Danıştay 13. Daire 2022/1479 Esas 2022/1272 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/1479
Karar No:2022/1272

TEMYİZ EDENLER: 1- (DAVALI) … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) … Enerji A.Ş.
VEKİLİ : Av. …


KARŞI TARAF (DAVACI) : … İnşaat A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nca 11/08/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kahramanmaraş Karakuz Barajı İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak müdahil şirket tarafından yapılan itirazen şikayet başvurusu sonucunda tesis edilen tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine dair 07/04/2021 tarih ve 2021/UY.II-773 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin kısmı ile … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin (… Ltd. Şti.) teklifinin nakliye girdisi yönünden de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ileri sürülerek iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacı şirketin dava dilekçesindeki iddialarının iki başlık altında toplandığı, davacı tarafından 1. iddia olarak (dava konusu Kurul kararının 4'üncü kısmında incelenen iddia bakımından); uyuşmazlık konusu Kurul kararının, teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik kısmının mevzuata aykırı olduğunun ileri sürüldüğü;
Davacı şirket tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, 10.160.1001 poz nolu jel dinamit, 10.160.1006 poz nolu tavikli kapsül, 10.160.1022 poz nolu elektrikli kapsül 2,5 mt ve 10.130.1705 poz nolu beton çelik çubuğu nervürlü ø14-32 m (S420, B420B-C, B500B-C) analiz girdisi için fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, fiyat tekliflerinin, 10.160.1001 poz nolu jel dinamit, 10.160.1006 poz nolu tavikli kapsül ve 10.160.1022 poz nolu elektrikli kapsül 2,5 mt için … İnş. Tek. Kimya Mad. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.'den, 10.130.1705 poz nolu beton çelik çubuğu nervürlü ø14-32 m (S420, B420B-C, B500B-C) analiz girdisi için ise … İnş. Pet. Nak. San. Tic. A.Ş.'den alındığı, alınan fiyat tekliflerinin üzerine sırasıyla, meslek mensubu tarafından, “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.”; “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.”; “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ve “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibarelerinin yazıldığı, fiyat tekliflerinin imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği, fiyat teklifi veren firmaya ait imza ve kaşenin de fiyat teklifi üzerinde bulunduğu; ... İnş. ve Taah. A.Ş.- … İnş. Ltd. Şti. iş ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, 10.160.1001 poz nolu jel dinamit, 10.160.1006 poz nolu tavikli kapsül, 10.160.1022 poz nolu elektrikli kapsül, 2,5 mt ve 10.130.1705 poz nolu beton çelik çubuğu nervürlü ø14-32 m (S420, B420B-C, B500B-C) analiz girdisi için fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, fiyat tekliflerinin, 10.160.1001 poz nolu jel dinamit, 10.160.1006 poz nolu tavikli kapsül ve 10.160.1022 poz nolu elektrikli kapsül 2,5 mt için … İnş. Tek. Kimya Mad. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.'den, 10.130.1705 poz nolu beton çelik çubuğu nervürlü ø14-32 m (S420, B420B-C, B500B-C) analiz girdisi için de … İnş. Pet. Nak. San. Tic. A.Ş.'den alındığı, alınan fiyat tekliflerinin üzerine sırasıyla, meslek mensubu tarafından, “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.”; “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.”; “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ve “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibarelerinin yazıldığı, fiyat tekliflerinin imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği, fiyat teklifi veren firmaya ait imza ve kaşenin de fiyat teklifinin üzerinde bulunduğu, böylelikle aşırı düşük teklif açıklamasında her iki istekli tarafından söz konusu analiz girdilerine ait fiyat tekliflerinin aynı firmalardan alındığı ve aynı meslek mensubu tarafından onaylandığı, ancak fiyat tekliflerinin ve eki EK-O.6 satış tutarı tespit tutanaklarının numaralarının farklı olduğu, yine UYAP kayıtları incelendiğinde; aynı gerekçe ile … İnş. ve Taah. A.Ş.- ... İnş. Ltd. Şti. iş ortaklığının da teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik olarak alınan ... tarih ve ... sayılı Kurul kararının iptali istemiyle … İdare Mahkemesi'nin E:… sayılı esasına kayden açılan davada, anılan Mahkemenin … tarih ve K:… sayılı kararı ile söz konusu Kurul kararının iptaline karar verildiği ve anılan kararının temyiz incelemesinin devam ettiği,
