Bölge Adliye
Mahkemesi : Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

Dava, yersiz ödemeye dayalı borç tahakkukuna ilişkin kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı davacı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince yerel mahkemenin kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında karar verilmiş olup; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın davacı ve davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I- İSTEM
Dava; sahte sigortalılık tespitine dayalı olarak gerçekleştirdiği aylık iptali ve 01.06.2008-22.11.2015 tarihleri dönem aylıkları nedeniyle 81.462,16 TL yersiz ödemeye dayalı borç tahakkukuna ilişkin 21.11.2015 tarih, 16310471 sayılı işleminin iptali istemine, ilişkindir.
II- CEVAP
Davalı SGK Başkanlığı vekili, aylık bağlandıktan sonra düzenlenen denetim raporuyla sahte sigortalılığı tespit edilen davacının aylığının iptali ve yersiz ödemelerin 5510 sayılı Yasa"nın 96. maddesi uyarınca istirdadı işleminde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığını , davanın reddi gerektiğini belirterek ; davanın reddini savunmuştur.
III- MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, tanık ...’un davacının işvereni kişilere işyerini kiraya verdiğini belirttiği ancak kiraya verdiği kişilerin isimlerini bilmemesi, kira sözleşmesi yapmadığını belirtmesi hususları dikkate alınarak; davacının gerçek ve fiili çalışma iddiasını ispatlayamadığı gerekçesi ile, davanın reddine dair karar verilmiştir.
İzmir 12. İş Mahkemesi’nin belirtilen bu kararına karşı davacı vekili tarafından; müvekkilinin fiilen çalıştığı ancak sigortalılığının sahte şirket üzerinden bildirildiği bahsi ile, istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
B-BAM KARARI
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi tarafından inceleme yapılarak; yerel mahkeme kararı kaldırılarak, yeniden esas hakkında karar verilmiştir. Buna göre; 5039 gün prim ödeme gün sayısı üzerinden, 506 sayılı Yasa"nın Geçici 81/A maddesi uyarınca 01.06.2008 tarihi itibariyle bağlanan aylığın, sahte işyerinden yapılan bildirimin iptali sonrası prim ödeme gün sayısının 4979 güne düşmesi sonrası, davacının 07.01.2016 tarihli başvurusu üzerine 3600 gün üzerinden 01.02.2016 tarihi itibariyle yeniden aylık bağlanmış ise de; davacının 3600 gün prim ödeme ve yaş koşuluna bağlı olarak yaşlılık aylığından yararlanma başvurusunun 07.01.2016 tarihinde yapılmasının, Kurum tarafından gerçekleştirilen iptal işlemindeki gecikmeden kaynaklandığı; yaşlılık aylığı bağlanması konusundaki iradesini Kuruma iletmiş ve aylıktan yararlanmakta olan davacının 55 yaş ve 3600 prim ödeme gün sayısına bağlı yaşlılık aylığı başlangıç tarihinin, 5510 sayılı Yasa"nın Geçici 81/C-bc maddesindeki koşulların gerçekleştiği 09.01.2013 tarihini izleyen, 01.02.2013 tarihi olarak belirlenmesi gereği üzerinde durulmaksızın yazılı gerekçelerle davanın tümden reddine karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı bulunduğundan; davanın kısmen kabulüne ; davacıya, 01.02.2013 tarihi itibariyle 506 sayılı Yasa"nın Geçici 81/C-bc maddesi uyarınca yaşlılık aylığı bağlanması gerektiği; 21.11.2015 tarih, 16310471 sayılı Konak Sosyal Güvenlik Merkezi yazısındaki yersiz ödemeden kaynaklı borç tutarının, bu aylık bağlama tarihine göre belirlenmesine; fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verilmiştir.
IV- TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı, kurum işleminin iptali aksi halde yaşlılık aylığı alma başlangıcı olarak 5000 iş gününün dolduğu 01.02.2010 tarihinin belirlenmesi gerektiğinden kararın bozulmasını istemiştir.
Davalı Kurum vekili; re’sen tespit edilecek durumlar ışığında kararın bozulmasını istemiştir.
V- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Eldeki davada, 07.05.2008 tarihli tahsis talebine istianden davacıya 01.06.2008 tarihinden itibaren aylık bağlandığı; 1120505 sicilli işyerindeki 01.04.2008 – 31.5.2008 dönem çalışmalarının sahte olduğundan bahisle iptal edildiği; davacının 07.01.2016 da 506 sayılı Yasa"nın Geçici 81/ C – bc uyarınca aylık bağlama talebinin olduğu ve 01.02.2016 itibari ile yeniden aylık bağlandığı anlaşılmaktadır.
Somut veriler ışığında, iptale konu çalışmanın fiili ve gerçek olmadığının belirgin olması ve iptal edilen tahsis dışında; davacının ilk ve tek tahsis talebinin 07.01.2016 tarihli olup; davanın da 19.2.2016 tarihinde açılması karşısında, gerek tespite, gerek tahsise ilişkin istemlerin reddi gerekir .
O hâlde, tarafların belirtilen hususları amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi"nin istinaf başvurusunun kısmen kabul kısmen reddine ilişkin hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2 maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 12.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.