Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/2086 Esas 2022/6176 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : Kayseri 1. İş Mahkemesi

Dava, prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi7. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı, davacının 14.01.2004 - 15.03.2015 tarihleri arasında çalıştığını, davacının aldığı primlerin Kuruma bildirilmediğini belirterek prime esas kazanç tespitine karar verilmesini istemiştir.
II-CEVAP
Davalı kurum vekili, davanın reddine dair karar verilmesini, talep etmiştir.
Davalı şirket vekili; duruşmadaki beyanında davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesince ," Davanın kısmen kabulü ile;
1- Davacının prime esas kazancının 2005 yılı Ocak 674,99 TL, Şubat 771,50 TL, Mart 723,85 TL, Nisan 721,50 TL, Mayıs 769,85 TL, Haziran 672,50 TL, Temmuz 1.078,85 TL, Ağustos 764,85 TL, Eylül 744,50 TL, Ekim 889,85 TL, Kasım 745,50 TL, Aralık 785,85 TL, 2006 yılı Ocak 730,00 TL, Şubat 756,00 TL, Mart 870,00 TL, Nisan 709,00 TL, Mayıs 822,00 TL, Haziran 874,00 TL, Temmuz 957 TL, Ağustos 1.799,00 TL, Eylül 984,00 TL, Ekim 873,00 TL, Kasım 1.683,00 TL, Aralık 933,00 TL, 2007 yılı Ocak 1.514,50 TL, Şubat 910,00 TL, Mart 904,50 TL, Nisan 910,00 TL, Mayıs 1.054,50 TL, Haziran 1.154,00 TL, Temmuz 1.204,30 TL, Ağustos 1.797,30 TL, Eylül 1.159,00 TL, Ekim 1.079,30 TL, Kasım 1.775,43 TL, Aralık 1.029,30 TL, 2008 yılı Ocak 1.792,10 TL, Şubat 1.208,00 TL, Mart 1.229,10 TL, Nisan 1.692,00 TL, Mayıs 1.292,10 TL, Haziran 1.228,00 TL, Temmuz 1.426,65 TL, Ağustos 2.356,65 TL, Eylül 1.264,50 TL, Ekim 1.186,65 TL, Kasım 1.164,50 TL, Aralık 1.211,65 TL, 2009 yılı Ocak 2.133,00 TL, Şubat 2.058,00 TL, Mart 2.158,00 TL, Nisan 2.236,60 TL, Mayıs 2.261,60 TL, Haziran 2.333,00 TL, Temmuz 2.539,46 TL, Ağustos 2.339,46 TL, Eylül 2.392,13 TL, Ekim 2.701,00 TL, Kasım 2.756,00 TL, Aralık 3.101,00 TL, 2010 yılı Ocak 2.998,83TL, Şubat 2.826,00 TL, Mart 2.786,07 TL, Nisan 2.067,70 TL, Mayıs 2.222,76 TL, Haziran 2.719,40 TL, Temmuz 3.576,00 TL, Ağustos 3.741,00 TL, Eylül 3.212,00 TL, Ekim 3.504,00 TL, Kasım 3.298,00 TL, Aralık 4.349,55 TL, 2011 yılı Ocak 3.158,00 TL, Şubat 3.562,04 TL, Mart 3.812,88 TL, Nisan 3.529,37 TL, Mayıs 3.460,37 TL, Haziran 5.012,84 TL, Temmuz 4.031,00 TL, Ağustos 4.168,00 TL, Eylül 6.320,05 TL, Ekim 4.223,00 TL, Kasım 4.158,00 TL, Aralık 7.068,50 TL, 2012 yılı Ocak 4.420,21 TL, Şubat 3.872,00 TL, Mart 6.607,44 TL, Nisan 4.201,77 TL, Mayıs 4.313,00 TL, Haziran 6.162,32 TL, Temmuz 4.696,00 TL, Ağustos 4.610,00 TL, Eylül 7.710,40 TL, Ekim 6.618,43 TL, Kasım 4.642,59 TL, Aralık 7.713,40 TL, 2013 yılı Ocak 4.397,60 TL, Şubat 4.492,00 TL, Mart 5.640,00 TL, Nisan 4.599,77 TL, Mayıs 4.742,00 TL, Haziran 6.596,00 TL, Temmuz 6.322,00 TL, Ağustos 4.845,77 TL, Eylül 8.516,60 TL, Ekim 5.485,40 TL, Kasım 4.970,00 TL, Aralık 6.754,00 TL, 2014 yılı Ocak 4.429,00 TL, Şubat 4.698,00 TL, Mart 7.246,69 TL, Nisan 4.992,77 TL, Mayıs 5.220,77 TL, Haziran 8.915,50 TL, Temmuz 9.192,00 TL, Ağustos 8.539,60 TL, Eylül 9.871,00 TL, Ekim 6.327,13 TL, Kasım 5.646,00 TL, Aralık 8.200,51 TL, 2015 yılı Ocak 7.270,15 TL, Şubat 3.222,00 TL olduğunun tespitine.
