Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/2090 Esas 2022/5929 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
No : 2021/1710-2021/1996
İlk Derece
Mahkemesi : Silvan Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı davacı ve feri müdahil Kurum vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı ve feri müdahil Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının ... bünyesinde bulunan Konak Mahallesi mezarlığında 2004 yılı Ocak ayı itibariyle çalışmaya başladığını, belediye tarafından çalışmalarının Kuruma bildirilmediğini ileri sürerek 2004/Ocak ile 2017/Ağustos ayları arasında geçen çalışmalarının tespitini talep etmiştir.
II-CEVAP
Feri müdahil Kurum vekili 16/10/2017 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil kurumun işbu davada taraf sıfatının bulunmadığını, bu nedenle müvekkil kurum yönünden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi, davanın reddine karar vermiştir.
İSTİNAF NEDENİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin belediye bünyesinde 2004-2017 tarihleri arasında aralıksız çalışmasına rağmen mahkemece davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, dosyada dinlenen tanık beyanlarından davacının çalışmasının ispatlandığı, en son ücretinin 500,00 TL olup ücret alacağı bulunduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
Feri müdahil ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemece davanın reddine karar verilmesine rağmen müvekkili Kurum lehine vekalet ücretine hükmedilmediğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
B-BAM KARARI
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi, davacı vekilinin ve feri müdahil ... vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b.1. maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine, şeklinde karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğinden bahisle hükmün bozulmasını istemiştir.
Feri müdahil Kurum vekili kararı temyiz etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Kanun'un 79. ve 5510 sayılı Kanunun 86. maddesidir. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacının davalı bünyesinde Konak Mahallesi mezarlığında bekçilik ve mezarlık bakım işlerini yapmak suretiyle Ocak 2004-Ağustos 2017 arası çalıştığının tespiti istemiyle açılan davada Mahkemece verilen karar eksik incelemeye dayalıdır. Öncelikle, ilgili Belediyeden dava konusu dönem olan 2017 yılı öncesinde mezarlık işlerinin kim tarafından yürütüldüğü, mezarlık müdür ve görevlilerinin kimler olduğu belirlenip, ilgililer tanık sıfatıyla dinlenilmeli, aşamalarda davacı vekili beyanında geçen ve mezarlığın yakınlarında olduğu iddia edilen komşu bakkallar belirlenerek ilgililerin komşu iş yeri tanık sıfatıyla beyanlarına başvurulmalı, varsa başkaca komşu işyeri tanığı da tespit edilerek dinlenilmeli, yine zabıta marifetiyle yapılacak araştırma ile ilgili mezarlık bakım işlerinin kimler tarafından yürütüldüğü belirlenip beyanlarına başvurulmalı, varsa ilgili mezarlık çevresinde mezar yapım işinde çalışan mermerciler tespit edilerek bilgi ve görgülerine başvurulmalı elde edilecek tüm deliler toplanarak fiili çalışmanın varlığı tereddüte yer bırakmayacak şekilde açıklığa kavuşturularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile verilen karar bozmayı gerektirir.
O hâlde, davacı ve feri müdahil vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 20.04.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.