MAHKEMESİ : İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 26/12/2013
NUMARASI : 2013/522-2013/1168

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
İİK"nun 82/12. maddesi gereğince, borçlunun "haline münasip" evi haczedilemez. Bir meskenin borçlunun haline uygun olup olmadığı adı geçenin haczi anındaki sosyal durumuna ve borçlu ile ailesinin ihtiyaçlarına göre belirlenir. Buradaki "aile" terimi, geniş anlamda olup, borçlu ile birlikte aynı çatı altında yaşayan, bakmakla yükümlü olduğu kişileri kapsar. İcra mahkemesince, borçlunun sözü edilenlerle birlikte barınması için zorunlu olan haline münasip meskeni temin etmesi için gerekli bedel bilirkişilere tespit ettirildikten sonra, haczedilen yerin kıymeti bundan fazla ise, satılmasına karar verilmeli ve satış bedelinden yukarıda nitelikleri belirlenen mesken için gerekli olan miktar borçluya bırakılmalı, kalanı alacaklıya ödenmelidir. Bu kıstasları aşan nitelik ve evsaftaki yerlerle, makul ölçüleri geçen oda ve salonu kapsayan ve ikamet için zorunlu öğeleri içeren bir meskenin dışındaki yerler, maddede öngörülen amaca aykırıdır. Borçlunun görev ve sıfatı, kendisinin yukarıda belirlenenden daha görkemli bir meskende ikamet etmesini gerektirmez.
Somut olayda mahkemece, mahallinde yapılan keşif sonucu düzenlenen 02.12.2013 tarihli bilirkişi raporunda taşınmazın mesken olduğu, 2 oda, 1 salondan ibaret arsa payı dahil keşif tarihindeki borçlunun hisse değerinin 160.127,34 TL olduğu, haline münasip bir meskeni 145.000,00 TL"ye alabileceği bildirilmiştir.
Bu durumda mahallinde yapılan keşif sonrası düzenlenen bilirkişi raporunda meskeniyet şikayetine konu taşınmazın borçlu hissesine düşen değeri 160.127,34 TL, borçlunun haline uygun evi alabileceği miktar ise 145.000,00 TL olarak belirlendiğine göre mahkemece, mahcuzun satılarak borçlunun haline münasip ev alması için gerekli olan 145.000,00 TL"nin kendisine, artanın alacaklıya ödenmesine, satışın borçlunun haline münasip ev alabileceği miktardan az olmamak üzere yapılmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde haczin kaldırılması yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
Öte yandan taşınmazın tapu kaydı incelendiğinde, haciz tarihinden önce 28.12.1992 tarihli Şammas Abay lehine 1. dereceden, 09.06.1997 tarihli T. Halk Bankası lehine 2. decereden kurulmuş ipoteklerin bulunduğu görülmektedir.
Borçlunun, daha önce ipotek ettiği taşınmazı hakkında sonradan haczedilmezlik şikayetinde bulunabilmesi için ipoteğin mesken kredisi, esnaf kredisi, zirai kredi gibi zorunlu olarak kurulmuş ipoteklerden olması gerekir. Zira, zorunlu olarak kurulan ipoteğin meskeniyet şikayetine engel teşkil etmeyeceği ilkesi, bu ipoteğin sosyal amaçlı olarak verilen kredinin teminatını oluşturmasından kaynaklanmaktadır. Bunun dışında, borçlunun serbest iradesi ile kurduğu ipotekler, adı geçenin daha sonra bu yerle ilgili olarak meskeniyet iddiasında bulunmasını engeller.
Mahkemece, meskeniyet şikayetine konu taşınmaz üzerindeki ipoteklerin niteliği ilgili bankadan sorulmalı ve ipotek akit tabloları celbedilerek ipoteklerin hangi amaçla tesis edildiği ve ipotek borcunun ödenip ödenmediği öncelikle saptanmalıdır. Eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi de doğru değildir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.