MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalı- birleştirilen davada davacı aleyhine 01.12.2004 gününde verilen dilekçe ile asıl ve birleştirilen davalar ile tapu iptali ve tescil talebi üzerine Dairemizin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; asıl davanın kabulüne, birleştirilen davanın reddine dair verilen 25.12.2018 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı- birleştirilen davada davacı Hazine vekili ile davalı- birleştirilen davada davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne, davalı ... vekilinin adli yardım talebinin reddine karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Asıl dava, 4916 sayılı Yasa uyarınca tapu iptali ve tescil, birleştirilen dava ise yolsuz tescil nedeniyle mülkiyetin iadesine yönelik tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Asıl davada davacı vekili, davalı Hazine adına kayıtlı olan 347 ada 2 parsel sayılı taşınmazın 4916 sayılı Yasa ile değişik 4706 sayılı Yasanın 5. maddesi kapsamında mülkiyetinin bedelsiz olarak Belediye"ye devredilmesi gerekirken Hazine tarafından ihaleye çıkartılarak dahili davalı ..."a satıldığını, satış işlemi kesinleşmeden ihalenin feshedildiğini, dava konusu taşınmaz üzerinde 1995 yılında yapımına başlanan yapılar bulunduğunu bu nedenle 4706 sayılı Kanunun 5. maddesi kapsamında dava konusu taşınmazın Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile adına tescili isteminde bulunmuştur.
Davalı Hazine vekili, ... tarafından ihalenin feshi işlemine karşı Antalya 1. İdare Mahkemesinde iptal davası açıldığını, idari davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini, dava konusu taşınmazın bulunduğu yerin 4706 sayılı kanunun 5. maddesi kapsamında ""Bakanlıkça tespit edilen"" alanlardan olmadığını ve Çevre Kanunu ve Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğine göre kat"i inşaat yasağı bulunan 0-300 metre içerisinde kalmakta olduğundan Belediyeye devrinin mümkün olmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Birleştirilen davada ise davacı Hazine vekili, dava konusu 347 ada 2 parsel sayılı taşınmazın davalı ..."a ihale yoluyla satıldığını; ancak, ihalenin iptal edildiğini, bu nedenle taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile Hazine adına tescili isteminde bulunmuştur.
Mahkemece asıl davanın kabulü ile dava konusu taşınmazın davalı Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline, birleştirilen davanın ise reddine dair verilen ilk karar, Dairemizin 25.09.2017 tarihli, 2017/1515 Esas - 2017/6788 Karar sayılı ilamı ile “...dava konusu 347 ada 2 parsel sayılı taşınmazın 31.07.2003 tarihli ihale kararıyla ..."a satıldığı, sözkonusu ihalenin 11.08.2003 tarihinde iptal edildiği, ... tarafından ihalenin iptal edilmesine dair kararın iptaline yönelik .... İdare Mahkemesinin 2003/1357 E. sayılı dosyası ile 21.12.2005 tarihinde dava açıldığı, davanın ... İdare Mahkemesinin 2015/1116 E. sayılı dosyası ile yargılamasının devam ettiği, dava konusu taşınmazın da halen ... adına tapuda tescilli bulunduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece yukarıdaki açıklamalar göz önüne alınarak öncelikle ... İdare Mahkemesinin 2015/ 1116 E. sayılı dosyasının sonucu beklenmeli, idari davanın kesinleşmesinden sonra ise 4706 sayılı yasanın 5. maddesi kapsamında dava konusu taşınmazın ""19.03.2003"" tarihinden önce yapılıp yapılmadığına yönelik bilirkişi raporu alındıktan ve Bakanlıkça tespit edilen taşınmazlardan olup olmadığı belirlendikten sonra karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verildiği ..." gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonunda, asıl davanın kabulü ile dava konusu taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline, birleştirilen davanın ise reddine karar verilmiştir.
Hükmü, asıl dosya davalısı/ birleştirilen dosya davacısı Hazine vekili ile asıl ve birleştirilen dosya davalısı ... vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre davalı- birleştirilen davada davalı ... vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Davalı-birleştirilen davada davacı Maliye Hazinesi vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
4706 sayılı yasanın (4916 sayılı kanun ile değişik) 5. maddesinin 6. fıkrasında; ""Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Bakanlıkça tespit edilen, Hazineye ait taşınmazlardan, 19.07.2003 tarihinden önce üzerinde yapılanma olanlar; Hazine adına tescil tarihine bakılmaksızın öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere ilgili belediyelere bedelsiz olarak devredilir. Bu şekilde devredilen taşınmazlar, haczedilemez ve üzerinde üçüncü kişiler lehine herhangi bir sınırlı ayni hak tesis edilemez..."" hükmü mevcuttur.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuşsa da bozma ilamının gerekleri yerine getirilmemiştir. Hükme esas alınan 16.08.2018 tarihli bilirkişi raporu; taşınmazda bulunan binalardan yapım yılını belirlemek amacıyla kesit alınmadığından, 19.07.2003 tarihinden önceki hava fotoğrafları incelenmediğinden ve taşınmazda kat’i inşaat yasağının bulunup bulunmadığı tespit edilmediğinden hüküm kurmaya elverişli değildir.
Asıl dava yönünden, 285 ve 313 sıra numaralı Milli Emlak Tebliğlerinin ilgili bölümleri dikkate alınarak taşınmazın Belediyeye devri gereken yerlerden olup olmadığı konusunda araştırma yapılmadığı gibi; davalı Hazine vekilinin savunmaları doğrultusunda dava konusu taşınmazda kat’i inşaat yasağı olup olmadığı da açıklığa kavuşmamıştır. Mahkemece; bilirkişi kurulu vasıtasıyla dava konusu 347 ada 2 parsel sayılı taşınmazın Belediyeye devri hususunda Bakanlıkça tespit edilen taşınmazlardan olmadığı veya taşınmazda kat’i inşaat yasağının mevcut olduğunun belirlenmesi halinde, davacı Belediyenin hak sahiplerine devir amacıyla tapu iptal ve tescil talebinin dayanağı ortadan kalkacağı için asıl davanın reddi gerekecektir.
O halde mahkemece yukarıdaki açıklamalar göz önüne alınarak öncelikle gerekirse üç kişiden oluşan inşaat mühendisi bilirkişi kurulu vasıtasıyla dava konusu 347 ada 2 parsel sayılı taşınmazın, yukarıda bahsedilen Milli Emlak Genel Tebliğleri de dikkate alınarak Belediyeye devri hususunda Bakanlıkça tespit edilen taşınmazlardan olup olmadığı ve taşınmazda kat’i inşaat yasağının mevcut olup olmadığı belirlendikten sonra karar verilmesi gerekirken bozma ilamının gereği yerine getirilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı- birleştirilen davada davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddine; (2) numaralı bent uyarınca davalı- birleştirilen davada davacı Maliye Hazinesi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.05.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.