MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL-TAZMİNAT


Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tazminat davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... "ün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakan ..."in 1781 ada 1 parsel sayılı taşınmazının çıplak mülkiyetini, mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olarak kızı olan davalı ..."e satış suretiyle temlik ettiğini, ... "in de dava dışı ... İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Dış Ticaret Ltd Şti ile düzenlediği satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile çekişme konusu taşınmaz üzerindeki kat irtifakı tesis edilerek 3 ve 5 nolu bağımsız bölümlerin davalı ... adına tescil edildiğini, ... "in 3 nolu bağımsız bölümü 3. kişiye devrettiğini ileri sürerek 5 nolu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline olmadığı takdirde tazminata, 3 nolu bağımsız bölüm yönünden miras payları oranında tazminata karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, saklı payın zedelenmediğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddianın ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 1931 doğumlu mirasbırakan ...’in 11.09.2013 tarihinde ölümü ile geride mirasçı olarak davacı ikinci eşi ... , ilk eşinden çocuğu ... ile davalı ...’in kaldıkları, çekişme konusu 1781 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki 461/561 pay mirasbırakan adına kayıtlı iken 16.05.2005 tarihinde çıplak mülkiyetini davalı ...’e, satış suretiyle temlik ettiği, 100/561 pay dava dışı ... Belediyesi adına kayıtlı iken 15.07.2011 tarihinde ... ’in belediyeden satın aldığı, davalı ... ile dava dışı ... İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Dış Ticaret Ltd Şti arasında ... 10. Noterliği"nin 12.8.2010 tarihli satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin düzenlendiği, taşınmaz üzerinde 12.08.2011 tarihinde kat irtifakı tesis edildiği anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere, uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.Bu durumda, yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu"nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu"nun (TBK) 237. (Borçlar Kanunu"nun (BK) 213.) ve Tapu Kanunu"nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Hemen belirtmek gerekir ki; bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, mirasbırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır. Ne varki; mahkemece hükme yeterli bir araştırma ve inceleme yapıldığını söyleyebilme imkanı yoktur. Şöyle ki; mirasbırakana ait başka taşınmaz bulunup bulunmadığı araştırılmadığı gibi davacı tarafından bildirilen ve dinlenen tanıklardan mirasbırakanın davalıyı tercih sebebi, davacılar ile arasında bir problem olup olmadığı sorulmamış, davalı ile dava dışı ... İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Dış Ticaret Ltd Şti arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile hangi bağımsız bölümlerin davalıya isabet ettiği saptanmadığı gibi, davacı tarafından davalıya 3 nolu bağımsız bölümün isabet ettiği belirtilmesine rağmen anılan bağımsız bölümün tapu kaydı da dosya arasına alınmamıştır. O halde, yukarıda belirtilen ilkeler ve olgular doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılması, toplanacak deliller toplanan delillerle birlikte değerlendirilerek varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yetinilerek yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir.
Kabule göre de; davalının çekişme konusu 1781 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki 100/561 payı dava dışı ... belediyesinden satın aldığı gözetilerek mirasbırakan tarafından devredilen ve kat irtifakı tesisi ile davalıya isabet eden bağımsız bölümlerin 461/561 payı üzerinden hüküm kurulması gerekirken, tamamı üzerinden iptal - tescil ve tazminata kararı verilmesi de isabetsizdir.Davalının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 26/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.