Danıştay 10. Daire 1987/1637 Esas 1989/1877 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 1877
Esas Yılı : 1987
Esas No : 1637
Karar Tarihi : 26/10/989

DAVA KONUSU OLAYLA İLGİLİ OLARAK HAKKINDA AÇILAN CEZA DAVASI SONUNDA DELİL YETERSİZLİĞİ NEDENİYLE BERAAT ETMİŞ OLMAKLA BİRLİKTE; SORUŞTURMA DOSYASININ İNCELENMESİNDEN, HESAP UZMANI OLARAK VERGİ İNCELEMELERİNİ YAPTIĞI FİRMA SAHİPLERİNDEN MENFAAT TEMİNİ YOLUNA GİTTİĞİ ANLAŞILAN DAVACININ, MEMURİYET SIFATIYLA BAĞDAŞMAYACAK UTANÇ VERİCİ NİTELİKTE BULUNAN SÖZKONUSU EYLEMLERİ NEDENİYLE DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA CEZASIYLA CEZALANDIRILMASINDA İSABETSİZLİK GÖRÜLMEDİĞİ HK.
Hesap Uzmanı olarak görevli olan davacı hakkında yürüttüğü vergi incelemesiyle ilgili bazı söylentiler nedeniyle yaptırılan soruşturma sonucu düzenlenen raporda, soruşturma sırasında, bazı disiplin suçları işlediğinin saptandığından bahisle davacıya, diğer bir takım disiplin cezaları yanında devlet memurluğundan çıkarma cezası verilmesi önerilmiştir. Ayrıca düzenlenen fezlekede davacının irtikap suçunu işlediği sonucuna varılmış; davacı hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur. Maliye ve Gümrük Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu, konunun intikali üzerine, davacının yaptığı vergi incelemelerinde baskı ve şantajla menfaat temin ettiğinin, hesap uzmanlığı ünvanını kullanarak hediye adı altında menfaat sağladığının, alış verişte bulunduğu firmaları indirimli satışa zorladığının saptandığını, davacının yazılı savunmasında söz konusu hususları reddetmeyip, bu hususları normal davranışlar gibi göstermeye çalıştığını belirterek davacıyı 657 sayılı Yasanın 125/c-g maddesine göre devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırmıştır. Bu karar, davacı tarafından açılan dava sonunda, İdare Mahkemesince, davacı hakkında uygulanan 657 sayılı Yasanın 125.maddesi E/g bendinin kapsamı belirlenirken aynı yasanın 48.maddesinden yararlanılması gerektiği, 48.maddede yüz kızartıcı fiillerin sayıldığı, davacının üzerine atılı disiplin suçlarının, irtikap suçu dışında devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektirmediği, davacının üzerine atılı irtikap suçu nedeniyle de … Cumhuriyet Savcılığınca takipsizlik kararı verildiği, böylece irtikap suçunun subuta ermediğinin ortaya çıktığı gerekçesiyle hukuka aykırı bulunarak iptal edilmiştir. Davalı İdare, İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını incelemektedir.
Dava konusu işlemin dayanağını oluşturan 657 sayılı Yasanın 125.maddesi E-g bendinde "memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde" bulunanların devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırılacağı hükme bağlanmıştır. Yasa hükmüyle tanımlanan bu disiplin suçu, temyizen incelenen kararda belirtilenin aksine, aynı yasanın 48.maddesinde sayılan yüz kızartıcı suçlardan daha geniş kapsamlı olup; anılan disiplin suçunu kapsamını sözü edilen 48.madde hükmüyle sınırlamaya olanak bulunmamaktadır. Öte yandan bir kamu görevlisinin üzerine atılı disiplin suçu aynı zamanda ceza yasasına göre de suç niteliğinde ise ve ceza yargılaması sonucunda suçun unsurlarının oluşmadığı ya da suçun o kişi tarafından işlenmediğinin saptandığı gerekçesiyle ilgili beraat etmişse, bu beraat kararının disiplin hukuku yönünden de bağlayıcı nitelikte olacağı açıktır. Ancak delil yetersizliği nedeniyle verilen beraat kararları,disiplin hukuku yönünden mutlak anlamda bağlayıcı nitelik taşımamaktadır.
Dava konusu olayla ilgili olarak davacı hakkında Cumhuriyet Savcılığınca alınan takipsizlik kararı, Dairemizce verilen 5.4.1988 ara kararıyla söz konusu karara ilişkin dosyanın istenilmesi ve anılan karara yönelik itiraz olup olmadığının sorulması üzerine davalı idareye tebliğ edilmiş; davalı idarenin itiraz üzerine de takipsizlik kararı Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kaldırılmıştır. Takipsizlik kararının kaldırılmasından sonra davacı hakkında irtikap suçundan açılan davada, ... Ağır Ceza Mahkemesi, kararla, "sanığın üzerine atılı suçu işlediği yolunda cezalandırılmasına yetecek kuvvette kanıt elde edilmediğinden" bahisle davacının beraatine karar vermiştir.
Ceza davası sonucu davacı hakkında verilen beraat kararının delil yetersizliğine dayandırılması karşısında, anılan beraat kararı disiplin hukuku yönünden bağlayıcı bulunmamaktadır. Dava konusu olayın disiplin hukuku açısından soruşturma dosyasında mevcut bilgilere göre değerlendirilmesi gerekmektedir.
Temyizen incelenen kararda da ifade edildiği üzere, 657 sayılı Yasanın 127.maddesinde belirtilen zamanaşımı süreleri geçirilmeden soruşturma yapılıp davacıya disiplin cezası verilmiş bulunmaktadır. Soruşturma dosyasında mevcut olan ve davacının vermiş olduğu yazılı savunmada gerçeğe aykırılığını ileri sürmediği tanık ifadelerinden ise, hesap uzmanı davacının vergi incelemelerini yaptığı firma sahiplerinden yetki ve nüfuzunu kullanarak baskı yapmak suretiyle menfaat temini yoluna gittiği anlaşılmaktadır. Kurulumuzca, davacının tanık ifadeleriyle saptanan eylemlerinin memuriyet sıfatıyla bağdaşmayacak utanç verici ve yüz kızartıcı hareket niteliğini taşıdığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla davacının 657 sayılı Yasanın 125/E-g maddesine göre devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırılması yolundaki dava konusu işlemde hukuka aykırı bir yön bulunmamakta; dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyiz konusu kararda hukuki isabet görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle davalı idarenin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne, İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, aynı yasanın aynı maddesine göre işin esasına inilerek dayanaktan yoksun davanın reddine karar verildi.