Gerek 4734 sayılı Kanun gerekse Kamu İhale Genel Tebliği hükümlerinde, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarını aynı firmadan fiyat teklifi alarak açıklama yapılmasını kısıtlayan herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı, isteklilerce bu şekilde yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının, yasak fiil ve davranış olarak değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmış olup, aksi kabulden hareketle tesis olunan dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Davacı tarafından 2. iddia olarak; uyuşmazlık konusu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin aşırı düşük teklif açıklamasında nakliye analiz girdilerini nakliye formülü kullanmak yerine fiyat teklifi alarak açıklama yaptığı, söz konusu firmanın bu gerekçe ile de ihale dışı bırakılması gerektiğinin ileri sürüldüğü,
… İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, nakliye analiz girdisi için de fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, fiyat tekliflerinin, nakliye girdisi için “Her türlü hafriyat malzemesinin (her türlü toprak, her türlü küskü, her türlü kaya), kum-çakıl malzemesinin, pasa malzemesinin, kırma taş malzemesinin, stabilize malzemesinin, filtre malzemesinin, her türlü geçirimsiz (kil), her türlü kazı/dolgu malzemesinin 1 tonunun 1 km’ye nakliyesi” şeklinde …Taşımacılık’tan birim fiyat alındığı, alınan birim fiyatta nakliye formülleri kullanılmak suretiyle analiz girdilerine esas rayiçlerin oluşturulduğu, alınan fiyat tekliflerinin üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazıldığı, fiyat tekliflerinin imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği, fiyat teklifi veren firmaya ait imza ve kaşenin de fiyat teklifinin üzerinde bulunduğu, bu durumda, … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından Tebliğe uygun olarak söz konusu nakliye analiz girdisi için nakliye formülleri kullanılmak suretiyle esas rayiçlerin oluşturulduğu anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu Kurul kararının, davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik kısmının iptaline; davacı şirketin ikinci iddiası bakımından ise davanın reddine karar verilmiş, kararın iptaline ilişkin kısmı davalı idare ve davalı idare yanında müdahil tarafından temyiz edilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu Kurul kararının tarafı olmadıkları için kararın kendilerine tebliğ edilmediği, kararı 15/09/2021 tarihinde www.ihale.gov.tr adresinden gördükleri, dolayısıyla dava açma süresinin ıttıla tarihi olan 15/09/2021 tarihi olarak kabul edilmesi gerektiği ileri sürülmekte ise de, aynı konuya ilişkin olarak verilen …, … (davacı tarafından daha önce dava konusu edilmiştir), 2021/UY.II-773 (dava konusu), … sayılı Kurul kararları üzerine ihaleyi yapan idarece 18/05/2021 tarihinde ikinci ihale komisyonu kararının alındığı ve bu kararın aynı tarihte davacı şirkete EKAP üzerinden gönderildiği, anılan ihale komisyonu kararı incelendiğinde, ihale komisyonu kararında işbu dava konusu dahil 4 Kurul kararına da yer verildiği, davacının işbu dava konusu Kurul kararından 18/05/2021 tarihinde haberdar olduğu, davanın süre yönünden reddedilmesi gerektiği, gerek davacı şirket gerek … İnş. ve Taah. A.Ş. - … İnş. Ltd. Şti. iş ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarındaki açıklama yazılarının birbirine çok benzer olduğu, açıklamaların aynı belgeler üzerinden yapıldığı, aynı firmalardan aynı fiyatı içerir şekilde teklif aldıkları, açıklama kapsamında idareye sunulan bilgi ve belgelerin benzer olduğu, davacı şirket ile … İnş. ve Taah. A.Ş.