Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/3933 Esas 2022/7372 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi: Adana 1. İş Mahkemesi


Dava, iş kazasının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalılar vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf istemlerinin reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davacı murisi olan ...’in, davalı ... Ltd.Şti.’de çalıştığı esnada 09.02.2012 günü görevli olarak şirkete ait olan ve kendisinin kullandığı 65 NY 527 plakalı araç ile yanında yine şirket işçisi olan ... olduğu halde geçirdiği trafik kazası sonucu vefat ettiğini belirtmek sureti ile davacı murisinin Damlam Ekspertiz Sigorta Hizmetleri Ltd. Şti.’de çalıştığının ve iş kazası sonucu öldüğünün tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı ... Ltd.Şti. vekili, Adana mahkemelerinin yetkili olmadığını ve Van mahkemelerinin yetkili olması nedeni ile yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğini, söz konusu olayın; müteveffanın, çocukluk arkadaşı olan şirket çalışanı ...’un kullandığı araca binmesi ve aracı kullanmak istemesi üzerine ...’tan devralması ve birkaç dakika sonra trafik kazası yapması şeklinde gerçekleşmiş olduğunu, müteveffa ile şirket arasında hukuki ve fiili herhangi bir irtibat bulunmadığını ve şirket çalışanı olmadığını belirtmek sureti ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davanın Van veya ... mahkemelerinde görülmesi gerektiğini ve yetki seçimini ... mahkemelerinden yana kullandıklarını, iddia konusu olay nedeni ile yapılmış bir iş kazası ihbarı bulunmadığını, davacıya ölüm aylığı bağlanmış olduğunu ve müteveffanın olay tarihinde çalıştığını gösterir bir kayıt olmadığını belirtmek sureti ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesince; “1-Davanın kabulü ile muris 20791090424 TC. Kimlik numaralı ...'in davalı 1009983 sicil numaralı iş yeri olan ...Ekspertiz Sigorta Hiz. Tic. Ltd. Şti.'nde çalıştığının tespiti ile 09.02.2012 tarihinde geçirmiş olduğu kazanın iş kazası olduğunun tespitine,” karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Bölge Adliye Mahkemesince “Davalılar vekillerinin, Adana 1. İş Mahkemesinin 12.04.2018 tarih ve 2017/112-2018/166 sayılı kararına yönelik istinaf başvurusunun, HMK'nin 353/1-b maddesinin (1) numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine, ” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
5510 sayılı Kanun'un anlamında sigortalı niteliğini kazanmanın koşulları başlıca üç başlık altında toplanmaktadır. Bunlar: a) Çalışma ilişkisinin kural olarak hizmet akdine dayanması, b) İşin işverene ait yerde yapılması, c) Kanunda açıkça belirtilen sigortalı sayılmayacak kişilerden olunmaması şeklinde sıralanabilir. Sigortalı olabilmek için bu koşulların bir arada bulunması zorunludur.
5510 sayılı Kanunun 13. maddesinde ise iş kazası,
"a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b)(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
c)Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d)(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) Bu Kanunun 4üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e)Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olay olarak tanımlanmıştır.
Olayın, işkazası olarak kabul edilebilmesi için olaya maruz kalan kişinin 5510 sayılı Kanunun 4. maddesi anlamında sigortalı olması, olayın, 5510 sayılı Kanunun 13. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak belirtilen hal ve durumlardan birinde meydana gelmesi koşuldur. Başka bir anlatımla, olayın, iş kazası sayılabilmesi için iki koşulun birlikte gerçekleşmesi zorunludur.
Somut davada, davacı tarafça muris ...'in davalı ... Ltd. Şti'nde çalışmak üzere Adana İlinde kurslara gidip eğitim aldığı ve Van’a gittiği iddiası ile iş bu davanın açıldığı, mahkemece dinlenen tanık beyanlarının farklı anlatımlarındaki çelişkileri gidermeksizin eksik araştırma sonucu yazılı şekilde karar verildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular ışığında davacı murisinin kaza geçirdiği yere çalışma amacıyla gidip gitmediği, eğitim aldığı kurs bilgileri ilgili kurs ve kişilerden celbedilerek, tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1. maddesi gereği kaldırılarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 18.05.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.