Danıştay 3. Daire 2019/7010 Esas 2022/1369 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/7010
Karar No : 2022/1369

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLLERİ : Av. ..., Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Müdürlüğü/...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacının murisinin sahibi olduğu kooperatif hissesini devretmek suretiyle elde ettiği değer artış kazancını kayıt ve beyan dışı bıraktığı yönünde tespitler içeren vergi inceleme raporuna dayanılarak adına mirasçı sıfatıyla 2012 yılı için re'sen salınan gelir vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının murisi ...'ın Sınırlı Sorumlu Tekstil Konfeksiyon İmalat ve Toptancılar Çarşı Toplu İşyeri Yapı Kooperatifinden 11/10/1997 tarihinde devraldığı hisselerini 19/04/2012 tarihinde Gencer Otomotiv ...ve Beyaz Eşya Sanayi Ticaret Limited Şirketine devrettiğinin anlaşıldığı olayda, taşınmazın elden çıkarılmasından elde edilen bir kazancın söz konusu olduğu, konut yapı kooperatiflerinde, kooperatifin sahibi olduğu taşınmazın belirli paylara bölünerek her pay için üye kabulü ve hisse bedelinin tamamen ödenmesi sonrasında hak sahibine tahsisin yapılarak taşınmazın devrinin gerçekleştiği dikkate alındığında, adı geçen kooperatiften edinilen taşınmaz hissesinin, ortaklık hissesinin devri olduğunun kabulü suretiyle yapılan tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu vergi kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 8,14, 18 ve 81. maddeleri bir arada değerlendirildiğinde, bir yapı kooperatifinin, inşa ettirdiği yapı tamamlanmak suretiyle elde edilen bağımsız bölümlerin, her ortağın üyelik haklarını temsil eden, ada yazılı ortaklık senetleri düzenlenerek tescil edileceği, söz konusu hisse senetlerinin düzenlenmesinin, tek başına yapı tamamlandıktan sonra üyeler adına hisse senetleriyle üyelere tahsis edilen bağımsız bölümlere isabet eden arsa paylarının iktisap edildiğini kabule yeterli olmadığı, üye aidatları ödenerek yapının tamamlanmasına ve ferdileşme sağlanmasına kadar yapının üzerinde inşa edilen taşınmazın bağımsız bölümlerinin veya bu bağımsız bölümlere isabet eden arsa paylarının, üyeler tarafından iktisabını mümkün kılacak herhangi bir tapu tescili gerçekleştirilmediği gibi yapı tamamlanarak, bir üye tarafından ortaklık yükümlülükleri yerine getirilmeden kat mülkiyeti tescilinin gerçekleştirilemeyeceği, ayrıca tapuya tescil edilmesine ve yapının tamamlanmasına gerek bulunmaksızın bir kooperatif üyesinin ortaklığını yönetim kurulu kararıyla devredilebilmesinin de mümkün olması karşısında, davacı murisince devredilenin, kooperatif üyeliği nedeniyle iktisap ettiği taşınmaz değil, ileride tapu senedi ile değiştirilmek üzere verilen hisse senedinin temsil ettiği ortaklık hissesi olduğu, dosyaya kooperatif hissesine isabet eden bir taşınmaz devredildiği yönünde bir tapu belgesi de ibraz edilemediği, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 80. maddesi uyarınca kooperatif hissesinin devri nedeniyle elde edilen kazancın, değer artış kazancı olarak vergilendirilmesi gerektiği, inceleme raporunda, matrahın bulunmasına yönelik olarak yer verilen hesaplamalarda da hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle istinaf istemi kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararı kaldırıldıktan sonra dava reddedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Miras bırakan ...'ın Sınırlı Sorumlu Tekstil Konfeksiyon İmalat ve Toptancılar ...Toplu İşyeri Yapı Kooperatifinden 11/10/1997 tarihinde devraldığı hisselerini 19/04/2012 tarihinde ...Otomotiv Karasör ve Beyaz Eşya Sanayi Ticaret Limited Şirketine hisse senediyle devrettiği, üyelik hakkının ada, parsel numaraları belirtilmek suretiyle esas itibarıyla gayrimenkule dönüştüğü, Kooperatif üyeliği vasıtasıyla edinilen arsanın müteveffa adına tahsis tarihi 11/10/1997 tarihi olduğundan 19/04/2012 tarihinde satışına kadar aradan geçen sürenin 4 tam yıldan fazla olduğu ve vergiyi doğuran olayın gerçekleşmediği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının murisi ...'ın, İstanbul İli, Bakırköy İlçesi'de bulunan, Sınırlı Sorumlu Tekstil Konfeksiyon İmalat ve Toptancılar ...Toplu İşyeri Kooperatifi'nden tahsis edilen ...ada, ...parsel sayılı taşınmazdaki kooperatif hissesini 11/10/1997 tarihinde aldığı ve 19/04/2012 tarihinde ...Otomotiv Karasör ve Beyaz Eşya Sanayi Ticaret Limited Şirketine devrettiği, ortaklık hissesinin devrinden elde edilen kazancın beyan dışı bırakıldığından bahisle davacı adına mirasçı sıfatıyla dava konusu tarhiyatın yapıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 80. maddesinin 1. fıkrasının (6) numaralı bendinde, iktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70. maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tabi çiftçilerin zirai istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak dört yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançların (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır) değer artış kazancı olduğu hükmü yer almakta iken, 28/03/2007 tarih ve 5615 sayılı Kanunun 04/04/2007 tarih ve 26483 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01/01/2007 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe giren 5. maddesi ile anılan bentte yer alan "dört yıl içinde" ibaresi "beş yıl içinde" olarak değiştirilmiş, aynı Kanun'un 11. maddesi ile de 193 sayılı Kanuna, bu Kanunun mükerrer 80. maddesinin 1. fıkrasının (6) numaralı bendinin uygulanmasına ilişkin olarak, 01/01/2007 tarihinden önce iktisap edilmiş olan mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançların vergilendirilmesinde dört yıllık sürenin esas alınacağını öngören geçici 71. madde eklenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 80. maddesi uyarınca kooperatif hissesinin devri nedeniyle elde edilen kazancın, değer artış kazancı olarak vergilendirilebileceği açık olmakla birlikte sağlanan kazancın değer artışı kazancı sayılabilmesi için bir bedel karşılığında edinilmiş olması, edinme tarihinden itibaren dört yıl içinde elden çıkarılması ve gayrimenkulün kişisel servete dahil olması zorunluluğu karşısında davacının murisi ...'ın Sınırlı Sorumlu Tekstil Konfeksiyon İmalat ve Toptancılar ...Toplu İşyeri Yapı Kooperatifinden 11/10/1997 tarihinde aldığı hisseleri 19/04/2012 tarihinde devrettiği olayda sağlanan gelirin değer artışı kazancı olarak vergilendirilebilmesi için kooperatif hisssesinin edinme tarihinden itibaren dört yıl içinde elden çıkarılmasına ilişkin süre şartının gerçekleştiğinden bahsedilemeyeceğinden yazılı gerekçeyle davanın reddi yolundaki Vergi Dava Dairesi kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının BOZULMASINA, 29/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.