- … İnş. Ltd. Şti. iş ortaklığının aynı girdiler için aynı açıklama yöntemlerini kullandıkları, fiyat teklifi ile yapılan açıklamada aynı firmalardan aynı fiyatlarla fiyat teklifi aldıkları, fiyat teklifi alınan girdiler için kamu kurum ve kuruluşlarının birim fiyatları/rayiçleri ile açıklama yapılma imkânı olmasına rağmen bunun kullanılmadığı, aynı şekilde kamu kurum ve kuruluşlarının birim fiyatları/rayiçleri kullanılarak aynı girdiler için açıklama yaptıkları, açıklama kapsamında idareye sunulan belge içeriklerinin ve açıklamalarının da benzerlik taşıdığı, söz konusu isteklilerin rekabeti bozucu ve ihale kararını etkileyen tutum içinde bulunduklarının anlaşıldığı, dolayısıyla yasak fiil ve davranışta bulunulduğu yönünde kuvvetli karine oluştuğu, tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu,
Müdahil tarafından, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nın … tarihli ve … sayılı ihale komisyonu kararında dava konusu Kurul kararının davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin kısmına tam olarak ve tüm ayrıntılarıyla birlikte yer verildiği, anılan ihale komisyonu kararının 18/05/2021 tarihinde müdahil şirket ve davacı dahil ihaleye katılan bütün isteklilere 4734 sayılı Kanun'un 65. maddesi uyarınca Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden tebliğ edildiği, dolayısıyla davacı şirketin, teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin dava konusu Kurul kararını en geç 18/05/2021 tarihi itibarıyla yazılı olarak tebellüğ ettiği, tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde davanın açılmadığı, davacı şirket tarafından açıklama kapsamında sunulan tüm analizlerin işçilik girdilerindeki 1 kuruşluk fark hariç diğer istekli … İnşaat A.Ş.- ... İnşaat Ltd. Şti. iş ortaklığı ile birebir aynı olduğu, yalnızca bu iki istekli tarafından 6 adet analiz ve bu analizlerde yer alan toplam 121 analiz girdisi içerisinden sadece KBB-33 numaralı iş kaleminin analizinde yer alan 10.120.1019 poz nolu Traktör Buldozer (TD 25 veya emsali 185 hp+bıçak) girdisinin tutarının 0,000000000 TL şeklinde belirlendiği, sadece davacı şirket ve … İnşaat A.Ş.- … İnşaat Ltd. Şti. iş ortaklığı tarafından aynı girdiler için aynı firmalardan teklif alındığı ve bu tekliflerde aynı tarihlerde ve sayıları birbirini sıralı olarak takip eden tespit tutanaklarına dayandığı, aşırı düşük teklif açıklaması yapan 8 istekliden 6'sının açıklamasını 27/08/2020 günü en son saat 16.15'de ihaleyi gerçekleştiren idareye teslim ettiği hâlde davacı şirket ile …İnş. Ltd. Şti.- … İnş. A.Ş. iş ortaklığının açıklamalarını 27/08/2020 günü saat 17.30 ve 17.40'da 10 dakika arayla teslim ettikleri ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, yalnızca … sayılı Kurul kararının tebliğ edildiği, dava konusu Kurul kararının müdahil şirketin açtığı dava sonucunda öğrenildiği, tüm teklifler alenileştikten sonra teklif fiyatının belgelere dayalı olarak açıklanması safhasında isteklilerin ihale kararını etkilemesinin mümkün olmadığı, şirketlerinin benzer olduğu belirtilen diğer şirketten 2.343.722,00-TL daha az teklif verdiği, analizlerin aynı olmasının analiz formatını idarenin vermesinden kaynaklandığı, analiz formatlarına uygun açıklama yapılmasının zorunluluk olduğu, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde aynı şeklin ve içeriğin kullanılmasının Tebliğ'in amir hükmü olduğu, cezai hükümlerin uygulanmasında karinelerin esas alınmayacağı, dava konusu ihalede aşırı düşük teklif açıklaması yapan isteklilerin tamamının aynı şekilde ve aynı rayiç fiyatları kullanarak açıklama yaptığı, verilen kararın hukuka uygun olduğu belirtilerek istemlerin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Davalı ve davalı yanında müdahilin temyiz istemlerinin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozularak davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY:
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nca 11/08/2020 tarihinde açık ihale usulü ile 2020/292705 ihale kayıt numaralı "Kahramanmaraş Karakuz Barajı İnşaatı" ihalesi gerçekleştirilmiş, ihaleye 56 istekli tarafından teklif verilmiştir.
