Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, boşta geçen süre ücret ve diğer haklar ile işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminatın belirlenmesini istemiştir.
Davalı işveren, iş sözleşmesinin işletmenin gereklerinden kaynaklanan geçerli sebeple feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece feshin geçerli nedene dayandığının kanıtlanmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18.maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 20.maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Dosya içeriğine göre davalı şirkete ait işyerinde satışı operasyon elemanı olarak çalışan davacı işçinin iş sözleşmesi reorganizasyon çalışmaları kapsamında görev yaptığı müdürlüğün lağvedildiği, kadro sayılarının yeniden tespit edildiği, planlanan kadrolara atama için önceki çalışma ve performansının yeterli olmadığı gerekçesi ile feshedilmiştir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu yeterli değildir. Dava yeterince aydınlatılmadan kabulü yönünde sonuca varılmıştır. Yapılacak iş; biri işletme uzmanı, biri endüstri mühendisi ve biri mali müşavir olmak üzere üç kişiden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle yeniden inceleme yaptırılarak, fesih bildiriminde sözü edilen organizasyon değişikliğinin gerçek olup olmadığı ve istihdam fazlalığı meydana getirip getirmediği, davacının çalıştığı bölümün lağvedilip edilmediği, davacının başka bir birimde değerlendirme imkânının bulunup bulunmadığı araştırılmalı, ayrıca fesihten sonra davacıyla aynı niteliği taşıyan işçi alınıp alınmadığı yönü de tespit edilmeli ve tüm bunlardan sonra dosyadaki deliller yeniden değerlendirmeye tabi tutularak ortaya çıkacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.12.2011 gününde oybirliği ile karar verildi.
