göre, 2577 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca düzenleyici işlemin ilanı üzerine altmış gün içinde dava açılabileceği gibi, düzenleyici işlemin uygulanması üzerine de, uygulama işleminin tebliğ tarihinden itibaren yine altmış gün içinde düzenleyici işleme veya düzenleyici işlemle birlikte uygulama işlemine karşı dava açılabileceği, bu şekilde, düzenleyici işlemin ilanı üzerine düzenleyici işleme karşı dava açmamış bulunan ilgililere, dava konusu edebilecekleri bir uygulama işleminin varlığına bağlı olarak, düzenleyici işleme karşı da dava açma imkanının sağlanmasının amaçlandığı,
Yukarıda belirtilen Kanun hükmü uyarınca düzenleyici işlemin, yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde dava konusu edilmemesi halinde ise, uygulama işlemi üzerine dava konusu edilebilmesi için uygulama işleminin tebliğ tarihine göre dava açma süresinin geçmemiş olması gerektiği,
Dosyanın incelenmesinden; davacının ortağı olduğu şirket tarafından, şirket ana sözleşmesine mimarlık mühendislik faaliyetlerinin eklendiği, ticari amaçlı olarak değil, kendi projeleri için mimarlık faaliyetinde bulunmalarından dolayı unvanlarında mimarlık ibaresini kullanmadıkları, mimarlık mühendislik faaliyetlerinden dolayı Oda kaydının yapılması istemiyle Antalya Mimarlar Odasına 16/07/2019 tarihinde yapılan başvuruya, 02/08/2019 tarihinde şirket adı belirtilmek suretiyle verilen cevapta, Yönetmelik düzenlemesinde, sermaye şirketi ortağı mimar ya da mimarların tescilleri ve tescil yenilemeleri koşullarının belirlendiği, kayıtlar incelendiğinde, sermaye şirketi ortağı olan iki mimarın hisse paylarının Yönetmelik'teki şartı sağlamadığı gerekçesiyle büro tescil kaydının yapılamayacağı belirtilerek istemin reddedildiği, bu yazının üzerinde elden teslim alındığına dair 07/08/2019 tarihli imzanın bulunduğu, 13/12/2019 tarihinde bakılan davanın açıldığının anlaşıldığı,
Türk Ticaret Kanunu'nun "Temsil Yetkisi" başlıklı 370. maddesinde, "Esas sözleşmede aksi öngörülmemiş veya yönetim kurulu tek kişiden oluşmuyorsa temsil yetkisi çift imza ile kullanılmak üzere yönetim kuruluna aittir." düzenlemesine yer verildiği,
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacının yönetim kurulu üyesi ve ortağı olduğu şirket adına tesis edilen işlemden menfaatinin etkilenmesi nedeniyle dava açılabileceğinin açık olduğu, uygulama işleminin 07/08/2019 tarihinde elden teslim alındığı, uygulama işleminin davacıya tebliğini izleyen günden itibaren altmış gün içinde işlemin dayanağı olan Yönetmelik düzenlemesine karşı dava açılması gerekirken, bu süre geçirildikten sonra 13/12/2019 tarihinde açılan davanın esasının süre aşımı nedeniyle incelenme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle,
davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, uygulama işlemini 07/08/2019 tarihinde öğrendiği tespitinin doğru olmadığı, bu işlemi haricen çok daha sonra öğrendiği, kaldı ki, süregelen işlemlerde uygulanan yönetmeliğe karşı her zaman dava açılabileceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Davalı idarelerden TMMOB Mimarlar Odası tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuş olup, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle süre aşımı yönünden reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 22/04/2021 tarih ve E:2019/9871, K:2021/2488 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 24/03/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.