Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/13056 Esas 2019/4688 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 22.07.2013 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen 08.04.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir.
Davacı vekili asıl dava ve birleştirilen davada, davacının maliki olduğu 968 ve 969 parsel sayılı taşınmazlar lehine, davalılara ait 958 ve 3980 parsel sayılı taşınmazlardan geçit hakkı kurulmasını talep ve dava etmiş, yargılama sırasında 969 parsel yönünden davadan feragat etmiştir.
Davalı ... taşınmazının geçit için uygun olmadığını beyan ederek davanın reddini savunmuş, diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulü ve kısmen reddi ile 968 parsel sayılı taşınmaz lehine, 958 parsel sayılı taşınmaz aleyhine, fen bilirkişisi raporunda 1 numaralı güzergah ile gösterilen yerden geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekili temyiz etmiştir.
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir.
Somut olayda; tapu kayıtlarının incelenmesinde, yükümlü hale gelen 958 parsel sayılı taşınmazın tam maliki olan ..."nun öldüğü belirtilmiş ise de; veraset ilamının dosyada bulunmadığı anlaşılmakla, mahkemece, veraset ilamı getirtilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında hüküm kurulmalıdır.
Öte yandan geçit hakkı tesis edilen güzergah ile .... Asfaltı karayoluna doğrudan bağlantı kurulmuştur. Bu durumda 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunun “Erişme kontrolü uygulanan karayollarına bağlantı, şehir geçişleri ve yerleşim” başlıklı 17. maddesine göre; belirlenen güzergahtan geçit hakkı tesisinin uygun olup olmadığının Karayolları Genel Müdürlüğü’nden sorulması, sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.05.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.