8. Hukuk Dairesi 2009/5604 E. , 2010/1944 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı Payı Alacağı
... ile ... aralarındaki katkı payı alacağı davasının reddine dair Niğde 2. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinden verilen 23.03.2009 gün ve 125/199 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili, evlilik birliği içinde edinilen 655 ada 77 parselde davalı adına kayıtlı taşınmazın alımına vekil edeninin yaptığı katkı dikkate alınarak (takılan altın ve çeşitli hediyeler satılarak) meskenin yarı değeri olan 15.000 TL.nin davalı tarafından müvekkiline ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, fiili evliliğin resmi evlilik tarihinden sonra olduğunu, taşınmazın fiili evlilikten önce müvekkilinin annesine ortaklığın giderilmesinden gelen para ve anne ve babasının yardımları ile alındığını, karşılıksız geldiğini, edinilmiş mal olmadığını, davacının satın almaya hiç bir katkısının bulunmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, tarafların 19.11.2004 tarihinde resmi nikah kıydıkları, ancak düğün tarihleri olan 10.7.2005 tarihinin fiilen evlendikleri tarih olduğu, taşınmazın ise bu tarihten önce 28.12.2004 tarihinde alındığı, davacının alımda katkı yaptığına dair yeterli ve inandırıcı delil elde edilemediğinden davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar 19.11.2004 tarihinde evlenmişler, 4.6.2007 tarihinde açılan boşanma davasının kabul edilmesiyle ve 9.4.2008 tarihinde kesinleşen hükümle boşanmışlardır.Eşler arasında boşanma davasının açıldığı tarihte mal rejimi sona ermiştir.(TMK.nun 225/son).Başka mal rejimi seçilmediğinden; 1.1.2002 tarihinden mal rejiminin sona erdiği 4.6.2007 tarihine kadar edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir. (TMK. 202, 225/2 ve 4722 s.Yürürlük K.m.10/1.m).
Dava konusu 655 ada 77 parseldeki kat irtifaklı 4.kat 8 nolu bağımsız mesken taraflar arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 28.12.2004 tarihinde satış yoluyla davalı adına tapuya tescil edilmiş,1.6.2007 tarihinde dava dışı üçüncü kişiye satılmıştır. Dava dilekçesindeki açıklamalar ve dosya kapsamına göre dava taşınmazın alımında katkıya dayalı değer artış payı alacağı (TMK.nun 227.m) ile artık değer üzerinden katılma alacağı (TMK.nun 236.m) isteğine yöneliktir.
Mahkemece, resmi evlilik tarihi olan 19.11.2004 tarihinin dikkate alınması gerekirken düğünün sonradan yapıldığı ve fiili evlilik tarihinin dikkate alınması şeklindeki yasal olmayan gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş olması doğru değildir.Ancak, davacı tarafça, taşınmazın alımında takılarının satıldığı,resmi olmasa da çalışarak elde ettiği gelirle katkıda bulunduğu iddiası ile değer artış payı alacağı istenmiştir.Her ne kadar gayriresmi çalışma ispat edilememiş ise de ispatı halinde dahi çalışma karşılığı elde edilen gelirlerin kişisel mal olmayıp edinilmiş mal sayılmasına (TMK.219.m), diğer yandan takıların varlığı cd ve fotoğraflarla ispat edilmiş ise de taşınmazın alımında kullanıldığının ispat edilememesi karşısında, davacının değer artış payı alacağı yönünden davasının reddi gerekmektedir. Mahkemece bu sebeple değer artış payı yönünden redde karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile redde karar verilmiş olması doğru değil ise de red karar sonucu itibarıyla doğru olduğundan davacı vekilinin değer artış payı isteği ile ilgili tüm temyiz itirazlarının reddi ile hükmün değer artış payı alacağı bakımından ONANMASINA,
Davacının katılma alacağı ile ilgili isteğine gelince; dosya kapsamı, toplanan deliller ve taraf tanıklarının beyanlarına göre, davacı tarafından evin alımında kullanıldığı iddia edilen kredinin 6.1.2005 tarihinde evin alım tarihine yakın tarihte çekilmiş olması ve taşınmaz üzerinde kredi sebebiyle ipotek bulunması karşısında davalı tarafından çekilen bu kredinin alımda kullanıldığı açıktır. Bundan ayrı tanık beyanları karşısında davalının annesinin ortaklığın giderilmesi dosyalarından aldığı paranın da taşınmazın alımında kullanıldığının kabulü gerekir. Katılma alacağı bakımından tarafların çalışıp çalışmamasının bir önemi bulunmamaktadır. Ancak tarafların kişisel edinimleri ile borçları gözetilecektir. Bu bakımdan davalının annesinin alımda kullanıldığı anlaşılan ortaklığın giderilmesi sebebiyle aldığı para ile davalının çektiği kredinin boşanma davasının açıldığı 4.6.2007 tarihinden sonraya tekabül eden ödemeleri toplamı davalı ...’ın kişisel malı,dolayısıyla artık değer belirlenirken düşülmesi gereken değer, kredinin boşanma davası açıldığı tarihe kadar ödenen kısmı ile varsa gelirlerle karşılanan kısmın katılma alacağı hesabında değerlendirilmesi gereken edinilmiş mal olmaktadır.Taşınmazın alım tarihindeki sürüm değerine göre davalının kişisel malı ve tarafların edinilmiş malı sayılması gereken oranın bulunması gerekmektedir.
Mahkemece yapılacak iş; eklenecek değerlerden (TMK.nun 229.m.) ve denkleştirmeden (TMK.nun 230.m.) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere davalı kocanın edinilmiş mallarının toplam değerinden, davalı eşin kişisel malından (TMK. 220/2.m.) elde edilen miktar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK m.231) yarısı üzerinden (TMK m.236/1) talep ve tarafların kazanılmış hakları da dikkate alınarak hüküm kurmaktan ibarettir. Mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan edinilmiş mallar bu durumları ile tasfiyeye konu edilir. (TMK.nun 231/1 m.). Söz konusu mal varlıklarının devredilmesi durumunda ise devredildiği tarih esas alınarak hesaplama yapılır. (TMK.nun 235/son m.). Mahkemece katılma alacağı konusunda kocanın kişisel mal sayılması gereken değeri ve artık değerin ve davacının katılma alacağının taşınmazın devredildiği tarih itibarıyla belirlenmesi amacıyla konunun uzman bir hukukçu, bir muhasebeci veya mali müşavir ve bir inşaat mühendisinden kurulu bilirkişilerden açıklanan hususları da içeren gerekçeli rapor alınması ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde hatalı gerekçeyle katılma alacağı bakımından da davanın reddine karar verilmiş olması doğru olmamıştır.
Yukarıda açıklanan nedenle davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün katılma alacağı isteğine ilişkin bölümü bakımından HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve 15,60 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine 19.04.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.