20. Hukuk Dairesi 2016/6905 E. , 2018/1930 K.
"İçtihat Metni"....
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili 18/09/2012 harç tarihli dilekçesinde sınırlarını bildirdiği yaklaşık 500 m2 yüzölçümündeki taşınmazın müvekkilinin atalarından intikalen eklemeli 70-80 yıldır zilyetliklerinde olduğu, yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu iddiasıyla Medenî Kanunun 713. maddesi hükmüne göre müvekkili adına tescili istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile, .... ili, .... ilçesi, .... mahallesinde bulunan ve dosya içerisinde yer alan fen bilirkişi ...."un 24/10/2014 tarihli rapor ve ekindeki krokide (A) harfi ile gösterilen 1160,68 m2 ve (C1) harfi ile gösterilen 3826,59 m2"lik alanın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, aynı raporda (B) harfi ile gösterilen 535,51 m2"lik alanın orman vasfı ile (C2) harfi ile gösterilen 890,07 m2"lik alanın ise ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından (A) ve (C1) harfi ile gösterilen taşınmazlara ilişkin olarak temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, Medenî Kanunun 713. maddesi hükmü uyarınca tapusuz olan taşınmazın tapuya tescili istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde dava tarihinden önce 1990 yılında yapılıp, 11.04.1991 tarihinde ilan edildikten sonra 11.10.1991 tarihinde kesinleşen orman kadastrosu ve 6831 sayılı Kanunun 2/B uygulaması bulunmaktadır. Genel arazi kadastrosu işlemi ise 1956 yılında yapılmış ve kesinleşmiş, çekişmeli parseller bu işlemde devlet ormanı vasfı ile tapulama dışı bırakılmıştır. Kesinleşme tarihi ile davanın açıldığı tarih arasında 20 yıllık süre geçmiştir.
Mahkemece, temyize konu (A) ve (C1) harfi ile gösterilen alanların imar ve ihyasının en az 25 yıl önce tamamlandığı, özel mülkiyete konu yerlerden oldukları gerekçesiyle (A) harfi ile gösterilen 1160,68 m2 ve (C1) harfi ile gösterilen 3826,59 m2"lik alanın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş ise de verilen karar usûl ve kanuna aykırıdır.
Şöyle ki; dava, TMK"nın 713. maddesi hükümlerine göre açılmış tescil davası olduğuna göre böyle bir davanın ... ve ilgili kamu tüzel kişisine karşı açılması, TMK"nın 713/4. maddesine göre tescile konu edilen yerlerin gazeteyle bir defa ve ayrıca taşınmazların bulunduğu yerde uygun araç ve aralıklarla en az üç defa ilân olunması gerekmektedir. Taşınmazlar orman vasfı ile tapulama dışı bırakıldığına göre Orman Yönetiminin davaya dahil edilmesi ve .... Belediye Başkanlığına dava konusu taşınmazlara ilişkin yasal ilanların yapılması yönünde yazılan 26.09.2013 günlü müzekkerenin cevabı ve yapılan ilanların dosya içine alınması gerekirken mahkemece bu eksiklikler giderilmeden hüküm kurulmuştur......
Ayrıca, mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya da yeterli ve elverişli değildir. Şöyle ki; hükme dayanak yapılan orman bilirkişisi tarafından düzenlenen rapor ekinde temyiz incelemesine konu (A) ve (C1) harfi ile gösterilen taşınmazların değerlendirmeye tabi tutulan 1957 ve 1986 uçuş tarihli hava fotoğrafındaki konumu gösterilmemiş, çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde imar planı çalışmaları yapılıp yapılmadığı, yapılmışsa ilk kez hangi tarihte yapılıp onaylandığı, imar revize çalışmaları yapılmışsa hangi tarihte yapıldığı araştırılmamış, yapılmışsa buna ilişkin evrak-ı müsbitenin ve imar planı haritaları getirilmemiş, temyiz incelemesine konu (A) ve (C1) harfi ile gösterilen taşınmazlara komşu, tescil davası sonucunda kişiler adına tesciline karar verilen veya halen davası devam eden taşınmazlar bulunup bulunmadığı araştırılarak bunlara ilişkin dava dosyaları getirtilerek değerlendirilmemiş, taşınmazlara komşu tüm parsellerin kadastro tutanakları, davalı iseler dava dosyaları, kesinleşerek tapuya kaydedilmiş iseler tapu kayıtları ve dayanaklarının eksiksiz olarak getirilmemiştir.
Bunların yanı sıra; davacı yanca bilirkişi raporuna karşı beyanlarına ilişkin 10.07.2015 günlü dilekçe ekinde ibraz edilen ve komşu taşınmaza ilişkin olduğunu beyan ettiği .... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/586 Esas sayılı dosyasına ait bilirkişi raporu ve ekindeki kroki incelendiğinde bahsi geçen dosyada dava konusu olan taşınmazın eldeki dosyada dava konusu olan C1 harfli taşınmazla kısmen çakıştığı görülmekle aynı taşınmaz bölümüne ilişkin birden fazla dava bulunduğuna dair tereddüt oluşmuş, ..... üzerinden yapılan kontrolde ise bahsi geçen dosya davacılarının Mustafa Yıldız ve arkadaşları olduğu, Medenî Kanunun 713. maddesi hükmü uyarınca tapusuz olan taşınmazın tapuya tescili istemiyle açılan davada, dava konusu (C1) harfi ile gösterilen taşınmaza komşu (A) harfi ile gösterilen 4828,11 m2 yüzölçümlü taşınmaza ilişkin verilen kabul kararının dairemizin 03.05.2017gün ve 2016/8283 – 2017/3942 E.K. sayılı ilamı ile bozulmasına karar verildiği, eldeki dosya kapsamında mahkemece yapılan keşif ve yargılama esnasında ise bahsi geçen dava dosyasının nazara alınmadığı anlaşılmıştır. Eksik incelemeye dayanılarak hüküm kurulamaz.
