MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalı ... Sos. Hizm. Özel Sağ. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. Vekili ve ... Dan. Bel. Bilg. Tem. Yemek Hiz. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili, dava dışı işçi ...’ın müvekkili idarece yapılan ihaleler sonucu yüklenici olarak işi üstlenen davalının elemanı olarak çalıştığını, anılan işçi tarafından müvekkili ve davalılardan ... Dan. Bel. Bilg. Tem. Yemek Hiz. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. aleyhine işçilik alacaklarının tahsili için dava açıldığını, iş mahkemesinde açılmış olan davanın kabul edildiğini, başlatılan icra takibi üzerine 27.07.2014 tarihi itibariyle 16.009,14 TL’den 254,23 TL stopaj kesintisi yapılarak 15.754,91 TL’nin icra dosyasına ödendiğini ileri sürerek, 16.009,14 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan rücuen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... , davaya cevap vermemiştir.
Diğer davalılar vekili, müvekkil şirketlerin sorumluluğunun işçiyi çalıştırmış oldukları döneme ilişkin olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasında düzenlenen sözleşme gereğince davalı şirketin sorumluluğunun son işveren olmakla ve sözleşmede hüküm bulunmakla işçinin tüm çalışma dönemini kapsayacağı bu durumda davacı kurum tarafından davalı şirketin son işverenlik görevini ifa etmiş olduğu dava dışı işçiye yönelik olarak yapmış olduğu 16.009,14.TL ödemeden sorumlu olacağı, taraflar arasındaki hizmet sözleşmeleri ve eki olan şartnamelerde, dava konusu işçi alacakları nedeniyle yüklenicinin sorumlu olduğunun düzenlendiği gerekçesiyle davanın kabulü ile 16.009,14 TL tazminatın ödeme tarihi olan 27.07.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya veilmesine karar verilmiştir.
Kararı, davalı ... Sos. Hizm. Özel Sağ. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. ve ... Dan. Bel. Bilg. Tem. Yemek Hiz. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Davanın itirazın iptali şeklinde açılmış olması durumunda ise takibin hangi davalı açısından hangi miktarla devam edeceği ayrı ayrı belirlenmelidir.
Bu durumda mahkemece Bursa 4. İş Mahkemesinin 2013/483 E. 2014/351 K. sayılı dosyası celbedilerek yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde bilirkişiden ek rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile ödenen bedelin tamamından son işveren olan davalı şirketlerin oluşturduğu adi ortaklığın sorumlu tutulması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalılar ... Sos. Hizm. Özel Sağ. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. ve ...vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalılar ... Sos. Hizm. Özel Sağ. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. ve ...yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 30.01.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.