MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Borçlu vekili, ... 1. İcra Müdürlüğü’nün 2011/2848 Esas sayılı takip dosyası ile ilgili olarak icra müdürlüğüne başvurarak, kendilerinin de alacaklı aleyhine Ankara 32. İcra Müdürlüğü’nün 2014/2231 Esas sayılı dosyasında takip yürüttüklerini, bu takipteki alacaklarının ... 1. İcra Müdürlüğü’nün 2011/2848 Esas sayılı takip dosyasındaki borçlarından mahsup edilerek dosya borcunun kapatılmasını ve teminat mektubunun taraflarına iadesini talep etmiş, icra müdürlüğünce, 03.03.2015 tarihinde takas – mahsup işleminin icra mahkemesinden talep edilmesi gerektiği belirtilerek takas – mahsup talebinin reddine, bakiye borcun yatırılması halinde de teminat mektubunun iadesine karar verilmiştir.
Borçlu vekili, icra mahkemesinden 03.03.2015 tarihli icra müdürlüğü kararının iptalini talep etmiş, mahkemece, takas talebinin icra dairesine yapılabileceği, ancak borçlu tarafça icra müdürlüğüne yöneltilmiş takas-mahsup talebini içerir herhangi beyan olmadığı, bilakis takas-mahsup işlemi borçlu tarafça yapılarak icra müdürlüğüne beyanda bulunulduğu, dolayısıyla icra müdürlüğü işleminde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle şikayetin reddine karar verilmiştir.
HMK.nun 33. maddesi uyarınca hukuki tavsif hakime aittir. Hakim, bir davada sadece tarafların ileri sürdükleri maddi vakıalar ve netice-i taleplerle bağlı olup, dayandıkları kanun hükümleri ve onların hukuki tavsifleri ile bağlı değildir. Kanunları re"sen tatbik ederek iddia ve müdafaadaki netice-i talepleri karara bağlamakla mükelleftir (4.6.1958 ve 15/6 sayılı İBK).
Borçlu vekilinin, icra müdürlüğüne başvurusu özü itibariyle, takas – mahsup talebinin kabulü ile bu kabule göre dosya borcu kalmadığından, teminat mektubunun iadesine yönelik olup, talep, icra müdürlüğünce de bu şekilde işleme alınmıştır. Dolayısıyla mahkemenin, borçlu tarafça icra müdürlüğüne yöneltilmiş takas-mahsup talebini içerir herhangi bir beyanın olmadığı yönündeki değerlendirmesi doğru değildir.
H.G.K.nun 12.10.1994 tarih ve 1994/251-593 sayılı kararında da benimsendiği üzere dar yetkili icra mahkemesinin yargılama usulü göz önünde tutulduğunda takip hukuku bakımından takas ve mahsup iddiası kural olarak;
1-Takasa konu alacağın İİK.nun 68.maddesindeki belgelere dayalı bulunması,
2-Bu alacakla ilgili olarak icra takibinin yapılmış ve takibin kesinleşmiş olması,
3-Alacağın ilama bağlanması hallerinde nazara alınabilir.
Borçlunun, takas talebini, icra mahkemesine beyan edebileceği gibi, bu başvurusunu icra dairesine sunması da mümkündür. Bu istem, takibin her safhasında bildirilebileceğinden herhangi bir süreye tâbi bulunmamaktadır.
Yukarıda da değinildiği üzere, HMK.nun 33. maddesi uyarınca hukuki tavsif hakime ait olup, buradan hareketle mahkemece, borçlunun, icra müdürlüğüne başvurusu takas-mahsup talebi olarak değerlendirilerek, her ne kadar icra müdürlüğünce takas – mahsup talebinin esası hakkında bir karar verilmesi gerekir ise de, gelinen aşamada, mahkemece takas – mahsup koşullarının oluşup oluşmadığı, şayet takas – mahsup koşulları oluşmuş ise dosya borcunun kapanıp kapanmadığı araştırılarak, buna göre de teminat mektubunun iadesinin gerekip gerekmediği hususları hakkında gerekçe ve hüküm oluşturulması gerekirken, borçlu tarafça icra müdürlüğüne yöneltilmiş takas - mahsup talebi olmadığından bahisle şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.