2. Hukuk Dairesi 2016/1198 E. , 2017/6210 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı-karşı davacı erkek tarafından reddedilen boşanma davası yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Davalı -karşı davacı erkek süresinde sunduğu 06.06.2014 tarihli cevap ve karşı dava dilekçesi ile adreslerini de belirtmek suretiyle beş tanık bildirmiş, dosya arasında bulunan 01/07/2014 tarihli makbuza göre 200,00 TL gider avasını da yatırmıştır. Mahkemece tarafların hazır bulunduğu 26/11/2014 tarihli ön inceleme duruşmasında "Taraflara tanıklarını adresleri ile bildirmek, bildirecekleri deliller yönünden gerekli gideri yatırmak ve tanıklar için tanık davetiye gideri ile 30"ar TL tanıklık ücretini karşılamak üzere iki haftalık kesin süre verilmesine, bu süre içinde delil listesi ve tanık listesi ibraz edilmediği, gerekli gider yatırılmadığı (daha önce yatırılmamış ise) veya tanıkların ön inceleme aşamasından sonraki ilk celse duruşmada hazır edilmemesi halinde tanık deliline başvurmaktan vazgeçmiş sayılacağının ihtarına, kesin süre içerisinde tanık adresleri bildirildiğinde davacı ve davalı tarafın tanık listelerindeki ilk iki tanığa gider avanslarından yararlanılarak davetiye çıkartılmasına, yine yeterli gider avansı olması halinde tanıkların adresleri itibariyle ... ili dışı tanıklara talimat çıkartılmasına," karar verilmiş, davalı-karşı davacı tarafça dosya arasında bulunan 26.12.2014 tarihli makbuzla 200,00 TL gider avansı daha yatırılmış, mahkemece davalı-karşı davacı erkeğin delil listesinin ilk iki sırasındaki tanıkları talimat yoluyla dinlenmiş, diğer üç tanığı ise "Davalı karşı davacıya hazır bulunduğu 26.11.2014 tarihli celse 3 nolu ara kararın açıkça okunduğu, miktarların belli edilerek kesin süre verildiği ve bu süre içerisinde giderlerinin yatırılmadığı gerekçesiyle tanıklar dinlenmeden hüküm verilmiştir.
Taraflardan her biri ikamesini takip ettiği delil için, mahkemece belirlenen avansı, verilen kesin süre içinde yatırmak zorundadır (HMK m. 324/1). Verilen kesin süre içinde delil avansının yatırılmamış olmasının sonucu, talep olunan delilin ikamesinden vazgeçmiş sayılmaktır (HMK m, 324/2). Tanıkların dinlenmesi konusunda verilen ara kararların ve kesin sürenin taraflarda duraksamaya neden olmayacak açıklıkta olması gerekir. Hangi işlemler için ve ne miktar avans talep edildiği buna ilişkin ara kararda gösterilmemiş ise, verilen kesin süre sonuç doğurmaz. Somut olayda mahkemece, 26.11.2014 tarihli ara kararda tanık ve delil masraflarının toplam miktarı açıkça ve net olarak gösterilip bildirilmemiştir. Dosya kapsamına göre de davalı-karşı davacı erkek tarafından farklı tarihlerde toplam 400,00 TL gider avansı yatırıldığına göre, mahkemece, davalı-karşı davacı tanıklarının talimatla dinlenmeleri hususunda eksik delil avansının ne kadar olduğunun ara kararında açıkça gösterilmesi gerekmektedir. Tarafların tanıklarını duruşmada hazır bulundurma yükümlülüğü de bulunmamaktadır. Yasal sebep bulunmadıkça gösterilen tanığın dinlenmemiş olması savunma hakkını kısıtlayan önemli bir usul hatasıdır. Bu nedenle davalı-karşı davacı erkeğin bildirdiği ve dinlenmelerinden açıkça vazgeçmediği tanıkları..."nün, verilecek usule uygun ihtaratlı kesin süre sonrası mahkemece hesaplanacak eksik masraf tamamlattırılarak, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 243 ve devamı maddeleri uyarınca dinlenmesi ve tüm delillerin birlikte değerlendirilerek, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile davalı -karşı davacının hukuki dinlenilme hakkına (HMK m. 27) aykırı olarak yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı-karşı davacının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 25.05.2017(Prş.)