İhaleye ait birim fiyat teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetvelinde 41 adet iş kalemine yer verilmiş, söz konusu iş kalemlerinden KBB-01, KBB-03, KBB-04, KBB-05, KBB-09 ve KBB-33 olmak üzere 6 iş kalemi açıklama istenilecek iş kalemi olarak belirlenmiş, sınır değerin altında kalan davacı şirketin de aralarında bulunduğu 17 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmiştir.
8 istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulmuş, 3 isteklinin açıklaması uygun bulunmamış, davacı şirketin de aralarında bulunduğu 5 istekli tarafından yapılan açıklamalar uygun bulunarak 11/02/2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin … Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş.'nin üzerinde bırakılmasına, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin belirlenmesine karar verilmiştır.
Anılan ihale komisyonu kararının ardından davacı şirket ile birlikte müdahil şirket olan …Enerji A.Ş., dava dışı … İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ve … İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş. tarafından şikâyet başvurularında bulunulmuş, bu başvuruların ihaleyi gerçekleştiren idarece reddi üzerine itirazen şikâyet başvurularında bulunulmuş,Kurul'un … tarih ve … (dava dışı … İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.'nin başvurusu üzerine alınan Kurul kararı), … tarih ve … (davacı şirketin başvurusu üzerine alınan Kurul kararı), 07/04/2021 tarih ve 2021/UY.II-773 (müdahil şirketin başvurusu üzerine alınan Kurul kararı), … tarih ve … (dava dışı … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin başvurusu üzerine alınan Kurul kararı) sayılı kararlarıyla, … Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., … İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ("C25/30 beton harcı gri renkte hazır harçları (TS EN 206-1+A1)” girdisi yönünden"), … İnşaat A.Ş., … İnş. ve Taah. A.Ş.- … Ltd. Şti. iş ortaklığı ve … İnş. San. ve Tic. A.Ş.'nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiştir.
Anılan Kurul kararları üzerine ihaleyi gerçekleştiren idarece … tarih ve … sayılı ihale komisyonu kararıyla, Kurul'un … tarih ve …, … tarih ve …, 07/04/2021 tarih ve 2021/UY.II-773 ve … tarih ve … sayılı kararları da açıklanarak söz konusu ihalede yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybettiği gerekçe gösterilmek suretiyle ihalenin iptaline karar verilmiş, anılan komisyon kararı EKAP üzerinden "Bütün Tekliflerin Reddedilmesi Sebebiyle İhalenin İptali Kararının Bildirilmesi" konu başlığıyla 18/05/2021 tarihinde davacı şirkete tebliğ edilmiştir.
İhalenin iptaline ilişkin … tarih ve … sayılı ihale komisyonu kararı üzerine müdahil şirket ile dava dışı … İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş. tarafından yapılan itirazen şikayet başvuruları sonucunda Kurul'un … tarih ve … sayılı (… İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş. tarafından yapılan başvuru üzerine alınan Kurul kararı) ile … tarih ve … sayılı (müdahil şirket tarafından yapılan başvuru üzerine alınan Kurul kararı) kararlarıyla, ihaleyi gerçekleştiren idarece alınan ihalenin iptali kararının iptaline karar verilmiştir.
Bu süreçte davacı şirket tarafından … tarih ve … sayılı Kurul kararına karşı 16/04/2021 tarihinde açılan davada, … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davacı şirketin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin kısmın iptaline karar verilmiştir.
