Danıştay 13. Daire 2022/1199 Esas 2022/1293 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/1199
Karar No:2022/1293


TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1. … İnşaat Taahhüt ve Nakliye Sanayi Ticaret A.Ş.
2. … Enerji Makina İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : … Yapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü'nce 26/01/2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı "Beypazarı-Nallıhan Yolu Km:115+400-138+750 Arası Toprak Tesviye Sanat Yapıları ve Üstyapı Yapım İşi" ihalesine ilişkin olarak davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair 20/05/2021 tarih ve 2021/UY.I-1043 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından itirazen şikâyet başvurusunda ileri sürülen 1., 2., 13. ve 14. iddialar yönünden yapılan değerlendirmede (Dava konusu Kurul kararında söz konusu iddialar 1.1. başlığı altında incelenmiştir.), ihale üzerinde bırakılan … Yapı Sanayi ve Ticaret A.Ş. (... Yapı) ile aşırı düşük teklif açıklaması ihaleyi yapan idarece uygun bulunan … Grup Müşavirlik İnşaat Petrol ve Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (… Grup) ve … Yapı İnşaat A.Ş. (… Yapı) tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifleri ile fiyat tekliflerinin dayanağı satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) incelendiğinde, her iki belgede de mükellefe ve meslek mensubuna ait aynı kaşe ve imzaların bulunduğu, fiyat tekliflerinin üzerinde bulunan ibarede yer alan tarih ve sayı ile Ek-O.6 numaralı satış tutarı tespit tutanaklarının tarih ve sayısının birbiriyle uyumlu olduğu, fiyat tekliflerinde yer alan birim fiyatların Ek-O.6 numaralı satış tutarı tespit tutanaklarında bulunan ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının %80'inin altında olmadığı, sunulan fiyat teklifleri ile fiyat tekliflerinin dayanağı Ek-O.6 numaralı satış tutarı tespit tutanakları arasında uyumsuzluğun bulunmadığı, davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından iddialarını destekleyecek nitelikte somut bilgi/belgeye yer verilmediğinden bu kapsamda ayrıca bir araştırma yapılarak ilave bilgi ve belge istenilmesine gerek olmadığı, ayrıca fiyat tekliflerini hazırlayan şirketlerin teklife konu alanda faaliyet gösterdikleri, ihaleyi yapan idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerini onaylayan ilgili meslek mensubu ile mükellef arasında düzenlenen sözleşmenin aşırı düşük teklif açıklaması ile birlikte sunulmasının istenilmediği ve söz konusu sözleşmeye ilişkin olarak bu kapsamda bir araştırma yapılmasına gerek bulunmadığı, açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde ve fiyat tekliflerinin dayanağı olan Ek-O.6 numaralı satış tutarı tespit tutanaklarında ilgili meslek mensubunun iletişim bilgilerine yer verildiği;
İhale üzerinde bırakılan … Yapı adına ...Grup Hazır Beton Hafriyat İnşaat Madencilik Nakliyat Ticaret Ltd. Şti. (… Grup) tarafından düzenlenen 10/02/2021 tarihli fiyat teklifinin, şirket yetkilisi … tarafından … Noterliği'nce düzenlenmiş … tarih ve … yevmiye numaralı vekâletname ile yetkili kılınan … tarafından imzalandığı, yine … Yapı adına … Malzemeleri Patlayıcı ve Kimyevi Madde Madencilik Mühendislik İnşaat Taahhüt İnşaat Malzemeleri Bilgisayar Telekomünikasyon Taşımacılık Oto Yedek Parça Otomotiv Elektrik Elektronik Tıbbi Malzeme İmalat İhracat İthalat Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. (… Av) tarafından düzenlenen 01/02/2021 tarihli fiyat teklifinde, her ne kadar "SMMM İLETİŞİM BİLGİLERİ" başlıklı kısımda, ilgili SMMM'ye ilişkin olarak herhangi bir bilgi yer almasa da "ONAYLAYAN SMMM" başlıklı kısımda, serbest muhasebeci mali müşavirin (SMMM) ad, soyad, adres, oda kayıt numarası, ruhsat numarası, kaşe numarası, telefonu ve vergi kimlik numarası gibi bilgilere yer verildiği, SMMM tarafından imzalanan her iki fiyat teklifinde de "Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan ... satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80'inin altında olmadığını beyan ederim." ibaresine yer verilmek suretiyle bu belgenin imzalandığı;
İtirazen şikâyet başvurusunda ileri sürülen 3. iddia yönünden yapılan değerlendirmede (Dava konusu Kurul kararında söz konusu iddia 1.2. başlığı altında incelenmiştir.), aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında … Yapı, … Yapı ve … Grup tarafından motorin girdisi için öngörülen birim fiyatların hesaplanmasında EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının kullanıldığı, söz konusu fiyatlardan %18 oranında KDV'nin düşüldüğü ve kesafet oranının 0,8450 kg/lt olarak kullanıldığı, ilan edilen fiyatların %90'ının altında bir fiyat öngörülmediği;
İtirazen şikâyet başvurusunda ileri sürülen 4., 5., 6., 7., 8., 9. ve 10. iddialar yönünden yapılan değerlendirmede (Dava konusu Kurul kararında söz konusu iddialar 1.3. ve 1.4. başlığı altında incelenmiştir.), ihaleyi yapan idarece, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklanması istenilen S3, S4, S6, T1, T2, U1 ve U2 poz numaralı iş kalemleriyle ilgili olarak … Yapı, … Yapı ve … Grup tarafından, iş makineleri ve diğer makineler için fiyat teklifi sunulmadığı, söz konusu analiz girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan birim fiyatların kullanıldığı;
İtirazen şikâyet başvurusunda ileri sürülen 11. ve 17. iddialar yönünden yapılan değerlendirmede (Dava konusu Kurul kararında söz konusu iddialar 1.5. başlığı altında incelenmiştir.), açıklanması istenilen analiz girdilerinde nakliye formüllerine yer verildiği, aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan … Yapı, … Yapı ve … Grup tarafından ihaleyi yapan idarece gönderilen analizler esas alınarak nakliye girdilerinin açıklandığı, açıklanması istenilen nakliye girdilerine ilişkin olarak ihaleyi yapan idarece aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında gönderilen analizlerde yer alan nakliye formülleri ve ihale dokümanı kapsamında verilen mesafeler kullanılarak nakliye girdilerinin hesaplandığı, nakliye girdisi için fiyat teklifi alınmadığı ve analizlerde yer alan nakliye mesafeleri kullanıldığı için ayrıca bu mesafeler için tevsik edici bilgi ve belge sunulmasına gerek olmadığı;
İhaleyi yapan idarece, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden, açıklanması istenen iş kalemlerinde yer alan nakliye girdilerine ilişkin olarak verilen formül ile açıklama yapılmasının istenildiği, … Yapı, … Yapı ve … Grup tarafından da bu formüllere uygun olarak açıklama yapıldığı, ayrıca bir fiyat teklifi alınmadığı;
İtirazen şikâyet başvurusunda ileri sürülen 12. iddia yönünden yapılan değerlendirmede (Dava konusu Kurul kararında söz konusu iddia 1.6. başlığı altında incelenmiştir.), aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde verilen iş kalemlerinin açıklanması amacıyla oluşturulan analizlerde yer alan analiz girdileri için … Yapı, … Yapı ve … Grup tarafından öngörülen miktarların, ihaleyi yapan idarece verilen analiz formatındaki miktarlar ile uyumlu olduğu, aynı cins ve özellikteki analiz girdileri için farklı iş kalemlerinde aynı birim fiyatların kullanıldığı ve anılan şirketler tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerin, ihaleyi yapan idarenin analizleriyle aynı olduğu, analizlerdeki poz numaralarının ve miktarlarının değiştirilmediği;
İtirazen şikâyet başvurusunda ileri sürülen 15. ve 16. iddialar yönünden yapılan değerlendirmede (Dava konusu Kurul kararında söz konusu iddialar 1.7. başlığı altında incelenmiştir.), ihaleyi yapan idarece, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden istenilen açıklama üzerine, … Yapı, … Yapı ve … Grup tarafından yapılan açıklamalarda, sunulan analiz formatlarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanmış olan birim fiyatların kullanıldığı, bu nedenle söz konusu birim fiyatların kullanılmasının belgelendirilmesine gerek bulunmadığı, anılan şirketlerin analiz girdilerinde belirttiği birim fiyatların, kamu kurum ve kuruluşlarına ait birim fiyatlarının ve miktarlarının altında gösterilmediği, analiz girdileri belirtildiğinden ayrıca bu hususun belgelendirilmesine gerek bulunmadığı;
İtirazen şikâyet başvurusunda ileri sürülen 18. iddia yönünden yapılan değerlendirmede (Dava konusu Kurul kararında söz konusu iddia 1.8. başlığı altında incelenmiştir.), 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca, haftalık çalışma süresinin en fazla 45 saat olduğu ve bir haftada en az 24 saat dinlenme izni verileceği, haftalık 45 saat çalışmanın haftanın kalan günlerine eşit olarak dağıtıldığında ise günlük 7,5 (45/6) saat olduğu, aylık çalışma süresinin ise 225 (7,5x30) saat olduğu, aylık brüt asgari ücretin, ihale tarihi 26/01/2021 tarihinde olması sebebiyle 2021 yılı için 3.577,50-TL olduğu, saatlik asgari ücretin ise 15,90-TL (3.577,50/225) olduğu, dolayısıyla teklif edilecek olan saatlik asgari ücretin 15,90-TL'nin altında olmaması gerektiği, … Yapı, … Yapı ve … Grup tarafından da saatlik asgari ücret tutarı olarak bu tutarın kullanıldığı anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, … Yapı tarafından, … Av'dan alınan 01/02/2021 tarihli fiyat teklifinde, SMMM'nin iletişim bilgilerinin yer almadığı, ancak onaylayan SMMM kısmında iletişim bilgilerinin yer aldığı, bu iddiaya yönelik davalı idarece eksik inceleme suretiyle karar verildiği, Mahkemece ara kararı ile istenip ilgili idareler tarafından gönderilen belgelerden de bu iddianın doğru olduğunun anlaşılabileceği, … Grup tarafından düzenlenen 10/02/2021 tarihli fiyat teklifinin hukuka aykırı olarak düzenlendiği iddiasının Mahkemece dikkate alınmaksızın karar verildiği, 08/03/2019 tarih ve 9783 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi incelendiğinde, … Grup adına fiyat teklifini düzenleyen … 'ın şirketteki yetkisinin sona erdiği, şirketi 28/02/2039 tarihine kadar münferiden temsil etmeye … 'ın yetkili kılındığı, ancak 10/02/2021 tarihinde düzenlenen fiyat teklifinin … tarafından imzalandığı, bu kapsamda söz konusu fiyat teklifinin geçerli olarak kabul edilemeyeceği, Ek-O.6 numaralı satış tutarı tespit tutanağının vekâleten imzalanmasının mümkün olmadığı, satış tutarı tespit tutanağının içeriğinin gerçeğe uygun olup olmadığı iddiası yönünden davalı idare ve Mahkemece herhangi bir inceleme yapılmaksızın karar verildiği, satış tutarı tespit tutanağında yer verilen fatura bilgilerinin istenilmesi gerekirken bu yönde bir işlem tesis edilmeksizin itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı, … Grup tarafından düzenlenen satış tutarı tespit tutanağında, ağırlıklı ortalama birim fiyat tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler kısmında, satışların sadece birim fiyatına yer verildiği, tutanağa esas alınan faturalardaki satışlara KDV ve nakliye bedelinin dahil olup olmadığına ilişkin bilgiye yer verilmediği, bu iki unsurun birim fiyatı etkilediğinin açık olduğu, benzer durumun … Av ve … Yapı'dan alınan satış tutarı tespit tutanakları için de geçerli olduğu, söz konusu tutanaklara esas faturalar istenip belirtilen hususlara ilişkin bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve değerlendirme suretiyle karar verilmesinde hukukî isabet bulunmadığı, öte yandan itirazen şikâyet dilekçesinde ileri sürülen diğer iddiaların reddine dair Kurul kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, … Yapı, … Yapı ve … Grup tarafından, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında yapılan açıklamaların hukuka uygun olduğu, davacılar tarafından ileri sürülen iddiaların yerinde olmadığı, İdare Mahkemesi'nce verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu savunulmuştur.
Davalı yanında müdahil tarafından, şirketlerince sunulan satış tutarı tespit tutanakları ile faturaların uyumlu olduğu, faturaların, satış tutarı tespit tutanakları ile birlikte sunulmasının gerekmediği, satış tutarı tespit tutanağının üzerindeki SMMM'ye ait tüm bilgilerin yer aldığı, davacıların bu yöndeki iddiasının mesnetsiz olduğu, … Grup adına düzenlenen ve … tarafından imzalanan satış tutarı tespit tutanağının hukuka uygun olduğu, fiyat teklifi alınan şirketlerin fiyat teklifine konu alanda faaliyette bulundukları, İdare Mahkemesi'nce verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKÎ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Kullanılmayan … -TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacılara iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 29/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.