Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/5355 Esas 2022/7646 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi: ... Anadolu 20. İş Mahkemesi



Dava, sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının kabulü ile kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı tarafından temyiz edilmesi ve Dairemizce bozulması sonucunda ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince davanın kabulüne karar verilmesi ve davalı kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizce temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı sigorta başlangıç tarihinin 15.12.1985 tarihi olduğunun tespitini talep etti.
II- CEVAP:
SGK Başkanlığı vekili, hak düşürücü sürenin gözetilmesini, bildirgenin, sigortalı konumunda çalışmanın varlığını kabul için yeterli olmadığını, eylemli çalışma olgusunun Yargıtay içtihatlarında öngörülen yönteme uygun biçimde araştırılıp kanıtlanması gerektiğini belirtmiştir.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesince; davanın kabulüne, davacının 15/12/1985 tarihinde 1 gün çalıştığının ve sigortalı hizmet başlangıç tarihinin 18 yaşını doldurduğu 10/12/1988 olduğunun tespitine,
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince; davalının istinaf isteminin kabulüne, ... Anadolu 20.İş Mahkemesinin 2017/366 Esas, 2018/575 Karar sayılı 21.12.2018 tarihli kararının kaldırılmasına, davanın hukuki menfaat yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı tarafından bölge adliye mahkemesi kararının yerinde olmadığı, dava açmakta hukuki yararının bulunduğu nedenleriyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
BOZMA İLAMI:
Dairemizin 2021/734 Esas, 2021/10534 karar sayılı,20.09.2021 tarihli ilamı ile; sigortalılık başlangıç tarihinin 15.12.1985 tarihi olduğunun tespitini isteyen davacı, 10.12.1970 doğumlu olup, sigortalılık başlangıç tarihinin 18 yaşını doldurduğu 10.12.1988 olarak kabulü, bu tarihten önceki hizmet sürelerinin ise, prim ödeme gün sayısına dahil edilecek olması karşısında, davacının hizmet tespitine ilişkin dava açmakta hukuki yararı bulunduğu, bu nedenle, tespitinde hukuki yarar bulunan talebe konu dönemdeki çalışma iddiasının irdelenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği yönünden bozulmuştur.
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Davanın kabulüne, davacının 15/12/1985 tarihinde 1 gün çalıştığının tespiti ile, çalışmalarının prim ödeme gün sayısına dahil edilmesine, sigortalı hizmet başlangıç tarihinin 18 yaşını doldurduğu 10/12/1988 olduğunun tespitine karar verildi.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı kurum tarafından bölge adliye mahkemesi kararının yerinde olmadığı nedenleriyle kararın bozulmasını talep etmiştir
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava sigortalılık başlangıcının tespiti istemine ilişkin olup, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun Geçici 7. maddesi uyarınca yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir.
Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Mahkemece, davacının 15/12/1985 tarihinde 1 gün çalıştığının tespiti ile, çalışmalarının prim ödeme gün sayısına dahil edilmesine, sigortalı hizmet başlangıç tarihinin 18 yaşını doldurduğu 10/12/1988 olduğunun tespitine karar verilmesi yerinde ise de; davacının çalışmasının geçtiği iş yeri sicil numarasının hükümde belirtilmemesi isabetli değildir.
Bu itibarla mahkemece, hükümde davacının ... İnş.Tes.San.Tic.A.Ş.'ne ait 373179 sicil nolu iş yerinde çalıştığı belirtilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Ne var ki bu konuların düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi'nin 2021/2418 Esas, 2022/275 Karar sayılı, 25.02.2022 tarihli hükmünün 2. Fıkrasında "Davacının" ibaresinden sonra gelmek üzere "... İnşaat Tes. San. Tic. A.Ş.'ne ait 373179 sicil nolu iş yerinde" ibaresinin eklenmesine, kararın bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 23.05.2022 gününde oybirliği ile karar verildi.