2- Fazlaya ilişkin talebin reddine. "; dair karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
Davalı Kurum vekilinin Kayseri 1. İş Mahkemesi'nin 08/06/2021 Tarih ve 2018/695 Esas - 2021/212 Karar sayılı kararına yönelik istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b maddesinin (1) numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalılar vekilleri vekili temyiz dilekçesinde özetle; mahkeme kararının bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun; 288. maddesinde, bir hakkın doğumu, düşürülmesi, devri, değiştirilmesi, yenilenmesi, ertelenmesi, ikrarı ve itfası amacıyla yapılan hukuki işlemlerin, yapıldıkları zamanki miktar veya değerleri belir bir tutarı geçtiği takdirde senetle kanıtlanması gerektiği, bu hukuki işlemlerin miktar veya değeri, ödeme veya borçtan kurtarma (ibra) gibi herhangi bir sebeple belir bir tutardan aşağı düşse bile senetsiz kanıtlanamayacağı bildirilmiş, 289. maddesinde, 288. madde uyarınca senetle kanıtlanması gereken konularda yukarıdaki hükümler hatırlatılarak karşı tarafın açık muvafakati durumunda tanık dinlenebileceği, 292. maddesinde de, senetle kanıtlanması zorunlu konularda yazılı bir delil başlangıcı varsa tanık dinlenebileceği açıklanarak delil başlangıcının, dava konusunun tamamen kanıtlanmasına yeterli olmamakla birlikte, bunun var olduğunu gösteren ve aleyhine sunulmuş olan tarafça verilen kağıt ve belgeler olduğu belirtilmiştir. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 200 ve 202. maddelerinde de bu düzenlemeler korunmuştur.
Kuruma ödenmesi gereken sigorta primlerinin hesabında gerçek ücretin/kazancın esas alınması gerekmekte olup hizmet tespiti davalarının kamusal niteliği gereği, çalışma olgusu her türlü kanıtla ispatlanabilmesine karşın ücret konusunda aynı genişlikte ispat serbestliği söz konusu değildir ve değinilen maddelerde yazılı sınırları aşan ücret alma iddialarının yazılı delille kanıtlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Ücret tutarı maddede belirtilen sınırları aştığı takdirde, tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliğe sahip olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, sigortalının imzasını içeren aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle kanıtlanması olanaklıdır. Yazılı delille ispat sınırının altında kalan miktar için tanık dinlenebileceği gibi, tespiti istenen miktar sınırı aşsa dahi varlığı iddia edilen çalışmanın öncesine ve sonrasına ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgeler bulunuyorsa tanık dinlenmesi mümkündür. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 20.10.2010 gün ve 2010/10 - 480 Esas - 2010/523 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10 - 481 Esas - 2010/524 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10 - 482 Esas - 2010/525 Karar, 19.10.2011 gün ve 2011/10 - 608 Esas - 2011/649 Karar, 19.06.2013 gün ve 2012/10 - 1617 Esas - 2013/850 Karar sayılı ilamlarında da aynı görüş ve yaklaşım benimsenmiştir.
Diğer taraftan davanın diğer Yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanunun “Prime esas ücretler” başlığını taşıyan 77. maddesinin 1. fıkrası ile 5510 sayılı Kanunun “Prime esas kazançlar” başlığını taşıyan 80. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, 4/1(a) maddesi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançlarının hesabında; idare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yukarıdaki (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin, brüt toplamının esas alınacağı öngörülmüştür.
Eldeki davada; davacı tarafından sunulan imzasız iç prim hesap tablolarının yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilip ,bu doğrultuda tanık dinlenerek davanın kısmen kabulüne karar verilmesi isabetsiz bulunmuştur. İmzasız olan belgeler yazılı delil veya yazılı delil başlangıcı niteliğinde olmadığından,bu şekilde değerlendirme yapılarak verilen karar usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak; İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 21.04.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.