Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/3436 Esas 2022/7450 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi : Aydın 2. İş Mahkemesi


Dava, davacının yurt dışı borçlanma başvurusunun Alman DHL posta idaresine başvuru tarihinde yapıldığının kabulü ile buna göre borçlanma şartlarının değerlendirilmesi gerektiğinin tespiti talebine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince, davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 40 yılı aşkın bir süredir yurt dışında yaşadığını, 3201 sayılı Yasada Temmuz 2019 tarihinde yapılan ve 01.08.2019 tarihinde yürürlüğe giren yasa değişikliğinden olumsuz şekilde etkilenmemek için 23.07.2019 tarihinde Alman Posta İdaresine dahil olan DHL yolu ile Yurt Dışı Hizmet Borçlanması talep dilekçesi gönderdiğini, evrakın kuruma tebliğ olmasına rağmen kurumm kayıtlarına 02.08.2019 tarihinde girdiğini, bu sebeple kurum kayıtlarının iptaliyle 23.07.2019 tarihinde DHL yoluyla gönderilen Yurt Dışı Hizmet Borçlanması Talepli dilekçesinin 01.08.2019 tarihinden önce yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre değerlendirilerek işlem tesis edilmesi gerektiği ve tüm bu nedenle davanın kabulüne,yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Kurumun 28588127506 T.C. Kimlik numaralı ...'nin dosyasının incelenmesi neticesinde davacı tarafından 23.07.2019 tarihinde Express Worldwıde Dox DHL aracılığı ile borçlanma talep dilekçelerini Yurt dışından gönderilen belgelerin daha sonra Yurtiçi kargo vasıtasıyla 02.08.2019 tarihinde Aydın SGK İl Müdürlüğüne intikal ettiğini, SGK İl Müdürlüğü tarafından verilen talimat gereği PTT kargo, iadeli taahhütlü PTT ile gönderilen postalar hariç diğer postalar ile gelen dilekçelerin Kurum kayıtlarına intikal tarihi dilekçe tarihi olarak alınacağının talimatlandırıldığını, 31/07/2019 tarihinden sonra yapılan tüm yurtdışı borçlanma işlemleri 7186 sayılı kanuna göre 4/b kapsamında yapılacağından davacı sigortalının borçlanma işlemlerinin 4/b kapsamında yapıldığını, Posta veya Kargo ile yapılan Başvurular ile ilgili tereddütler oluştuğundan dolayı Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğünün bu konu ile ilgili 03/01/2020 tarihli E.159645 sayılı Genel yazı yayınladığını, bu genel yazı doğrultusunda 02/08/2019 tarihinde verilen evrak kayıta göre işlemlerin gerçekleştirildiğini, ilgili genel yazının işbu dilekçe ekinde gönderildiğini, Kurum kayıtları resmi ve yazılı belge niteliğinde olup, aksini kanıtın aynı nitelikte yazılı delillerle olması gerektiğini, bu tür davaların kamu düzeni ile ilgili olduğunu, bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiğini, davanın hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak şekilde kesin delillerle aydınlatılması gerektiğini, tüm bu nedenlerle açılan davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, davanın kabulü ile; -davacının 23.07.2019 tarihinde DHL yolu ile gönderilen Yurt Dışı Hizmet Borçlanması dilekçesinin 01.08.2019 tarihinden önce yürürlükte olan mevzuata göre değerlendirilerek işlem tesis edilmesi gerektiğinin tespitine, aksine Kurum işleminin iptaline, karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile; Aydın 2. İş Mahkemesi'nden verilen 18.10.2021 tarih, 2021/268 Esas ve 2021/598 Karar sayılı kararının 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b.2 hükmü gereğince kaldırılmasına, davanın reddine, karar verişmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili verilen kararın hatalı olduğunu belirtip, kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dava, davacının yurt dışı borçlanma başvurusunun Alman DHL posta idaresine başvuru tarihinde yapıldığının kabulü ile buna göre borçlanma şartlarının değerlendirilmesi gerektiğinin tespiti talebinden ibarettir. Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden, davacının 23.07.2019 tarihinde Express Worldwide DOX DGL aracılığı ile borçlanma talep dilekçesinin Almanya Ülkesi'nden gönderildiği, yurt dışından gönderilen belgelerin 02.08.2019 tarihinde davalı kuruma intikal ettiği, kurumca davacının talebinin 13.03.2020 tarihli yazı ile sigortalılık süresini gösterir belgenin tercümesinin ibraz edilmemesi nedeniyle talebinin reddedildiği, davacının 19.10.2020 havale tarihli dilekçesinin ekinde ibraz ettiği DHL gönderi takip çıktısından; gönderinin 23.07.2019 tarihinde Liezig-Almanya'da bulunduğu, 24.07.2019 tarihinde Türkiye'ye geldiği, 30.07.2019 tarihine kadar davacı tarafça bildirilen adresin yetersiz olması nedeniyle işlem yapılmadığı, kurumca sunulan posta teslimine ilişkin evraklardan davacının talep dilekçesinin 02.08.2019 tarihinde kuruma intikal ettiği anlaşılmıştır. Yurt Dışı Borçlanma İşlemleri konusunda düzenleme içeren ve Kurum tarafından gerçekleştirilen dava konusu işleme dayanak alınan 2019/16 sayılı Genelgenin 7. maddesinde, "Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 124. maddesinin birinci fıkrasına göre, adi posta veya Kuruma doğrudan yapılan başvuru ve bildirimlerde, başvuru veya bildirimin Kurumun gelen evrak kayıtlarına intikal tarihi; taahhütlü, iadeli taahhütlü, acele posta servisi, PTT Alo Post veya PTT Kargo ile yapılan başvuru ve bildirimlerde ise başvuru veya bildirimin postaya veya kargoya verildiği tarih başvuru veya bildirim tarihi olarak kabul edilmektedir. Başvuru sahiplerinin bulundukları ülkenin posta idareleri aracılığıyla taahhütlü, iadeli taahhütlü ve acele posta servisi ile yaptıkları başvuru tarihi de aynı şekilde Kuruma yapılmış başvuru tarihi olarak kabul edilecektir." düzenlemesinin yer aldığı; 01.08.2019 tarihi öncesinde yürürlükte bulunan 9. Madde hükmünde ise, sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmiş ülkede geçen sürenin borçlanılması açısından, hizmetin geçtiği ülke yetkili makamlarınca verilen hizmet belgesinin yeterli sayıldığı ve belge tercümesinin 01.08.2019 tarihi sonrasında bu gruptaki ülkeler yönünden zorunlu hale getirildiği dikkate alındığında, davacının yurt dışında geçen hizmetlerini borçlanabilmek için kuruma yaptığı talebe ilişkin başvuru tarihi olarak, Alman Posta İdaresine dahil olan DHL yolu ile posta idaresine başvurduğu tarih olan 23.07.2019 tarihinin kabul edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde yanılgılı değerlendirme ile karar verilmesi isabetsizdir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2 maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 20.05.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.