Bölge Adliye
Mahkemesi : Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

Dava, iş kazasının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalılar vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine verilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davalı iş yerinde 10.10.2015 tarihinde meydana gelen kazanın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalılar vekilleri, davacının talebini kabul etmeyerek, davanın reddini savunmuştur.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Özetle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalılar vekilleri, kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
5510 sayılı Kanun"un anlamında sigortalı niteliğini kazanmanın koşulları başlıca üç başlık altında toplanmaktadır. Bunlar: a) Çalışma ilişkisinin kural olarak hizmet akdine dayanması, b) İşin işverene ait yerde yapılması, c) Kanunda açıkça belirtilen sigortalı sayılmayacak kişilerden olunmaması şeklinde sıralanabilir. Sigortalı olabilmek için bu koşulların bir arada bulunması zorunludur.
5510 sayılı Kanunun 13. maddesinde ise iş kazası,
"a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b) (Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
c)Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d) (Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) Bu Kanunun 4üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olay olarak tanımlanmıştır.
Olayın, işkazası olarak kabul edilebilmesi için olaya maruz kalan kişinin 5510 sayılı Kanunun 4. maddesi anlamında sigortalı olması, olayın, 5510 sayılı Kanun"un 13. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak belirtilen hal ve durumlardan birinde meydana gelmesi koşuldur. Başka bir anlatımla, olayın, iş kazası sayılabilmesi için iki koşulun birlikte gerçekleşmesi zorunludur.
Somut dava dosyasına göre; Ankara Asfaltı Taşkahve Mevkii – Ulucak – İZMİR adresinde faaliyette olan, ... Metal Dövme San. Tic. Ltd. Şti. işyerindeki metal baca sökümü ve tadilatı işini, daha öncede işyerinde bu tip işleri yaptırdığı, ... Makine Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti."ye vermiştir. ... Makine Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. kendisinden yapması istenilen işi, daha önce çeşitli işyerlerinde benzer işleri yaptırdığı, “... Isıtma Soğutma Doğalgaz İnş. Tek. Malz. Tic. ve San. Ltd. Şti.” nin, hakim ortağı ve yöneticisi ...’ e vermiştir. İşi alan ..., yine daha öncede bu gibi işlerde çalıştırdığı ...’la görüşüp, kişi başı 100 TL yevmiye ile işin yapılması için anlaşmış, işin yapılması için 10.10.2015 tarihinde, ... Metal Dövme San. Tic. Ltd. Şti. ne, ..., ... ve ... ile birlikte gitmiş ve işe başlanmıştır. İşin yapılması talimatını veren ... iş başladıktan sonra oradan ayrılmıştır. Yaklaşık 4 metre yükseklikte, duvarla çatının birleştiği kısımda bulunan metal bacanın söküm işi için, duvara seyyar merdiven dayanmış, bu merdivene tırmanan işçi ... bacanın bağlantı vidalarını sökerken, saat 10.30 sıralarında merdiven üzerinde çalışmasını sürdürürken, dengesini kaybetmiş ve 4 metre aşağıdaki zemine düşerek, sağ bacağının dizinde kırıklar oluşması sonucu yaralanmıştır. Buna göre davalı şirket ... Ltd. Şti.’nin iş sahibi olduğu ve kazaya konu olayla ilgili işverenlik sıfatının bulunmadığı açıktır. Mahkemece açıklanan olay ve esaslar dahilinde öncelikle kazaya konu olayda gerçek işveren/işverenler doğru bir şekilde belirlenerek, belirlenen bu işverenlerin davaya katılımı sağlanıp elde edilecek deliller hep birlikte değerlendirildikten sonra yapılacak değerlendirme sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin kararı, sair yönler incelenmeksizin yukarıda yazılı sebeplerden dolayı bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının, HMK"nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ... Metal Dövme San. Tic. Ltd. Şti."ye iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine ve kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 13.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.