Esas No: 2022/3110
Karar No: 2022/6960
Karar Tarihi: 11.05.2022
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/3110 Esas 2022/6960 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı, çalıştığı şirket tarafından sigorta girişinin yapılmadığını belirterek sigorta başlangıç tarihinin 01/01/1989 olarak tespit edilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesinde konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiş, ancak istinaf başvurusu reddedilerek kararın temyizi için başvurulmuştur. Dosya incelendiğinde sigortalılık başlangıç tarihlerinin belirlenmesine ilişkin davanın, hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanması gerektiği belirtilmiştir. 506 sayılı Kanunun 108. maddesi gereğince sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesi isteminin bir günlük çalışmanın belirlenmesi davası olduğu, ayrıca 60/G maddesinde belirtilen istisnai durumlar haricinde isteğin geçici 54. maddesi kapsamında olmadığı belirtilmiştir. Kararda, davanın konusunun kalmaması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinin yanlış olduğu, araştırma yapılması gerektiği belirtilmiştir. Kanun maddeleri 506 sayılı Kanunun 108. ve 79/10, 60/G ve geçici 54. maddeleridir.
"İçtihat Metni"
Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No : 2020/709-2021/1837
İlk Derece
Mahkemesi :... 41. İş Mahkemesi
No : 2016/425-2019/245
Dava, sigorta başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun reddine dair karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı şirkette çalıştığını, ancak sigorta girişinin yapılmadığını belirterek, giriş tarihinin 01/01/1989 tarihi olarak tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir..
II-CEVAP:
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; kurum işlemlerinin hukuka uygun olduğunu beyanla, davanın usul ve esastan reddini istemiştir.
Davalı şirket davaya cevap vermemiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
“Dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına” dair karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Yerel mahkeme kararı yerinde bulunarak istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, Kurumun feri müdahil olduğunu, aleyhe yargılama giderlerine hükmedilmemesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosya kapsamı incelendiğinde, davacının sigorta başlangıcı tarihinin 01.03.1989 olarak tespitini talep ettiği, dava açıldıktan sonra davacının sigorta başlangıç tarihinin 03.04.1989 olarak davalı Kurum tarafından güncellenmesi ve yaşlılık aylığı bağlanması üzerine, mahkemece konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği anlaşılmış ise de; söz konusu hüküm eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
506 sayılı Kanunun 108. maddesi gereğince sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesine ilişkin açılan her dava, sigortalılığın saptanması istemini de içerdiğinden, aynı Kanunun 79/10 maddesi kapsamında bir günlük çalışmanın belirlenmesi davasıdır. Bu nedenle hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalı, başka bir anlatımla, sigortalılıktan söz edilebilmesi için, çalışmanın varlığı, hizmet tespiti davaları yönünden kabul edilen yöntem ve ilkelere uygun biçimde saptanmalıdır.
Davanın yasal dayanakları olan 506 sayılı Kanunun 108. maddesinde “...sigorta süresinin başlangıcı, bu yasaya tabi olarak ilk defa çalışılmaya başlanılan tarih”hükmü ile istemin Yasanın geçici 54. maddesi kapsamında ifade edilen istisnaya girmediği dikkate alındığında, Yasanın 60/G maddesinde, “Bu maddenin uygulanmasında; 18 yaşından önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir. Ancak bu tarihten önceki süreler için ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir" hükmü öngörülmüştür.
Diğer taraftan, bazı hallerde dava devam ederken, dava açılmasından sonra meydana gelen bir nedenle dava konusu ortadan kalkabilir.Davanın konusuz kalması halinde, artık dava hakkında yargılama yapılmasına ve hüküm verilmesine gerek kalmaz. Başka bir deyişle, her iki tarafın da davanın esası hakkında karar verilmesinde hukuki yararı kalmamış demektir. Bu halde, mahkemece, davanın konusunun kalmaması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilir.
Belirtilen açıklamalar ışığında somut olaya dönüldüğünde, talebin 01.03.1989 tarihinin sigorta başlangıcı tespitine yönelik olması ve davalı Kurum tarafından 03.04.1989 tarihinin sigorta başlangıcı olarak kabul edilmesi karşısında, talebe göre davanın konusuz kalmadığı belirgin olduğundan, usulüne uygun şekilde araştırma yapılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.
O hâlde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun reddine dair kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesince verilen hüküm sair yönler incelenmeksizin bozulmalıdır
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 11.05.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.