3. Hukuk Dairesi 2017/8325 E. , 2019/4506 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Belediyesi vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davaya konu taşınmazın davalı il özel idaresinden kiralandığını, sözleşme hükmü gereğince taşınmaza faydalı ve zorunlu giderler yapıldığını, ek tesis olarak büfe, ağaçlandırma, havuz göleti, petrol istasyonu, wc yapıldığı, ayrıca demirbaş olarak çatal bıçak, tabak, makineler, koltuk, masa gibi eşyaların da iş yerinde bulunduğunu, taşınmazdan tahliyesine karar verildiğini, tahliyenin hukuka aykırı olduğunu, faaliyetini sürdürürken muhdesat ve müştemilatların taşınmazdan sökülerek iş yerinden alınıp götürüldüğünü belirterek demirbaşların götürülmesi ile 250.000,00 TL’nin iş yeri üzerinde inşa edilen ek tesisler, muhdesatlar nedeniyle de 250.000,00 TL"nin davalıdan alınarak tarafına verilmesini talep etmiştir.
Davalı Hazine, husumetin yanlış yönlendirildiğini, davacının kira bedellerini ödememesi nedeni ile tahliyesine karar verildiğini, talep edilen işletmeye dair harcamaların talep edilemeyeceğini belirterek reddini dilemiştir.
Davalı ... Belediyesi, taşınmazın maliki olmadığını, davada taraf olamayacağını, davanın husumetten reddinin gerektiğini, davacının kira sözleşmesinin gereklerini yerine getirmediğinden taşınmazdan tahliye edildiğini, talep edilen miktarın fahiş olduğunu ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacı tarafça cebri icra ile haksız tahliyeden dolayı yapılan ek tesis, muhtesat müştemilatların sökülmesi, tahrip edilmesi, yok edilmesi sebebiyle davalılardan 250.000,00 TL alacak talebiyle açmış olduğu davanın reddine, davacılar tarafından kapı kilitlerinin kırılarak, iş yerindeki demirbaşların götürülmesi suretiyle Büyükşehir Belediye Başkanlığı aleyhine tazminat talebiyle açmış olduğu davanın kısmen kabulü ile 15.612,85 TL zararın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Başkanlığından alınarak davacılara verilmesine karar verilmiş, hüküm süresi içinde davacı ve davalı ... Belediyesi tarafından temyiz edilmiştir.
1-Temyize konu öncelikli uyuşmazlık; davaya bakmaya görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğu hususunda toplanmaktadır. Mahkemenin görevi belirlenirken, taraflar arasındaki uyuşmazlığın hangi hukuki sebebe dayandığının tespiti gerekmektedir.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re"sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK"nun 4/1-a maddesinde, Sulh Hukuk Mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanun"una göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görürler, hükmüne yer verilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin tetkikinden, davacı ile Malatya İl Özel İdaresi (davalı ... Belediyesi’ne devrolunmuştur) arasında 10.08.2004 tarihli kira sözleşmesinin imzalandığı, davacının taşınmazı iş bu kira sözleşmesi uyarınca kullandığı, davadaki taleplerin kira konusu taşınmaza yapılan faydalı ve zorunlu tadilat masrafları ile tahliye sırasında götürülen demirbaşlara ilişkin olduğu, mahkemece de taraflar arasındaki kira sözleşme hükümlerini değerlendirmek suretiyle karar verildiği anlaşılmıştır. Somut olayımızda uyuşmazlık kira sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, dava 01.04.2014 tarihinde açılmıştır. Dava tarihinde yürürlükte olan HMK. 4/1-a maddesi gereğince dava değerine bakılmaksızın davaya bakma görevi Sulh Hukuk Mahkemesi"ne aittir.
Hal böyle olunca, mahkemece; uyuşmazlığın çözümünde Sulh Hukuk Mahkemesi"nin görevli olduğu gözetilerek, görevsizlik nedeniyle HMK"nın 114/1-c ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, bu yön gözardı edilerek davanın esası hakkında hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
2-) Bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK’ un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK’ un 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu davacı için açık, davalı ... Belediyesi için kapalı olmak üzere 15.05.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.