Ankara 17. İdare Mahkemesi'nin kararı üzerine davalı idarece alınan … tarih ve … sayılı Kurul kararıyla, … tarih ve … sayılı Kurul kararının davacı şirketin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin kısmının iptaline karar verilmiş, ihaleyi gerçekleştiren idarece anılan Kurul kararının yerine getirilmesini teminen 02/07/2021 tarihli ihale komisyonu kararıyla ihalenin davacı şirket üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
Yukarıda bahsedilen süreçlerden çok sonra davacı şirket tarafından 07/04/2021 tarih ve 2021/UY.II-773 sayılı Kurul kararının, teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin kısmı ile dava dışı … Ltd. Şti.'nin nakliye girdisi yönünden de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ileri sürülerek iptali istemiyle 15/10/2021 tarihinde bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Sürelerle ilgili genel esaslar" başlıklı 8. maddesinde, "Süreler, tebliğ, yayın veya ilan tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar. Tatil günleri sürelere dâhildir. Şu kadarki, sürenin son günü tatil gününe rastlarsa, süre tatil gününü izleyen çalışma gününün bitimine kadar uzar. Bu Kanunda yazılı sürelerin bitmesi çalışmaya ara verme zamanına rastlarsa bu süreler, ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılır." kuralına yer verilmiş; 14. maddesinin üçüncü fıkrasının (e) bendinde, dava dilekçelerinin süre aşımı yönünden inceleneceği; aynı maddenin altıncı fıkrasında, maddede belirtilen hususların ilk incelemeden sonra tespit edilmesi hâlinde de davanın her safhasında 15. madde hükmünün uygulanacağı; ilk inceleme üzerine verilecek kararları belirleyen 15. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde ise, 14. maddenin üçüncü fıkrasının (e) bendine aykırılık görülmesi hâlinde davanın reddine karar verileceği belirtilmiş; "İvedi yargılama usulü" başlıklı 20/A maddesinde, "1. İvedi yargılama usulü aşağıda sayılan işlemlerden doğan uyuşmazlıklar hakkında uygulanır:
a) İhaleden yasaklama kararları hariç ihale işlemleri.
...
2. İvedi yargılama usulünde:
a) Dava açma süresi otuz gündür. (...)" kuralı yer almıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde, Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP), idareler ile kamu alımları sürecine taraf olanların bu sürece ilişkin işlemleri internet üzerinden gerçekleştirebilecekleri ve Kurum tarafından yönetilen elektronik ortam olarak tanımlanmış; "Bildirim ve tebligat esasları" başlıklı 65. maddesinde, "Aday, istekliler ve istekli olabileceklere yapılacak her türlü bildirim ve tebligatlarda aşağıdaki hususlara uyulması zorunludur:
a) Tebligatlar, idareler veya Kurum tarafından aşağıdaki yöntemler kullanılarak yapılabilir:
1) İmza karşılığı elden
2) İadeli taahhütlü mektupla
3) Elektronik ortamda
4) Faksla
(...)
b) İdareler veya Kurum tarafından elektronik ortamda veya faks ile yapılan tebligatlar ile çerçeve anlaşmaya dâhil olan istekliler tarafından elektronik ortamda sunulan fiyat tekliflerinin aynı gün teyit edilmesi zorunludur. Elektronik ortamda veya faks ile yapılan bildirimlerde bildirim tarihi tebliğ tarihi sayılır.
Ancak, idareler veya Kurum ile aday, istekli ve istekli olabilecekler tarafından, elektronik imza kullanılarak yapılan işlemlerde ve şikâyet başvurularına ilişkin işlemler dâhil Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinden yapılacak ihale sürecine ilişkin işlemlerde teyit aranmaz.
(...)
"Elektronik Kamu Alımları Platformu" başlıklı Ek 1. maddesinde, "Bu Kanun kapsamında yapılan ihalelerde; bu Kanun'un 13'üncü maddesi hükümleri saklı kalmak üzere, ilan, ihale dokümanının hazırlanması ve verilmesi, katılım ve yeterliğe ilişkin belgelerin sunulması, tekliflerin hazırlanması, sunulması ve değerlendirilmesi, ihalenin karara bağlanması ve onaylanması, kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi ve sözleşmenin imzalanması gibi ihale süreciyle ilgili aşamalar ile her türlü bildirimler kısmen veya tamamen, Kurum tarafından oluşturulan Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinden gerçekleştirilebilir.
Elektronik Kamu Alımları Platformunun kurulması ve işletilmesi ile ihale sürecinde elektronik araçların kullanımına ilişkin esas ve usuller Kurum tarafından belirlenir.
