Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/4577 Esas 2022/7273 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
No : 2022/39-2022/172
İlk Derece
Mahkemesi : ... (...) 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, rücuan tazmiant istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davacı, davalı ..., davalı ... vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı ... ve ... vekillerinin istinaf başvurularının kısmen kabulüne, kararın ortadan kaldırılmasına ve yeniden hüküm kurulmasına dair karar verilmiş, verilen bu kararın; davacı ve davalı ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 01.12.2021 günlü ve 2021/ 6603 E., 2021/ 1522 K. sayılı ilamı ile kararın bozulmasına ilişkin karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince bozmaya uyularak, yaptığı yargılama ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine , davalı ... ve ... vekilinin istinaf başvuruları Kısmen Kabul edilerek hakkında istinaf başvurusunda bulunulan ilk derece mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-2 maddesi gereğince düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak üzere ortadan kaldırılmasına, hükmü istinaf etmeyen ... Hizmet Tah. Gıda Tur. Nak. İnş. Ltd. yönünden davacı lehine oluşan usul kazanılmış hak gözetilerek; davanın kabulüne; dair verilen kararın davacı ve davalı ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

I-İSTEM
Davacı Kurum vekili dava dilekçesinde; kurum sigortalısı ...'nin 01/08/2013 tarihinde geçirdiği trafik-iş kazası neticesinde vefat ettiğini, hak sahiplerine ölüm geliri bağlandığını, iş kazasının davalılardan ... Belediye Başkanlığının Park ve Bahçe işlerini alan davalı ... adına işin yapıldığı sırada Karaburun bölgesine sulama işine giderken ...'ın yönetiminde olan aracın devrilmesi sonucu meydana geldiğini belirterek ; kurum zararının şimdilik 12.322,06 TL'sinin tahsis onay tarihi olan 16/05/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava haklarının saklı tutulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı Kurum vekili tarafından sunulan 07/11/2018 tarihli ıslah dilekçesi ile, Kurum zararına ilişkin alacaklarını,104.737,52 Tl olarak ıslah ettikleri bildirilmiştir.
II-CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dilekçesinde belirttiği trafik kazasının 27/11/2013 tarihinde saat 08.03 sularında ...-Karaman devlet yolunda gerçekleştiğini, ... plakalı aracın ... Japan Sigorta A.Ş. tarafından zorunlu mali sorumluluk sigortası ile sigortalandığını, 05/08/2013 tarihli görev yazısı ile ... plakalı aracı kullanmakla görevlendirilen ... yönetimindeki aracın ... istikametinden Karaburun köyü ormanlık alanına yeni dikilen fidanlara cansuyu vermek için gittiği esnada sürücünün aracın direksiyon hakimiyetini kaybetmesi üzerine aracın yoldan çıktığı ve olayın gerçekleştiğinin kaza ile ilgili evrak ve tutanaklardan anlaşıldığını, meydana gelen kazada ...'nin vefat ettiğini, ...'ın ise yaralandığını, olay ile ilgili tutulan tutanakta araç sürücüsü ...'ın kusurlu bulunduğunu beyan ederek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket; beyan dilekçesinde; müteveffa işçinin davacı kurumun işçisi olduğunu, asıl sorumlunun davalı kurum olduğunu, müvekkili şirketin hiçbir kusuru ve sorumluluğu bulunmadığını beyanla açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Yerel Mahkemece, davalı ... %50, ... Hiz.Taah. Gıda Turz. Nak ve. İnş. Ltd. Şti %20 , Davalı ... %30 kusurlu kabul edilerek aktüerya hesap bilirkişisinden alınan 15.02.2018 tarihli hesap raporu doğrultusunda, 07.11.2018 tarihli ıslah dilekçesine göre "Davacı vekili tarafından açılan asıl davanın ve birleşen davanın kabulü ile;
Kurum zararı olan 104.737,52 TL'nin 12.322,06 TL'sinin tahsis onay tarihi olan 16/05/2014 tarihinden 92.415,46 TL'sinin ıslah tarihi olan 07/11/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile, davacı kuruma verilmesine; dair karar tesis edilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi, 03.02.2022 tarihli kararı ile Dairemizin bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yapılan yargılama sonucunda; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine; davalı ... ve ... vekilinin istinaf başvuruları Kısmen Kabul edilerek hakkında istinaf başvurusunda bulunulan ilk derece mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-2 maddesi gereğince düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak üzere ortadan kaldırılmasına; hükmü istinaf etmeyen ... Hizmet Tah. Gıda Tur. Nak. İnş. Ltd. yönünden davacı lehine oluşan usul kazanılmış hak gözetilerek davanın kabulü ile; 104.737,52 TL peşin değerli gelire ilişkin kurum alacağının, davalı ...'nın sorumluluğu 61.610,31 TL ile sınırlı, davalı ...'ın sorumluluğu, bu davalı yönünden ıslah yapılmadığı gözetilerek dava edilen 12.322,06 TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan alınarak davacıya verilmesine, alacağa tahsis onay tarihi olan 16.05.2014 tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine, davacının ... yönünden fazlaya ilişkin hakkının saklı tutulmasına,, dair karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı ve davalı ... vekilleri; istinaf talepleri ile aynı gerekçelerle kararı temyiz etmiştir.
V- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Bozmaya uyma veya direnme başlığı altında 373. maddesinin birinci fıkrasında ''Yargıtay ilgili dairesinin tamamen veya kısmen bozma kararı, başvurunun bölge adliye mahkemesi tarafından esastan reddi kararına ilişkin ise bölge adliye mahkemesi kararı kaldırılarak dosya, kararı veren İlk Derece Mahkemesine veya uygun görülecek diğer bir ilk derece mahkemesine gönderilir'' hükmü, ikinci fıkrasında ise ''Bölge adliye mahkemesinin düzelterek veya yeniden esas hakkında verdiği karar Yargıtay’ca tamamen veya kısmen bozulduğu takdirde dosya, kararı veren bölge adliye mahkemesi veya uygun görülen diğer bir bölge adliye mahkemesine gönderilir.'' hükmü düzenlenmiştir.
Diğer taraftan, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 359. Maddesinde Bölge Adliye Mahkemesince verilecek kararın unsurları belirtilmiştir. Buna göre; (1) Karar aşağıdaki hususları içerir:
a) Kararı veren bölge adliye mahkemesi hukuk dairesi ile başkan, üyeler ve zabıt kâtibinin ad ve soyadları, sicil numaraları.
b) Tarafların ve davaya ilk derece mahkemesinde müdahil olarak katılanların kimlikleri ile Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, varsa kanuni temsilci ve vekillerinin adı, soyadı ve adresleri.
c) Tarafların iddia ve savunmalarının özeti.
ç) İlk derece mahkemesi kararının özeti.
d) İleri sürülen istinaf sebepleri.
e) Taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan veya olmayan hususlarla bunlara ilişkin delillerin tartışması, ret ve üstün tutma sebepleri, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebep.
f) Hüküm sonucu ile varsa kanun yolu ve süresi.
g) Kararın verildiği tarih, başkan ve üyeler ile zabıt kâtibinin imzaları.
ğ) Gerekçeli kararın yazıldığı tarihi.
(2) Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.
(3) Bölge adliye mahkemesi, başvurunun esastan reddi kararında, ileri sürülen istinaf sebeplerini özetlemek ve ret sebeplerini açıklamak kaydıyla, kararın hukuk kurallarına uygunluk gerekçesini göstermekle yetinebilir.
(4) Temyizi kabil olmayan kararlar, ilk derece mahkemesi tarafından; temyizi kabil olan kararlar ise bölge adliye mahkemesi tarafından resen tebliğe çıkarılır.
Yukarıda belirtilen hükümlere göre bölge adliye mahkemesince davanın esasına ilişkin olarak verilen iki tür kararı Yargıtay'ın temyiz incelemesine konu olabilir. Birincisi, bölge adliye mahkemesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararlarıdır. Bu durumda Yargıtay'ın bozma kararı vermesi halinde dosya karar vermek üzere ilk derece mahkemesine gönderilir.
İkincisi ise, bölge adliye mahkemesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararlarıdır. Bu durumda Yargıtay'ın bozma kararı vermesi halinde dosya karar vermek üzere bölge adliye mahkemesine gönderilir. Zira bozulan karar, ilk derece mahkemesi kararı değil dosyanın esasına girerek dosyanın esası hakkında yeniden verilen bölge adliye mahkemesi kararıdır. Bölge Adliye Mahkemesince Yargıtay’ın bozma kararına uyulması halinde bozma ilamındaki açıklamaları dikkate alarak ve HMK’nın 359. Maddesi hükümlerine göre ve 360. Maddesinde yer alan, “(1) Bu Bölümde aksine hüküm bulunmayan hâllerde, ilk derece mahkemesinde uygulanan yargılama usulü, bölge adliye mahkemesinde de uygulanır.” hükmü gereğince, bozma ilamında belirtilen eksiklikler tamamlanarak işin esası hakkında ve uyuşmazlığı bitirecek şekilde bir karar verilmek üzere yargılama yapılması gerekecektir.
Eldeki dosyada ise, ilgili Bölge Adliye Mahkemesi kararının dairemiz tarafından bozulduğu ve dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine dair karar verildiği gözetildiğinde, uyuşmazlığın esası hakkında HMK’nun 359. maddesi hükümlerine uygun şekilde bir karar verilmesi gerekirken, davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine, davalı ... ve ...’ın istinaf başvurusunun kısmen kabul , kısmen reddine dair yazılı şekilde karar verilmesi; usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı ve davalı ... Belediyesi vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin kararı kaldırılmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2. maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine,
dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 17.05.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.