Danıştay 6. Daire 2022/1285 Esas 2022/3873 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2022/1285
Karar No : 2022/3873

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Valiliği
2- MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) … Maden Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- … 2- …
3- … 4- …
5- … 6- …
7- … 8- …
9- … 10- …
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, Sakarya İli, Geyve İlçesi, … Mahallesi, … Paftada, IR:..., ER:… numaralı ruhsat sahasında … Maden Tic. ve San.Ltd.Şti. tarafından yapılması planlanan "Kalker Ocağı Alan Genişletmesi (2,55 ha) Projesi" ile ilgili olarak Sakarya Valiliğince verilen … tarih ve … 2021/08 sayılı "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dosyada bulunan bilgi ve belgeler ile Bilirkişi Raporunun birlikte değerlendirilmesinden, sahanın ÇED Gerekli Değildir kapsamında yeralan işletmeler sınıfında olması, yürütülecek madencilik faaliyetinin içerisinde yeralan Karaoluk Deresine olumsuz etkilerinin olması, davaya konu alandaki "Kalker Ocağı Alan Genişletilmesi Projesi" için hazırlanmış olan Proje Tanıtım Dosyasında patlatma ve yaklaşım mesafeleri konusunda sunulan bilgilerin yetersiz olması, dava konusu projenin olumsuz etkilerinin patlatma gürültüsü, sarsıntı ve toz emisyonlarından ibaret olmaması, zeminde oluşacak zararların bertaraf edilmeyecek düzeyde olma ihtimalinin bulunması, yüzeydeki siltli - killi toprak oluşumlarının yağışlı mevsimlerden sonra yapılacak patlatmalarla kısmi toprak kaymalarına neden olma olasılığının bulunması, davaya konu kalker ocağının kuzeyinde 1300 m uzaklıkta 1370 m2’lik zeytinlik alan bulunması, alanın yakın çevresinde Çk (Karaçam) ve bozuk vasıfta M (Meşe) türlerinde orman alanları bulunması, ÇED Gerekli Değildir Kararı verilmesi için sunulan proje tanıtım dosyasında basamak yüksekliğinin 8 m, basamak genişliklerinin 14-18 m olarak uygulanacağı taahhüt edilmesine rağmen alınan ÇED alanının kotu, eğimli olması ve basamaklandırma yöntemi uygulanan açık ocak işletmesi için çok küçük bir alan olması nedeniyle uygulanması mümkün olmayan bu basamak parametrelerinin uygulanamaması, talep edilen ÇED alanında yapılacak patlatmalarda oluşacak yer sarsıntısının, 7-10 m mesafedeki İhsaniye Mahallesi yolunda hasara yol açmasının muhtemel olması nedeniyle dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 1. Davalı idare tarafından; Proje Tanıtım Dosyasında, patlatma işlemleri sonucunda hassas alanlarda herhangi bir tahribat yaratılmayacağı; su kaynaklarına ilişkin olarak ilgili kurum görüşlerine uyulacağı yönünde taahhütlerde bulunulduğu; şev duyarlığının sağlanması, heyelan oluşumunun önlenmesi vb. hususlarda PTD'nın yeterli olduğu ileri sürülmektedir.
2. Davalı yanında müdahil tarafından; hükme esas alınan bilirkişi raporunda, projeden kaynaklanacak toz ve partiküllerin hakim rüzgar yönü dikkate alındığında zeytinliklere ulaşmasının mümkün olmadığının ve toz oluşumuna ilişkin gerekli önlemlerin alınması halinde, alandaki ormanların projeden olumsuz etkilenmeyeceğinin belirtilmiş olmasına rağmen, Mahkeme kararının iptal gerekçeleri arasında zeytinliklere ve proje sahasındaki ormanlık alanlara yer verilmesinin hukuka uygun olmadığı; ruhsat sahasındaki kademelerde meydana gelmiş olan tehlikeli durumların ortadan kaldırılması amacıyla proje sahasının genişletilmesinin talep edildiği, yurt içinde yol çalışmalarının büyük çoğunluğunun patlatmalı yol yapım çalışması şeklinde sürdürüldüğü, dolayısıyla uygun patlatma dizaynı ile köy yoluna herhangi bir zarar vermeden kademelendirme çalışmalarının sürdürülmesinin mümkün olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Mahkeme kararı ve dayandığı gerekçenin usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının, Dairemiz kararında belirtilen kısmı çıkarılmak suretiyle düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Dosyanın incelenmesinden; Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunun maden mühendisliği yönünden incelemeye ilişkin 15. ve 16. sayfalarıyla, "Sonuç" bölümünün 15. maddesi birlikte değerlendirildiğinde, yükseklik 8m, genişlik 14-18 m olarak taahhüt edilen basamak parametrelerinin, ÇED alanının kotu, eğimli olması ve basamaklandırma yöntemi uygulanan açık ocak işletmesi için çok küçük bir alan olması nedeniyle uygulanabilir olmadığı yönündeki tespitin, ruhsat sahası için alınan ilk ÇED Gerekli Değildir kararına konu PTD için geçerli olduğu, dava konusu işleme dayanak PTD için geçerli olmadığı, nitekim dava konusu işleme dayanak PTD'de basamak parametrelerinin, "yükseklik: 8 m, genişlik: 8 m" olarak belirtildiği; dolayısıyla, söz konusu tespite, dava konusu işlemin iptali gerekçeleri arasında yer verilemeyeceği anlaşılmıştır.
Bu durumda, temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler de kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, Mahkeme kararının, karar gerekçesinde belirtilen "ÇED Gerekli Değildir Kararı verilmesi için sunulan proje tanıtım dosyasında basamak yüksekliğinin 8 m, basamak genişliklerinin 14-18 m olarak uygulanacağı taahhüt edilmesine rağmen alınan ÇED alanının kotu, eğimli olması ve basamaklandırma yöntemi uygulanan açık ocak işletmesi için çok küçük bir alan olması nedeniyle uygulanması mümkün olmayan bu basamak parametrelerinin uygulanamaması" şeklindeki kısmının çıkarılması suretiyle onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı ile davalı yanında müdahilin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin .. tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20/A-2-(i) maddesi uyarınca, karar düzeltme yolunun kapalı olduğunun duyurulmasına, 30/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.