Bu Kanun'un 13'üncü maddesi uyarınca yapılacak bütün ilanlar, aynı zamanda Elektronik Kamu Alımları Platformunda da yayımlanır.
Bu Kanun kapsamındaki alımlarda aday veya isteklilerin yeterliğinin tespitine ilişkin olarak Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinden sistemler kurulabilir. Bu sistemlerin kurulması, kurdurulması, denetlenmesi, yetkilendirilen kuruluşların yetkilerinin iptal edilmesi veya tedbir niteliğinde kararlar alınması hususlarında Kurum yetkilidir." kurallarına yer verilmiştir.
25/02/2011 tarih ve 27857 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği'nin "Bildirim ve tebligat esasları" başlıklı 5. maddesinde (ihale tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan hâliyle), "(1) Kurum tarafından idarelere, Kurum ve idareler tarafından aday, istekli ve istekli olabileceklere EKAP üzerinden yapılacak tebligatlarda, teyit aranmaz ve tebligat sürecine ilişkin bildirim zamanı, konusu ve içeriği gibi bilgiler EKAP üzerinde kayıt altına alınır. Bu kapsamda, her türlü bilginin muhafazası ve bildiriminde; veri bütünlüğünün, kolay erişilebilirliğin, uyumluluğun ve eşit muamelenin sağlanması zorunludur.
(2) EKAP üzerinden yapılan tebligatlarda bildirim tarihi tebliğ tarihi sayılır. Tebligatın ilgililere ait EKAP’ta yer alan bildirim kutusuna ulaştığı tarih, bildirim tarihi olarak kabul edilir. EKAP üzerinden tebligat işlemleri iş günü ve mesai saatlerine bağlı kalınmaksızın her zaman gerçekleştirilebilir. Ancak, tebligatın EKAP tarafından ilgililere bildirimi her koşulda iş günlerinde ve 9.00-18.00 saatleri arasında yapılır.
(3) Aday, istekli ve istekli olabilecekler tarafından idare ile yapılacak yazışmalarda, EKAP dışında elektronik ortam ve faks kullanılamaz." kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME
Dava açmak için belli sürelerin öngörülmesi, bu süreler dava açmayı imkânsız kılacak ölçüde kısa olmadıkça hukukî belirlilik ilkesinin bir gereğidir ve mahkemeye erişim hakkına aykırılık oluşturmaz (AYM, Remzi Durmaz Kararı, B.No: 2013/1718, 02/10/2013, §27).
Mahkemelerin usûl kurallarını uygularken bir yandan davanın hakkaniyetine halel getirecek kadar katı şekilcilikten, öte yandan, kanunla öngörülmüş olan usûl kurallarının ortadan kalkmasına neden olacak kadar aşırı esneklikten kaçınmaları gerekir [AİHM Kararı, Walchli/Fransa, B. No. 35787/03, § 29] (AYM Kararı, Kamil Koç Başvurusu, B.No: 2012/660, Karar tarihi: 07/11/2013, § 65).
2577 sayılı Kanun hükümleri uyarınca, ihaleden yasaklama kararları hariç ihale işlemleri ivedi yargılama usulüne tâbi olup, bu işlemler aleyhine açılacak davalarda dava açma süresi dava konusu işlemin tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 30 gündür.
Dava açma süresi kamu düzenini ilgilendiren bir nitelik taşıdığından, yargılamanın her aşamasında davanın tarafları veya müdahil tarafından ileri sürülebileceği gibi, idari yargı yeri de önüne gelen davanın süresi içinde açılıp açılmadığını re'sen (kendiliğinden) araştırmak zorundadır (YENİCE Kazım/ESİN Yüksel, Açıklamalı-İçtihatlı-Notlu İdari Yargılama Usulü, 1983, Ankara, s.166).
Davalı idare ve davalı yanında müdahil tarafından davanın süresinde açılmadığı iddiasında bulunulduğu, dava dilekçesinde davacı şirket tarafından, dava konusu Kurul kararında kendileri taraf olmadığından Kurul kararının kendilerine tebliğ edilmediği, anılan Kurul kararından, Kurul'un … tarih ve … sayılı kararının web sitesinde yayımlanması üzerine 15/09/2021 tarihinde haberdar olunduğu, öğrenme tarihine göre değerlendirme yapılması gerektiği açıklamasında bulunulduğundan, dava açma süresinin hesaplanabilmesi için anılan Kurul kararının davacı şirket tarafından öğrenildiği tarihin teyit ve tespit edilmesi gerekmektedir.
