17. Hukuk Dairesi 2016/8893 E. , 2019/3116 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, 19.03.2010 tarihinde, müvekkilinin sevk ve idaresindeki araçla davalıların işleteni ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı oldukları aracın çarpışması sonucu müvekkilinin %24 oranında sakat kaldığını belirterek belirsiz alacak davası olarak açtığı davasında 10.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... A.Ş vekili cevap dilekçesinde, manevi tazminatın fahiş olduğunu, müvekkili şirketin poliçe limitiyle sorumlu olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş. vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davalı ... ...ye açılan davanın reddine, davalı ... Lojistik Hizmetleri ...ye açılan davanın kabulü ile 10.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden işleyecek yasal faizi ile bu davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, manevi tazminat talebinin poliçe kapsamında olmadığı gerekçesiyle davalı ... ...ye açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş., davacının aracıyla çarpışarak yaralanmasına sebebiyet veren aracın işleteni, davalı ... A.Ş. ise aracın İMSS şirketidir. Davalı aracı davalı ... şirketince 13.11.2009/13.11.2010 tarihleri arasında sigortalanmıştır. Davaya konu trafik kazası poliçe vadesi içinde gerçekleşmiştir. 12.02.2010 tarihli ek sözleşme (zeylname) ile manevi tazminat da teminat kapsamına alınmıştır.
Davalıların sorumluluğu yasadan kaynaklanan müteselsil sorumluluk ve aralarındaki münasebet de ihtiyari dava arkadaşlığıdır. Müteselsil borçluluk niteliği itibariyle bölünebilen bir edimin birden fazla borçlusundan herbirinin edimin tamamını ifa etmekle yükümlü olduğu bir borçluluk türü olup, borçlulardan birinin edimin tümünü ifa ederek alacaklıyı tatmin etmesi halinde evvelce mevcut olmasa dahi ifayı gerçekleştiren borçlu ile diğer borçlular arasında bir hukuki ilişki doğacaktır. Alacaklıyı tatmin eden bir borçlu kendisine isabet eden paydan daha fazla bir ödemede bulunduğu takdirde bu fazlalık ölçüsünde diğer borçlulara başvurabilecektir. Bu durum bir borçlunun, alacaklıyı tatmin etmesi halinde diğer borçluların da alacaklı karşısında alacaklının tatmin edilmesi ölçüsünde borçtan kurtulmalarının (BK 145/1 md) doğal bir sonucudur. Buna bağlı olarak yasa koyucu da alacaklıyı tatmin eden borçlunun kendi payından fazla ödemede bulunması durumunda bu fazlalık ölçüsünde diğer borçlulara başvurabileceğini açıkça düzenlemiştir. (BK 146/1 md). Bu şekilde belirlenen hak o borçlunun rücu hakkıdır. Yasa koyucu kendi payından fazla ödemede bulunan bir borçluya tanıdığı rücu hakkını kuvvetlendirmek amacıyla halefiyete de yer vermiştir. Açıklanan maddi hukuk hükümleri usul hukukunda dava olarak tezahür etmektedir. Müteselsil borçlular arasındaki ihtiyari dava arkadaşlığı nedeniyle hükmü temyiz etmeyen taraflar ve davalı ... şirketi yönünden, manevi tazminatta sigortacının sorumlu tutulmamasına ilişkin kararın kesinleştiği düşünülebilirse de, kesinleşme sorumluluk davasına ilişkin olup, ardından görülecek rücu davası yönünden yani borçlular arasındaki iç ilişki yönünden hüküm ifade etmez. Rücu davası dikkate alındığında davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş."nin hükmü temyizde hukuki yararı bulunduğu aşikardır.
Zira sorumluluk davasındaki karar kesin hüküm oluşturmaz ise de rücu davası yönünden sorumluluk davasının kararı güçlü delil oluşturmaktadır. Hakkında güçlü delil oluşan davalının rücu davası yönünden sorumluluk davası hükmünü diğer müteselsil borçlu aleyhine temyiz etmesinde hukuki yararı vardır. İhtiyari dava arkadaşlarının sonradan birbirlerine karşı açacakları rücu davasında esas alınacak mahkeme kararı ihtilaf henüz önünde iken doğru olarak oluşmalı ve mahkeme davalıların ne oranda sorumlu tutulup tutulmayacaklarını sorumluluk davası sırasında halletmelidir. Bu kabul tarzı rücu davasında haksız yere temyiz edenler aleyhine güçlü delil oluşmaması yönünden doğru olduğu gibi, usul ekonomisi yönünden de tarafları tatmin edecektir. Temyiz etmeyen tarafların usulü müktesep hakları da; mahkemece icrai nitelikte bir hüküm kurulmayacağı, bozma sonrası kararın gerekçesinde hakkındaki ret kararı kesinleşen davalının da sorumluluk derecesinin tespit edilmesiyle yetinileceği dikkate alındığında, ihlal edilmemiş olacaktır.
Açıklanan gerekçelerle, rücu davası ile borçlular arasındaki iç ilişki ve usul ekonomisi dikkate alındığında davalı sigortacı aleyhinde açılan manevi tazminat talebinin reddine dair kararın temyizinde davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş."nin hukuki yararı bulunduğunun kabulü zorunlu olduğu gibi, hakkındaki ret kararı kesinleşen (davacı temyizi olmadığından) davalı sigortacı yönünden manevi tazminattan sorumluluğunun tespitine ilişkin araştırma, inceleme ve değerlendirme ile yetinilecek icrai nitelikte bir hüküm kurulmayacak olması da davalı sigortacının usulü kazanılmış hakkının ihlal edilmemesi sonucunu doğuracaktır.
Bu durumda mahkemece, davalı ... A.Ş"nin İMSS kapsamında teminat altına alınan manevi tazminat limitinin ve poliçe gereğince davalı ... şirketinin davacı tarafa karşı sorumlu olduğu manevi tazminat miktarının belirlenmesi; davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş. ile davalı ... A.Ş. arasındaki iç ilişkide geçerli olmak üzere; davalı ... şirketinin belirlenen manevi tazminattan davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş."ye karşı sorumlu olduğu hususunun tesbiti ile yetinilmesi, bu şekilde icrai nitelikte bir hüküm kurulmayarak, davacıya karşı davalı ... şirketinin usulü kazanılmış hakkı da ihlal edilmeden karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş. vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün bu davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Lojistik Hizmetleri A.Ş."ye geri verilmesine 18/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.