Danıştay 6. Daire 2019/1134 Esas 2022/3844 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/1134
Karar No : 2022/3844


TEMYİZ EDEN :1- (DAVALI) … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
2-(DAVALI) … Büyükşehir Belediye Başkanlığıı/…
VEKİLİ : Av. …
3-(DAVALI YANINDA MÜDAHİL) … Müdürlüğü/…
VEKİLİ :Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) :1- … 19- …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ :… İdare Mahkemesinin … tarihli, E:..., K:... sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, İzmir-Gebze-Orhangazi otoyoluna ilişkin, Bornova Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla onaylanan 1/1.000 ölçekli uygulama imar planı ile 1/5.000 ölçekli nazım imar planı ve bu planların dayanağı 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:… sayılı dosyasında yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ve dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu planlarda önerilen yol ağından tüm yapı adalarının servis alabildiği, otoyol ile yeterli mesafede bulunan park alanlarının konut alanları ile tampon bir bölge oluşturduğu, önerilen yeşil alan kullanımları ve diğer sosyal donatıların çevrenin kalitesine katkı sağlayan ve aktif olarak kullanılabilecek alanlar olduğu, dava konusu 1/25000 ölçekli planla getirilen kullanım kararlarının üst ölçekli planla , 1/5000 ölçekli nazım imar planının da 1/25000 ölçekli plana uyumlu olduğu, otoyolun doğusunda ve güneyinde konut dışı kentsel çalışma alanı, kuzeyinde konut alanı ve planın gerektirdiği ölçekte sosyal ve teknik donatı alanı öngörüldüğü, 1/1000 ölçekli planın da kullanım kararları ve yapılaşma koşulları yönünden üst ölçekli plana uygun olarak hazırlandığı ancak, 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının Naldöken kesiminde İzmir kentinin Ankara yönünde giriş ve çıkışlarını sağlayan Ankara Asfaltı Caddesi ile Gebze-İzmir Otoyolu arasında bağlantı niteliğinde şematik olarak gösterilen kavşak kullanımının dava konusu edilen alt ölçekli planlarda öngörülmediği, 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planında bulunan şematik kavşak gösteriminin, alt ölçekli planlarda tasarım ve tekniğinin belirlenebilecek olmasının, alt kademe planlarda bu kavşağın tümüyle göz ardı edilmesi anlamına gelmeyeceği, bu kavşak kullanımının alt kademe planlarda gösterilmemesinin planların kademeliği birlikteliği ilkesine aykırılık oluşturduğu, dava konusu planlarda bu nedenle hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiş, bu karara karşı davalı idareler ve davalı yanında müdahil tarafından yapılan istinaf başvurusu reddedilmiş, bu karar davalı idareler ve davalı yanında müdahil tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, “Nazım İmar Planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan" olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanunun "Mekânsal planlama kademeleri" başlıklı 6. Maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde planların kapsadıkları alan ve amaçları açısından "Bölge Planları" ve "İmar Planları", imar planlarının ise "Nazım İmar Planları" ve "Uygulama İmar Planları" olarak hazırlanacağı hükme bağlanmış, 8. maddesinde ise, planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında uyulacak esaslar belirlenerek, imar planlarının, nazım imar planı ve uygulama imar planından meydana geleceği, mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planlarının ilgili belediyelerce yapılacağı veya yaptırılacağı, belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe gireceği hükme bağlanmıştır.
5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 7. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, "Çevre düzeni plânına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar plânını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plâna uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar plânlarını, bu plânlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon plânlarını ve imar ıslah plânlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmayan ilçe belediyelerinin uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmak." büyükşehir belediyelerinin görevleri arasında sayılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, her ne kadar İdare Mahkemesince, dava konusu planların üst ölçekli planı olan 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planında, İzmirin Ankara yönünde giriş ve çıkışlarını sağlayan Ankara Asfaltı Caddesi ile Gebze-İzmir Otoyolunun örtüştüğü ve otoyol ile karayolu arasında bağlantı niteliğinde bir noktada bulunan Naldöken kesimindeki kavşak gösteriminin alt ölçekli dava konusu planlarda gösterilmediği, bu durumun planların kademeliği birlikteliği ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiş ise de temyiz aşamasında davalı Bornova Belediye Başkanlığı tarafından dosyaya sunulan ek beyan dilekçesinde, dava konusu planların onaylandığı tarihte yürürlükte bulunan ve İdare Mahkemesince üst ölçekli plan olarak incelenen 16.11.2021 onay tarihli İzmir Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planına yapılan itirazlar değerlendirilerek planın 10/10/2018 tarihinde yeniden onaylandığı, bu plan değişikliğinde ise uyuşmazlık konusu kavşağın gösterimine yer verilmediğinin belirtildiği, bu durumda dava konusu planların, üst ölçekli plana aykırılığının ortadan kalktığı, ayrıca İzmir Büyükşehir Belediyesince, Gebze-İzmir Otoyolunun güzergahının Karayolları Genel Müdürlüğünün projelerine göre belirlendiğinin belirtildiği, bu projelere yönelik açılmış bir davanın bulunmadığı, söz konusu projelendirilmiş güzergahın plana işlenmesinin zorunlu olduğu, diğer hususlar yönünden ise planlarda şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararı açısından aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu planlarda hukuka aykırılık bulunmadığından iptale ilişkin Mahkeme kararına yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın adı geçen İzmir Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi gönderilmesine, 30/03/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.