Danıştay 2. Daire 2021/888 Esas 2022/1527 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/888
Karar No : 2022/1527


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Valiliği
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesince verilen …günlü, E:…, K:…sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Trabzon ili, Ortahisar ilçesi, …Mahallesinde bulunan ve mülkiyeti Maliye Hazinesine ait …ada, …parsel sayılı taşınmazın 84,00 m²'lik kısmının 08/08/2010 - 07/08/2015 tarihleri arasında bahçe olarak kullanılmak suretiyle fuzulen işgal edildiğinden bahisle davacıdan 36.423,00 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin …günlü, …sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : …İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; dava konusu ecrimisil döneminde işgalinin sabit olması nedeniyle davacının fuzuli şagil konumunda olduğu, ayrıca davacının ecrimisil bedeline ilişkin olarak herhangi bir iddiası olmadığı da dikkate alınarak, davacı adına düzenlenen ecrimisil düzeltme ihbarnamesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ecrimisil talep edilen dönemde işgalinin bulunmadığı, taşınmazın tarım yapılamaz hale gelmesi nedeniyle terk edildiği, ecrimisil bedeline itirazları olmasına rağmen değerlendirilmediği ve mahkemece keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmaksızın karar verildiğinden kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Trabzon ili, Ortahisar ilçesi, …Mahallesinde bulunan mülkiyeti Maliye Hazinesine ait …ada, …parsel sayılı taşınmazın 84,00 m²'lik kısmının 08/08/2010 - 07/08/2015 tarihleri arasındaki dönemde bahçe olarak kullanılmak suretiyle işgal edildiğinden bahisle davacıdan 36.423,00 TL ecrimisil talep edilmesine ilişkin …günlü, …sayılı ecrimisil ihbarnamesi düzenlendiği anılan ihbarnameye yapılan itirazın reddi üzerine …günlü ve …sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'unun 31. maddesinde, bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava, bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri gibi konularda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı, kurala bağlanmıştır.
6100 sayılı Kanun'un 266. maddesinde, "Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir" hükmüne yer verilmiş olup mahkemece gerek duyulması halinde bilirkişiye başvurulması da mümkündür.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle "Ecrimisil ve Tahliye" başlıklı 75. maddesinde, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, 13’üncü maddesinde gösterilen komisyonca takdir ve tespit edilecek ecrimisilin isteneceği, ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olmasının gerekmediği ve fuzuli şagilin kusurunun aranmayacağı, ecrimisil fuzuli şagil tarafından rızaen ödenmez ise, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunacağı hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden, davaya konu taşınmazın bahçe olarak kullanılmak suretiyle işgal edilmesi nedeniyle davacıya ecrimisil tahakkuk ettirilmesi üzerine açılan davada, İdare Mahkemesince her ne kadar davacının işgalci olduğu sabit görülerek, fahişlik iddiası da bulunmadığından bahisle idarece yapılan kıymet takdiri yerinde kabul edilerek davanın reddi yolunda karar verilmiş ise de; dava dilekçesinde taşınmaz üzerinde işgalin bulunmadığı iddiasının yanında belirlenen ecrimisil bedelinin yüksekliği nedeniyle makul seviyeye indirilmesi yönünde talepte bulunulduğu, ancak mahkemece bu yönde bir değerlendirme ve inceleme yapılmadan hüküm kurulduğu, oysa taşınmazın bulunduğu mahalde yer alan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları dikkate alınarak gerekirse keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle düzenlenecek rapora göre uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekmekte olduğu açıktır.
Bilirkişiye başvurulmasındaki amacın, hukuka uygun karar verebilmek için gerekli verilere ulaşmak olduğu göz önünde tutulduğunda, bilirkişilerin uyuşmazlık konusunda özel ve teknik bilgiye sahip olan kişiler arasından seçilerek, düzenlenecek raporda, sorulara verilen cevapların şüpheye yer vermeyecek şekilde açık ve hükme esas alınabilecek nitelikte olması gerekmektedir.
Bu nedenle, İdare Mahkemesince öncelikle kıymet takdiri kararı uyarınca belirlenen bedelin uygun olup olmadığının değerlendirilmesi, bu değerlendirmenin yapılamaması ve uyuşmazlığın çözümü için bilirkişi incelemesine ihtiyaç duyulması durumunda ise aralarında bir emlakçının veya gayrimenkul değerleme uzmanının da yer aldığı bilirkişilerce davaya konu alanla benzer nitelikleri taşıyan, emsal oluşturabilecek yerlerin kira bedeli ile aynı taşınmazın bir önceki dönemi olan 15/06/2007-20/08/2009 tarihleri arasındaki dönem için düzenlenen ecrimisil ihbarnamesine karşı açılan davada, …Bölge İdare Mahkemesinin karar düzeltme isteminin reddi üzerine kesinleşen …İdare Mahkemesinin …günlü, E:…, K:…sayılı kararı da dikkate alınarak, bu tür taşınmazın serbest piyasada kiralanması halinde rayiç kirasının ne olacağının belirlenmesi ve elde edilen yararın da göz önünde tutulması suretiyle yapılacak inceleme sonucu düzenlenecek rapor esas alınarak bir karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, ecrimisil bedeli yönünden eksik incelemeye dayalı idare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. …İdare Mahkemesince verilen …günlü, E:…, K:…sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.