Danıştay 3. Daire 2019/6916 Esas 2022/1328 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/6916
Karar No : 2022/1328

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı/...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, hakkında yapılan inceleme neticesinde tanzim edilen vergi inceleme raporlarında tarhı ve kesilmesi önerilen vergi ve cezalar için tarhiyat öncesi uzlaşma talebi üzerine düzenlenen ...tarih ve ...sayılı uzlaşmanın vaki olmadığına dair tutanağın iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacı hakkında kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında kendisine teslim edilen gayrimenkullerin satışından ve söz konusu sözleşmeden bağımsız olarak satışı gerçekleştirilen gayrimenkullerden elde ettiği kazancını kayıt ve beyan dışı bıraktığından bahisle düzenlenen vergi inceleme raporlarında tarhı ve kesilmesi önerilen vergi ve cezalara ilişkin olarak davacı tarafından tarhiyat öncesi uzlaşma talep edilmesi üzerine 13/12/2017 tarihinde tebliğ edilen Gaziantep Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı'nın ...tarih ve ...sayılı "Tarhiyat Öncesi Uzlaşma" davetiyesiyle uzlaşma tarihinin 04/01/2018 tarihi olarak kararlaştırıldığının davacıya bildirildiği, söz konusu tarihte yapılan görüşmeler sonucunda uzlaşmaya varılamadığına dair ...tarih ve ...sayılı tutanağın düzenlendiği, değinilen tutanakta yer alan vergi ve cezaların ...tarih ve ...ve ...sayılı vergi inceleme raporlarında re'sen tarh edilmesi ve kesilmesi önerilen vergi ve cezalar ile aynı olması karşısında hukuka uygun olarak yapılan tarhiyat öncesi uzlaşma toplantısı sonucunda tanzim edilen uzlaşmanın vaki olmadığına ilişkin tutanakta hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Uyuşmazlık konusu vergi ve cezalara ilişkin uzlaşma sağlanamadığı, adına 667.060 TL vergi cezası kesildiği, satışı gerçekleştiren meskenler 150 metrekarenin altında olmasına karşın %1 yerine, %18 oranında katma değer vergisi uygulandığı, müteahhit firma tarafından adına düzenlenen faturalardaki oranın da %1 olduğu, tarla ve arsa vasfındaki taşınmazların satışları da ticari kazanç kapsamında değerlendirilerek gelir vergisine tabi tutulduğu, ortada ticari kazanç olarak vergilendirilmesi gereken bir kazancın bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının, hakkında gayrimenkul satışlarından elde ettiği ticari kazancını kayıt ve beyan dışı bıraktığından bahisle tanzim edilen vergi inceleme raporlarında tarhı ve kesilmesi önerilen vergi ve cezalar için tarhiyat öncesi uzlaşma talebi üzerine … tarih ve … sayılı uzlaşmanın vaki olmadığına dair tutanağın düzenlendiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde iptal davaları tanımlanmış, 14. maddesinin 3. fıkrasının (d) bendinde, dilekçelerin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden inceleneceği, 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, 14. maddenin 3. fıkrasının (d) bendinde yazılı halde davanın reddine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 377. maddesinde, mükellefler ve kendilerine vergi cezası kesilenlerin tarh edilen vergilere ve kesilen cezalara karşı vergi mahkemesinde dava açabileceği, 378. maddesinde ise, vergi mahkemesinde dava açabilmek için verginin tarh edilmesi, cezanın kesilmesi, tadilat ve takdir komisyonları kararlarının tebliğ edilmiş olması, tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak sahiplerine ödemenin yapılmış ve ödemeyi yapan tarafından verginin kesilmiş olması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdari yargıda iptal davaları, idarenin tek taraflı irade açıklamasıyla ilgililerin hukuksal durumunda değişiklik yaratan icrai ve yürütülmesi gerekli hukuksal işlemleri konu edinen davalardır. İlgililerin hukuksal durumunda herhangi bir değişiklik yaratmayan işlemlerin, idari makamlar tarafından tesis edilmiş olsa da iptal davasına konu edilmesine olanak bulunmamaktadır. Vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'dan doğan uyuşmazlıklarda kesin ve yürütülmesi gerekli icrai işlemler, ihbarname, ödeme emri veya haciz varakası tebliği, tahakkuk fişi düzenlenmesi, vergi tevkifatı yapılması, ihtiyati haciz tatbik olunması, düzeltme ve şikayet başvuruları ile mükellefin menfaatini etkileyen ve idarenin tek yanlı iradesi ile tesis edilen icrai niteliğe haiz işlemlerdir.
Dava konusu işlemin İdari Yargı Mercileri nezdinde dava konusu edilebilmesi için icrai yani, yürütülmesinin zorunlu olması gerekmektedir. Yürütülmesi zorunlu işlemler, idare edilenlerin hukukunda değişiklik yapan onların hak veya menfaatlerini etkileyen işlemlerdir. Bu itibarla, idare edilenlere herhangi bir konuda bilgi veren veya açıklama yapan işlemlerle, bir idari işlemin hazırlık çalışması niteliğindeki inceleme ve araştırmalar sonunda hazırlanan raporlar, görüş bildiren yazı ve işlemler, yürütülmesi zorunlu olmadıklarından, dava konusu edilemezler.
Uzlaşmanın vaki olmadığına dair tutanağın düzenlenmesi sonrası mükelleflerce ancak tutanakta yer alan vergi ve cezalar dava konusu edilebilecek olup söz konusu tutanağın tek başına idari davaya konu edilmesi mümkün olmadığından, dolayısıyla ortada idari davaya konu olabilecek nitelikte kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem bulunmaksızın açılan davayı yazılı gerekçeyle sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusunun reddine dair Vergi Dava Dairesi kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca … -TL maktu harç alınmasına,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 28/03/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.