Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/4893 Esas 2022/7177 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi :Manavgat İş Mahkemesi



Dava, sigortalılığın aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalılar vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince davalı Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı DSİ genel Müdürlüğünün istinaf başvurularının (harç yönünden) kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına davanın kabulüne karar karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının DSİ Manavgat Oymapınar Baraj inşasında 08/01/1976-01/03/1976 tarihleri arasında işçi olarak çalıştığını, davacının ... sigorta sicil numarası ile sigorta kaydının DSİ 13 Bölge Müdürlüğü tarafından yapılarak sigorta primlerinin ödendiğini, ancak davacının sigortalı bildiriminin yapılması sırasında davacının anne ve baba adının yerine babasının anne ve baba adının yazıldığını, kayıt tarihinde babasının 62 yaşında olduğunu, işte çalışmasının mümkün olmadığını, davacının iş bu hatayı emeklilik işlemleri için yaptığı müracaat sırasında öğrendiğini, ... Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne dilekçe ile durumun düzeltilmesi için müracaat ettiğini, kurumun 22/10/2015 tarihli yazısı ile ... sigorta sicil numarasının davacıya ait olmadığının iddia edildiğini, davacının 08/01/1976-01/03/1976 tarihleri arasında ... sigorta sicil numarası ile sonrasında ...sigorta sicil numarası ile çalıştığını, davacının sigorta kaydının mevcut olması sebebi ile hak düşürücü süreden bahsedilemeyeceğini beyan ile davacının 08/01/1976-01/03/1976 tarihleri arasında DSİ 13 Bölge Müdürlüğü emrinde çalıştığının tespiti yolunda karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
II-CEVAP
Davalı DSİ vekili cevap dilekçesinden özetle; Aleyhteki davanın hak düşürücü ve zamanaşımı yönünden reddi gerektiğini, davalı idaresinin davacıya it sigorta primlerini tam ve eksiksiz ödediğini, bu nedenle iş bu davanın husumet sebebi ile ayrıca reddi gerektiğini, Manavgat Oymapınar Barajında 08/01/1976-01/03/1976 tarihleri arasında ... sigorta sicil numarası ile ... adlı kişinin çalışmış olduğunu, kayıtlarda adı geçen kişinin kimlik bilgileri olmaması sebebi ile sigortalının davacı ile aynı kişi olup olmadığının anlaşılamadığını beyan ile haksız davanın reddini talep etmiştir.
Davalı SGK vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının ...sicil numarası ile kaydının olduğu, davacının 08/01/1976-01/03/1976 tarihleri arasında DSİ 13 Bölge müdürlüğü ünvanlı işyerind eherhangi bir çalışmasına rastlanmadığı, 5510 sayılı Yasa gereği sigortalılığın oluşumu için çalışmanın varlığının zorunlu olduğu, kurum kayıtlarının aksinin eş değer delil ile ispatlanması gerektiği, 5510 sayılı Yasa 86/8 maddesi gereği davanın 5 yıllık süre içinde açılması gerektiği, çalışma olgusunun somut ve inandırıcı deliller ile ispatlanması gerektiği beyan edilerek haksız davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
"Davacının davasının kabulü ile, davacının Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nde 08/01/1976 ile 31/01/1976 tarihleri arasında aylık 2.850,00 Lira prime esas kazançla, 01/02/1976 ile 01/03/1976 tarihleri arasında aylık 3.625,00 lira prime esas kazançla toplam 53 gün çalıştığının tespitine ..." karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
I-Dosya kapsamı istinaf başvuru sebeplerine göre davalı SGK vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine,
II-Davalı DSİ vekilinin istinaf başvurusunun kısmen (harç yönünden) kabulü ile Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b-2 maddesi gereğince ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, davanın kabulü ile,
1- ... tarafından 08/01/1976 tarihinde ... sigorta sicil numarasıyla kayıtlı ... adına kuruma verilen işe giriş bildirgesi ile 08/01/1976 ile 01/03/1976 tarihleri arasındaki bu kişi adına toplam 53 gün hizmet süresinin ... T.C. Kimlik numaralı ... ve ... oğlu davacı ...'e ait olduğunun tespitine,
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalılar istinaf dilekçe içeriklerini tekrarkla kararın bozulmasına talep etmişlerdir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79’uncu maddesidir. Bu tür aidiyet ve tespit davalarında gerçeğin tam olarak saptanması için, işin kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde etraflıca araştırılması gereği ortadır. Vazgeçilemez ve devredilemez nitelikteki temel haklardan olan sosyal güvenlik hakkının yaşama geçirilmesine yönelik tespit ve aidiyet davalarının kamu düzenine ilişkin davalardan olduğu gözetilerek, davacının iddiasının gerçekliğinin resen araştırma ile saptanması gereklidir.
Eldeki davada,davacının 08/01/1976-01/03/1976 arasındaki bildirimin kendisine ait olduğunun tespitini istediği, davacı 1954 d.lu ...’in baba adının ... olduğu, aidiyetin tespitini istediği hizmetin işlendiği kişinin davacının babası olan 1914 d.lu...,olduğu, davacının babasının baba adının ...olduğu, davacının babası adına işlenen hizmetin kendisine ait olduğunu iddia ettiği, davacının babasının 2007 de öldüğü, Mahkemece dinlenen tanık beyanlarına göre aidiyet tespitine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece verilen karar eksik incelemeye dayalıdır. Gerçeğin tam olarak saptanması için, tanık sözlerinden ayrı olarak işin kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde etraflıca araştırılması gereği bulunmaktadır. Bu kapsamda DSİ tarafından verilen işe giriş bildirgesinde davacının babasının kimlik bilgileri yazılı olup, kuruma bu şekilde verildiği, çok önceki yıllara ait çalışmanın salt tanık beyanıyla ispat edilemeyeceği belirgin olup, yapılacak iş işe giriş bildirgesi üzerinde davacı ve babası için imza incelemesi yaptırmak, işe giriş bildirgesinin sahteliği ya da geçersizliği ispat edilmedikçe belgenin geçerli olduğunu kabul etmek, çekişme konusu hizmetlerin, gerçekte kime ait olduğu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirildikten sonra ve varılacak sonuca göre karar vermekten ibarettir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/2 maddesi gereği yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 16.05.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.