4734 sayılı Kanun'un tebliğ esasları ile EKAP'a yönelik kuralları uyarınca, elektronik ortamda bildirim, her türlü bildirim ve tebligatlarda kullanılabilecek; Kamu İhale Kurumu, aday, istekli ve istekli olabilecekler tarafından elektronik imza kullanılarak yapılan işlemlerde ve şikâyet başvurularına ilişkin işlemler dâhil EKAP üzerinden yapılacak ihale sürecine ilişkin işlemlerde teyit aranmayacak; 4734 sayılı Kanun kapsamında yapılan ihalelerde ihale süreciyle ilgili aşamalar ile her türlü bildirimler kısmen veya tamamen, Kurum tarafından oluşturulan EKAP üzerinden gerçekleştirilebilecek; tebligat sürecine ilişkin bildirim zamanı, konusu ve içeriği gibi bilgiler EKAP üzerinden kayıt altına alınacak, EKAP üzerinden yapılan tebligatlarda bildirim tarihi tebliğ tarihi sayılacak, tebligatın ilgililere ait EKAP’ta yer alan bildirim kutusuna ulaştığı tarih bildirim tarihi olarak kabul edilecek, EKAP üzerinden tebligat işlemleri iş günü ve mesai saatlerine bağlı kalınmaksızın her zaman gerçekleştirilebilecek, ancak, tebligatın EKAP tarafından ilgililere bildirimi her şartta iş günlerinde ve 9.00-18.00 saatleri arasında yapılacaktır.
Dosyanın incelenmesinden, ihaleyi gerçekleştiren idarece … tarih ve … sayılı ihale komisyonu kararıyla ihalenin iptaline karar verildiği, anılan kararda, … tarih ve …, … tarih ve …, 07/04/2021 tarih ve 2021/UY.II-773, … tarih ve … sayılı Kurul kararlarının içeriğinden ve sonuçlarından bahsedildiği, söz konusu Kurul kararlarının tamamında davacı şirketin aynı gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, bahse konu ihale komisyonu kararının EKAP üzerinden "Bütün Tekliflerin Reddedilmesi Sebebiyle İhalenin İptali Kararının Bildirilmesi" konu başlığıyla 18/05/2021 tarihinde davacı şirkete tebliğ edildiği, davacı şirket tarafından 07/04/2021 tarih ve 2021/UY.II-773 sayılı dava konusu Kurul kararının, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin kısmı ile … Ltd. Şti.'nin teklifinin nakliye girdisi yönünden de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ileri sürülerek iptali istemiyle 15/10/2021 tarihinde bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacı şirketin dava konusu Kurul kararından en geç EKAP üzerinden 18/05/2021 tarihinde tebliğ edilen … tarih ve … sayılı ihale komisyonu kararıyla haberdar olduğu anlaşıldığından, davacı şirket tarafından anılan Kurul kararına karşı 18/05/2021 tarihini izleyen günden itibaren 30 gün içinde dava açılması gerekirken, dava açma süresinin son günü olan 17/06/2021 tarihi geçtikten çok sonra 15/10/2021 tarihinde açılan işbu davada süre aşımı bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, esası incelenmek suretiyle verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında usûl hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır.


KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı ve davalı yanında müdahilin temyiz istemlerinin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVANIN SÜRE AŞIMI NEDENİYLE REDDİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL ilk derece yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5. Kullanılmayan …-TL ilk derece aşamasındaki yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. …-TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
7. Müdahil tarafından yapılan toplam …-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak müdahile verilmesine,
8. Temyiz aşamasında yatırılan ve kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harçlarının istemleri hâlinde davalı ile davalı yanında müdahile ayrı ayrı iadesine,
9. Posta giderleri avansından artan tutarların taraflara ve davalı yanında müdahile iadesine,
10. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
11. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 28/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.