Davacı-k.davalı ... ile davalı-k.davacı ... arasındaki davadan dolayı Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 22.12.2012 gün ve 2011/185-2012/483 sayılı hükmü bozan Dairemizin 10.07.2014 gün ve 2014/1683-4876 sayılı ilamı aleyhinde taraf vekillerince karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Asıl ve birleşen dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, davacı taşeron tarafından açılan asıl davada, sözleşme kapsamında verilen teminat çekinin iadesi, davacının sözleşme konusu iş ile ilgili yaptığı masraflar ile yaptırdığı projeler için ödediği bedelin tahsili ve mahrum kalınan kârın tahsili istenmiş, yüklenici tarafından açılan birleşen davada ise gecikme cezası ile işin davalı taşeronun nam ve hesabına bir başka firmaya yaptırılması nedeniyle uğranılan zararın tahsiline karar verilmesi istenmiş, mahkemece asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın reddine dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine Dairemizden verilen 10.07.2014 tarih ve 2014/1683 Esas, 2014/4876 karar sayılı bozma ilamına karşı taraf vekillerince yasal süresi içerisinde karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.
1-Yargıtay ilâmında belirtilen gerektirici nedenler karşısında HUMK"nın 440. maddesinde sayılan nedenlerden hiçbirisine uygun olmayan davalı ve karşı davacının tüm, davacı ve karşı davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı davasında diğer taleplerin yanında 245.000 USD bedelli çekin iadesi talebinde bulunmuş, mahkemece yapılan yargılama sonucunda bu çekler yönünden de dava kabul edilerek söz konusu teminat çekinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine şeklinde hüküm kurulmuştur.
Mahkemece teminat mektubunun iadesine ilişkin hüküm kurulmuş ise de bu talep yönünden herhangi bir harç alınmamış, harç alınmaksızın hüküm tesis edilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 15. maddesine göre yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır. Aynı Yasa"nın 28/1. maddesinin a bendinde karar ve ilâm harcının dörtte birinin peşin geri kalanın kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödeneceği hükmü yer almakta olup yine aynı Kanun"un 32. maddesinde yargı harçları ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağı emredici hükmü konulmuştur. Harçlar Kanunu ile ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, emredici nitelikte bulunduğundan mahkemece ve Yargıtay"ca re"sen nazara alınır.
Taraflar, özel hukuk tüzel kişisi olup, Harçlar Yasasına göre harçtan muaf olan kişi ve kurumlardan değildir. Nispî karar ve ilam harcına tabî davalarda, dava değeri üzerinden peşin nispî ilâm harcının alınması zorunludur. Uyarıya rağmen yatırılmaması halinde Harçlar Kanunu"nun 32. maddesine göre müteakip işlemler yapılamayacağından dava dosyasının bu talep yönünden işlemden kaldırılması gerekir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun en son 04.12.2013 gün 2013/21-445 Esas, 2013/1625 Karar sayılı ilâmı ve Dairemizin yerleşik uygulamaları bu yöndedir.
Bu durumda mahkemece, teminat mektubunun değeri üzerinden yatırılması gereken nispî ilâm harcını yatırmak üzere davacı-karşı davalı tarafa uygun süre verilip, yatırılması halinde bundan sonra yargılamaya devamla davanın sonuçlandırılması, yatırılmaması halinde ise bu talep yönünden dosyanın işlemden kaldırılması gerekirken kamu düzeninden olan harç hususu gözden kaçırılarak eksik harç tamamlattırılmadan davanın sonuçlandırılması doğru olmamıştır.
Öte yandan bu teminat mektupları ile ilgili davacı-karşı davalı yararına nispi vekalet ücretine hükmedilmemiş ve tarafların yargılama giderlerinden yükümlülükleri belirlenirken teminat mektubunun nazara alınmaması da doğru olmamıştır.
Yerel mahkeme kararının bu gerekçelerle de bozulması gerektiği halde bu hususların bozma kapsamı dışında bırakılması doğru olmadığından davacı-karşı davalının karar düzeltme talepleri yerinde görülerek bu hususların da bozmaya ilave edilmesi uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı-karşı davacının tüm, davacı-karşı davalının diğer karar düzeltme taleplerinin reddine, 2.bent uyarınca davacı-karşı davalının karar düzeltme taleplerinin kabulü ile yerel mahkeme kararının Dairemizin 10.07.2014 tarih ve 2014/1683 Esas, 2014/4876 Karar sayılı bozma ilâmına ilaveten belirtilen gerekçe ile de davacı karşı davalı yararına BOZULMASINA, HUMK’nın 442. maddesi hükmünce 226,00 TL para cezası ile bakiye 5,20 TL red harcının karar düzeltme isteyen davalı-k.davacıya yükletilmesine, ödediği karar düzeltme harcının istek halinde karar düzeltme isteyen davacı-k.davalıya geri verilmesine, 05.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.