16. Hukuk Dairesi 2016/10702 E. , 2019/6923 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ... Köyü çalışma alanında bulunan 121 ada 92 parsel ve 134 ada 179 parsel sayılı 25.913,02 ve 529.130,83 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden oldukları belirtilerek davalı Hazine adına tespit ve tescil edilmiş; bilahare Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan kamulaştırma neticesinde 134 ada 179 parsel sayılı taşınmaz, 134 ada 197 ve 198 parsel olarak ifraz görmüştür. Davacı ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasına dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabul kısmen reddine, 13.03.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda 134 ada 197 parsel sayılı taşınmaz sınırları içerisinde kaldığı belirtilen (A) ve (B) harfleri ile gösterilen bölümlerin, 134 ada 198 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kaldığı belirtilen (C2) ve (C3) harfleri ile gösterilen bölümlerin tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, 134 ada 198 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kaldığı belirtilen (C1), 121 ada 92 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kaldığı belirtilen (92/A), 121 ada 91 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kaldığı belirtilen (91/B), 121 ada 85 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kaldığı belirtilen (85/C) ve 121 ada 87 parsel sayılı taşınmaz içerisinde kaldığı belirtilen (87/D) harfleri ile gösterilen bölümler yönünden davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, fen bilirkişi raporunda (A), (B), (C2) ve (C3) harfleri ile gösterilen bölümler üzerinde davacı lehine zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluştuğu kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli 134 ada 179 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma neticesinde ifraz edilerek 134 ada 197 ve 198 parsel numaralarını aldığı tespit edildiği halde, kamulaştırma dosyası getirtilmemiş, lehine kamulaştırma kararı verilen kişi veya kurum tespit edilip davaya katılımı sağlanmamış, soyut nitelikteki yerel bilirkişi ve tanık anlatımları ile taşınmaz bölümlerinin kullanım durumunu ve toprak yapısını açıklama bakımından yetersiz, denetime elverişli olmayan zirai bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmiştir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için, mahkemece öncelikle, çekişmeli 134 ada 179 parsel sayılı taşınmaz hakkında verilen kamulaştırma dosyası ilgili mahkemeden getirtilmeli, lehine kamulaştırma kararı verilen kişi veya kurum tespit edilerek davaya dahil edilmesi için davacıya süre ve imkan verilmeli, bu yolla taraf teşkili sağlandıktan sonra, adı geçen davalıların varsa davaya karşı savunma ve delilleri sorulup saptanmalı; sonrasında mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 ziraat mühendisi ve 1 fen bilirkişisinden oluşacak bilirkişi heyetinin katılımıyla yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin kime ait oldukları, öncesinde kim tarafından ne şekilde kullanıldıkları, kimden kime intikal ettikleri, evveliyatlarının ne olduğu, taşınmaz bölümleri üzerindeki zilyetliğin başlangıcı ve sürdürülüş biçimi etraflıca sorulup, maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli; ziraatçi bilirkişi kurulundan, taşınmaz bölümlerinin toprak yapıları, bitki örtüleri, kullanım durumları, ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadıkları, imar-ihyaya muhtaç olup olmadıkları, üzerlerindeki zilyetliğin ne zaman başladığı ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü hususlarında komşu taşınmazlarla mukayeseli olarak değerlendirmeyi içerir, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, taşınmazın değişik yönlerden fotoğrafları çektirilerek rapora eklenmeli; teknik bilirkişiye, keşfi takibe ve denetlemeye imkan verir ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece açıklanan hususlar göz önüne alınmaksızın eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacı ..."e iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
