Danıştay 9. Daire 2021/4553 Esas 2022/1049 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2021/4553
Karar No : 2022/1049

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Müdürlüğü-...

İSTEMİN KONUSU : ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, sahte fatura kullandığından bahisle, vergi tekniği raporu done alınmak suretiyle takdir komisyonu kararına dayanılarak, re'sen tarh edilen 2008/Haziran ve Temmuz dönemlerine ilişkin katma değer vergisi ile kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi tekniği raporunun tebliğ edilmemesi nedeniyle verilen kabul kararının Danıştay Dördüncü Dairesince bozulması üzerine, vergi mahkemesince bozmaya uyularak dosyanın yeniden incelenmesi suretiyle; bozma kararı uyarınca davacı hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporu ve eklerinin 03.03.2021 tarihli ara kararla davacıya tebliğ edildiği ve savunma hakkı tanındığı, savunma hakkının kısıtlanmadığı belirtilerek, her ne kadar davacı tarfından 2008 yılına ilişkin dava konusu vergi ziyaı cezalı tarhiyatın en geç 31/12/2013 tarihinde tanzim ve tebliği gerekirken bu süre geçirildikten sonra 2014 yılında tanzim ve tebliğ edilmesi nedeniyle cezalı tarhiyatın tarh zamanaşımına uğradığı iddia edilmişse de, davacının 23/10/2013 tarihinde takdir komisyonuna sevk edildiği ve zamanaşımının durduğu, takdir komisyonunca 24/09/2014 tarihinde verilen komisyon kararının aynı gün davalı idare kayıtlarına tevdi edildiği ve davalı idarece 25/09/2014 tarihinde dava konusu vergi/ceza ihbarnameleri düzenlenerek 13/10/2014 tarihinde süresi içerisinde davacıya tebliğ edildiği anlaşıldığından davacının zamanaşımı itirazı yerinde görülmeyerek, ihtilaflı dönemde davacıya fatuara düzenleyen ...Madeni Yağlar Petrol Ürünleri Loj. San. Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunun incelenmesinden, anılan şirket tarafından davacıya düzenlenen faturaların sahte olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Cezalı tarhiyatın zamanaşımına uğradığı, vergi tekniğ raporunun tebliğ edilmediği, alınan malların bedelinin çekle ödendiği iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun bulunan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY: Davacı adına, sahte fatura kullandığından bahisle, vergi tekniği raporu done alınmak suretiyle takdir komisyonu kararına dayanılarak, re'sen tarh edilen 2008/Haziran ve Temmuz dönemlerine ilişkin katma değer vergisi ile kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 113. maddesinde zamanaşımı, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması olarak tanımlanmıştır.
Anılan Kanun'un 114. maddesinin birinci fıkrasında "Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlıyarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergiler zamanaşımına uğrar." ikinci fıkrasının zamanaşımının durma süresinin belirsizliğinin Anayasa'nın 2. maddesinde yer alan hukuk devleti ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesinin, 15/10/2009 tarihli ve E:2006/124, K:2009/146 sayılı kararı ile iptal edilmesinden sonra 23/07/2010 tarih ve 6009 sayılı Kanun'un 8. maddesiyle yeniden düzenlenen halinde ise "Şu kadar ki, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulması zamanaşımını durdurur. Duran zamanaşımı mezkur komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren işlemeye devam eder. Ancak işlemeyen süre her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamaz." düzenlemelerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anayasa Mahkemesinin yukarıda belirtilen iptal kararı karşısında, 2008/Haziran-Temmuz dönemlerine ilişkin dava konusu cezalı tarhiyat yönünden takdir komisyonunda geçen sürenin zamanaşımını durduracağının kabulüne olanak bulunmamaktadır.
2008/Haziran-Temmuz dönemlerine ilişkin vergi ve ceza ihbarnamesinin beş yıllık tarh zaman aşımı süresi dolduktan sonra 13/10/2014 tarihinde davacıya tebliğ edilmesi nedeniyle cezalı tarhiyat zaman aşımına uğradığından, davayı yukarıda yazılı gerekçe ile reddeden Vergi Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Öte yandan Anayasa Mahkemesinin iptal kararından sonra 23/07/2010 tarih ve 6009 sayılı Kanun'un 8. maddesiyle yeniden düzenlenmek suretiyle yürürlük tarihinden sonraki vergilendirme dönemleri için belirlilik ve öngörülebilirlik arz eden hukuki sonuç zamanaşımının durmasıdır. Ancak uyuşmazlık 2008 dönemine ilişkin olduğundan belirtilen kanun hükmünün geçmişe yönelik uygulanmasına imkan bulunmamaktadır.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29/03/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


KARŞI OY :213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 30. maddesinde re'sen tarhiyatın, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması olarak tanımlanmıştır. Kanunun 74. maddesinin (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde, "yetkili makamlar tarafından istenilen matrah ve servet takdirlerini yapmak" takdir komisyonunun görevleri arasında sayılmış, komisyonun yetkilerini düzenleyen 75. maddenin 1. fıkrasında ise "72. maddenin birinci fıkrasına göre kurulan takdir komisyonu 74. maddedeki görevleri dolayısıyla bu Kanunda yazılı inceleme yetkisini haizdir." kuralına yer verilmiştir.
213 sayılı Kanun'un 113. maddesinde zamanaşımı; süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması olarak tanımlanmış, 114. maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında ise vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlıyarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergilerin zamanaşımına uğrayacağı, şu kadar ki, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulmasının zamanaşımını durduracağı, duran zamanaşımını mezkûr komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren kaldığı yerden işlemeye devam edeceği, ancak işlemeyen sürenin her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamayacağı" hükmü yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının, 23/10/2013 tarihinde takdir komisyonuna sevk edildiği, yapılan inceleme sonucunda 24/09/2014 tarihli takdir komisyonu kararı ile matrah takdirinde bulunulması üzerine, 2008/Haziran-Temmuz dönemlerine ilişkin katma değer vergisi ile bu vergiler üzerinden kesilen üç kat vergi ziyaı cezasına ilişkin ihbarnamelerin, 13/10/2014 tarihinde davacıya tebliği üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
213 sayılı Kanunun 30. maddesi karşısında, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde matrahın takdir komisyonu tarafından takdir edilebileceği tartışmasız olup, bu durumdaki bir mükellefin vergi incelemesine başlamadan önce veya vergi incelemesi devam ederken takdire sevk edilmesine ve düzenlenen vergi tekniği raporlarının takdir komisyonunca done olarak kullanılmasına yasal bir engel bulunmamaktadır. Zamanaşımı süresi içinde takdire sevk edilmekle işlemekte olan zamanaşımı süresinin duracağı 213 sayılı Yasanın 114. maddesi gereğidir.
Bu durumda, dava konusu vergi matrahının takdiri için 23/10/2013 tarihinde takdir komisyonuna sevk edilmesiyle duran ve sevk tarihinden itibaren bir yıl içinde takdir komisyonu kararının vergi dairesi kayıtlarına girmesiyle işlemeye devam eden zamanaşımı süresi dolmadan 13/10/2014 tarihinde tebliğ edilen ihbarnameyle duyurulan vergi ve cezanın zamanaşımına uğradığından söz edilemeyeceğinden, tarhiyata karşı açılan davayı reddeden vergi mahkemesi kararının, uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmek üzere bozulması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyorum.