Danıştay 8. Daire 2022/1957 Esas 2022/2072 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/1957
Karar No : 2022/2072


TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Odaları Birliği
VEKİLİ : Av. …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

DİĞER DAVALI : … Odası Başkanlığı

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … ilinde serbest muhasebeci mali müşavir olarak çalışmakta olan davacı tarafından, hakkında … Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Disiplin Kurulu'nun … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile verilen "12 ay geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma" cezasının onanmasına ilişkin Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği Disiplin Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının mevcut mesleki tecrübesi ile mükellefin satış faturalarının, KDV indirimine ve giderlerine esas alış belgelerinin mükellefin faaliyet konusu ve iş hacmi ile orantılı olmadığını, bunların ticari örf ve teamüle uygun olmadığını, harici bir araştırmaya dahi ihtiyaç duymaksızın tespit edebilecekken mükellefin beyanname ve bildirimlerini bunlara esas belgeler üzerinde hiçbir inceleme gerçekleştirmeksizin düzenleyen davacının, gereken mesleki özen ve titizliği göstermeyerek yasal düzenlemelere ve ilan olunmuş norm ve standartlara aykırı hareket ettiği anlaşıldığından, davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.


Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; davalı Oda tarafından davacının mevcut mesleki tecrübesi ile mükellefin satış faturalarının, KDV indirimine ve giderlerine esas alış belgelerinin mükellefin faaliyet konusu ve iş hacmi ile orantılı olmadığını, bunların ticari örf ve teamüle uygun bulunmadığını harici bir araştırmaya dahi ihtiyaç duymaksızın tespit edebilecekken mükellefin beyanname ve bildirimleri ile bunlara esas belgeler üzerinde hiçbir inceleme gerçekleştirmeyen davacının, gereken mesleki özen ve titizliği göstermeyerek yasal düzenlemelere ve ilan olunmuş norm ve standartlara aykırı hareket ettiği ve bu durumun kınama cezasını gerektirdiği, ancak daha önce aynı eylemden dolayı 12 Ay Geçici Olarak Meslekten Faaliyetten Alıkoyma" cezası ile cezalandırılması göz önüne alınarak bir derece ağır ceza olan "12 Ay Geçici Olarak Mesleki Faaliyetten Alıkoyma" cezası ile cezalandırılması yönünde karar verildiği ve bu kararın davalı Birlik tarafından da onandığı anlaşılmakla birlikte, davacıya bir derece ağır ceza verilmesinin nedenini oluşturan davalı Odanın … tarih ve … sayılı kararına yapılan itiraz sonucunda davalı Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği tarafından verilen … tarih ve … sayılı kararla "12 Ay Geçici Olarak Mesleki Faaliyetten Alıkoyma" cezasının "kınama" cezasına çevrildiği de göz önüne alındığında; 3568 sayılı Yasanın 48. maddesi uyarınca 6 aydan 12 aya kadar geçici olarak meslekten alıkoyma cezasının öngörülmüş olmasına karşın disiplin cezasının dayandığı maddede öngörülen üst sınırdan verildiği anlaşıldığından, davalı idarece davacıya eylemin ağırlığına göre üst sınırdan ceza vermekle ölçülülük ilkesini ihlal etmiş olduğu sonuç ve kanaatine varıldığından davanın reddi yolunda verilen kararda hukuki isabet bulunmadığından istinaf başvurusunun kabulü ile istinafa konu kararın kaldırılarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idareler tarafından, hukuka ve usule aykırı olduğu belirtilen temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ :Temyiz isteminin incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa

dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.
3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.
6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde; "Belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları"; (d) bendinde ise, "Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları" hakkında verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin olduğu görülmektedir.
Uyuşmazlıkta, "12 ay geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma" disiplin cezasının iptaline karar verilmesi istemiyle açılan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyiz kanun yoluna başvurulabilecek davaların tahdidi olarak sayıldığı 46. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde yer alan "belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davası" olarak nitelendirilemeyeceği, nitekim 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun "Disiplin cezaları" başlıklı 48. maddesinin ikinci fıkrasında, geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma; "mesleki sıfatı saklı kalmak şartıyla altı aydan az, bir yıldan çok olmamak üzere mesleki faaliyetten alıkoymadır." şeklinde tanımlanmış olup, dava konusu disiplin kurulu kararıyla verilen mesleki faaliyetten alıkoyma cezasının, davacının faaliyette bulunduğu serbest muhasebeci ve mali müşavirlik görevinden çıkarılma sonucunu doğuran bir işlem niteliğine sahip olmadığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, serbest meslek faaliyeti, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veyahut ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması şeklinde tanımlanmakta olup, belirtilen tanımlamaya göre serbest muhasebeci mali müşavirlik mesleği ticari faaliyet olarak değerlendirilemeyeceğinden, bakılan davanın 2577 sayılı Kanunun 46. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi kapsamında da bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, temyiz istemine esas teşkil eden kararın Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesine göre temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu anlaşıldığından temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2- Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
Kesin olarak, 25/03/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.