O halde, mahkemece öncelikle .... Belediye Başkanlığına yazılan 26.09.2013 günlü müzekkere gereğince yapılmış ilanlar varsa dosya içine alınmalı, yok ise usulüne göre ilanlar yapılmalı, Orman Yönetimi davalı sıfatı ile davaya dahil edilmeli, çekişmeli taşınmazların bulunduğu bölgede imar uygulaması yapılıp yapılmadığı, imar planı olup olmadığı, varsa çekişmeli taşınmazların imar planı içerisinde kalıp kalmadığı, imar planının hangi tarihte kesinleştiği, araştırılarak buna ilişkin evrak-ı müsbitenin ve imar planı haritaları, dava konusu taşınmazlara bitişik ya da yakın komşu parsellerin, kadastro tespit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ilk oluşturulduğu günden itibaren tüm gittileri ile tescil davası sonucunda kişiler adına tesciline karar verilen komşu taşınmazlar bulunup bulunmadığı araştırılarak bunlara ilişkin dava dosyaları, dava tarihten 15 - 20 yıl önce iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları, uydu fotoğrafları, münhanili kadastro paftası, halihazır harita ve topoğrafik harita örneği ilgili yerlerden istenip getirilerek dosya keşfe hazırlanmalı daha sonra ziraat fakültelerinin toprak bölümünden mezun olan bir ziraat mühendisi, bir fen elemanı bilirkişi ile bir orman yüksek mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulu yardımıyla yeniden yapılacak keşifte, getirtilen en eskisinden en yenisine kadar tüm memleket haritaları, hava fotoğrafları, uydu fotoğrafları dava konusu parsel ile geniş çevresine uygulanıp, bu belgelerde (A) ve (C1) harfi ile gösterilen taşınmazlar belirlendikten sonra, hava fotoğrafları ve dayanağı haritalar stereoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak incelettirilip, çekişmeli taşınmazların bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği veya görüldüğü, 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yok edilmiş olsa dahi, salt orman
-3-
2016/6905 - 2018/1930
toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulanacak taşınmazların konumunu gösteren orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritalarının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazların konumunu çevre parsellerle birlikte memleket haritaları ile hava fotoğrafları üzerinde gösterecekleri ayrı renklerle işaretli ve bilirkişilerin onayını taşıyan, duraksamaya yer vermeyecek nitelikte kroki düzenlettirilmeli, yine fotogrametri yöntemiyle düzenlenen kadastro paftalarında zilyet ve tasarruf edilen yerlerden olup olmadığı ile ön bindirmeli çekilen ve birbirini izleyen stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak incelenip taşınmazların niteliğinin, konumunun ve kullanım durumunun, imar ve ihya ile zilyetliğin hangi tarihte başlayıp tamamlandığı belirlenmeli, ayrıca münhanili kadastro paftasından, memleket haritası, halihazır harita ve topoğrafik haritalardan da yararlanılmak suretiyle çekişmeli yerin gerçek ve kesin eğimi belirlenmeli, irtibatlı kroki düzenlettirilmeli; ziraat bilirkişisi tarafından taşınmazların toprak örnekleri alınıp, bilimsel analizleri yapılarak kaç yıldır tarımda kullanıldığı konusunda rapor alınmalı, taşınmazların her bir bölümünün toprak yapısı ve üzerindeki ağaçların yaşı, cinsi, dağılımı, tarım bitkileri yetiştirilip yetiştirilemeyeceği, hangi tür tarım bitkileri yetiştirilmesine uygun olduğu ayrıntılı açıklanmalı, keşif sırasında hâkim gözetiminde, taşınmazların ayrı ayrı dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dava dosyası içine konulmalı; mahalli bilirkişiler ve zilyetlik tanıkları taşınmaz başında dinlenmeli; taşınmazların kimler tarafından kullanıldığı, zilyetliğin ne zaman başladığı, kimden kime geçtiği kaç yıl, ne şekilde devam ettiği, taşınmaz üzerindeki ağaçların ne zamandan beri zeminde mevcut olduğu, kendiliğinden mi dikim yoluyla mı yetiştiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; taşınmazların komşu parseller ile birlikte değerlendirilmek suretiyle zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi olup olmadığı, dava tarihine kadar gerçek kişi yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli, taşınmazların imar planı kapsamında kalıp kalmadığı konusunda fen bilirkişiden rapor alınıp, imar ve ihyanın tamamlandığı tarihten taşınmazların onaylanan imar planı kapsamına alındığı tarihe kadar yirmi yıllık kazanma süresi hesaplanmalı, komşu parsellerin tutanak ve dayanakları uygulanmalı bu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı, dava konusu taşınmaza komşu ....ve arkadaşları tarafından açılan asliye hukuk mahkemesinde görülen dava ile komşu taşınmazlara ilişkin diğer tescil davaları yapılan keşif ve yargılama esnasında nazara alınarak toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir karar verilmelidir. Açıklanan hususlar gözetilmeksizin eksik araştırma ve incelemeyle davanın kabulüne karar verilmesi usûl ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 19/03/2018 gününde oy birliği ile karar verildi.