Danıştay 6. Daire 2019/17682 Esas 2022/3966 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/17682
Karar No : 2022/3966

TEMYİZ EDEN (DAVALI) :... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Valiliği
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Elazığ ili, Merkez ilçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... sayılı parselin kısmen ağaçlandırılacak alan, kısmen orman alanı olarak belirlenmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonları ve bu planlara yapılan itirazın reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı belediye meclisi kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:..., sayılı kararda; dosyada yer alan bilgi ve belgelerle yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporun birlikte değerlendirilmesinden, taşınmazın yeşil alan olarak planlanmasının hizmet etki alanı ve erişilebilirlik olanakları açısından uygun olduğu, morfolojik yapı ve yakın çevredeki orman ve ağaçlandırılacak alanlarla bütünlük gösterdiği dikkate alındığında, dava konusu planların şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygun olduğu sonucuna varıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; dava konusu taşınmazla ilgili yalnızca Orman Genel Müdürlüğünden görüş alındığı, taşınmazın dava konusu planlardan önce eğitim alanı olarak planlı olduğu, kaldırılan eğitim alanıyla ilgili yatırımcı kuruluştan görüş alınmadığı gibi eş değer alan da ayrılmadığı, dava konusu planlarda bu yönüyle mevzuata uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun kabulüne, davanın reddi İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu planların plan değişikliği olmadığı, kent bütününü ilgilendiren revizyon plan niteliğinde hazırlandığı, yatırımcı kuruluştan görüş alınması gerekmediği, Orman Genel Müdürlüğünün görüşüne uygun olarak ağaçlandırılacak alan ve park alanı planlandığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Davalı idarece sunulan bilgi ve belgeler ile plan paftalarının incelenmesinden, plan revizyonu çalışmaları sırasında ilgili kurumlardan görüşler alındığı, Orman Genel Müdürlüğü tarafından sunulan görüşe uygun olarak dava konusu taşınmazın bulunduğu alanın ağaçlandırılacak alan ve orman alanı olarak planlandığı ve bu alanda orman alanları ile ağaçlandırılacak alanların bütünlük gösterdiği, ayrıca plan genelinde Milli Eğitim Bakanlığından alınan görüşe uygun olarak eğitim tesis alanlarının ayrıldığı anlaşıldığından, taşınmazın kısmen ağaçlandırılacak alan, kısmen orman alanı olarak planlanmasına ilişkin dava konusu planlarda şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığından, temyiz isteminin kabulü ile dava konusu işlemin iptali yolundaki İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : Elazığ ili, Merkez ilçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... sayılı parsel eğitim tesisi alanı olarak planlı iken ... tarih ve ... sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonlarında kısmen ağaçlandırılacak alan, kısmen orman alanı olarak belirlenmiştir.
Davacı tarafından, taşınmazın eğitim tesisi alanı olarak belirlenmesi gerektiği ileri sürülerek planlara yapılan itirazın ... tarih ve ... sayılı belediye meclisi kararıyla reddi üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5.maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan şeklinde, nazım imar planı "varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan" uygulama imar planı da "tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan" olarak tanımlanmıştır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 25. maddesinde, imar planlarının ihtiyaca cevap vermediği veya uygulamasının mümkün olmadığı durumlar ile üst kademe plan kararlarına uygunluğunun sağlanması amacıyla planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının yenilenmesi için bu Yönetmelikte belirtilen ilke, esas ve standartlara uygun olarak imar planlarında revizyon yapılabileceği hükmüne, 26. maddesinde, "İmar planı değişikliği; plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, sosyal ve teknik altyapı dengesini bozmayacak nitelikte, kamu yararı amaçlı, teknik ve nesnel gerekçelere dayanılarak yapılır. İmar planlarında sosyal ve teknik altyapı hizmetlerinin iyileştirilmesi esastır. Yürürlükteki imar planlarında öngörülen sosyal ve teknik altyapı standartlarını düşüren plan değişikliği yapılamaz. İmar planlarında bulunan sosyal ve teknik altyapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine dair plan değişiklikleri zorunluluk olmadıkça yapılmaz. Zorunlu hallerde böyle bir değişiklik yapılabilmesi için: a) İmar planındaki durumu değişecek olan sosyal ve teknik altyapı alanındaki tesisi gerçekleştirecek ilgili yatırımcı Bakanlık veya kuruluşların görüşü alınır. b) İmar planında yer alan yol hariç sosyal ve teknik altyapı alanlarının ve kamuya ait sosyal ve kültürel tesis alanlarının kaldırılabilmesi veya küçültülmesi ancak bu tesislerin hitap ettiği hizmet etki alanı içinde eşdeğer yeni bir alanın ayrılması suretiyle yapılabilir. Eşdeğer alanın ayrılmasında yüzölçümü ve konum özellikleri korunur. Bu alanların yerinin değiştirilmesinde, mevcut plandaki hizmet etki alanına göre aynı uygulama etabı veya bölge içinde kalması, yaya erişim mesafelerinin dikkate alınması ve yeni tespit edilen alanın tesisin yapılmasına müsait olması zorunludur." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuatın değerlendirilmesinden, plan revizyonlarının, imar planlarının ihtiyaca cevap vermediği veya uygulanmasının mümkün olmadığı durumlarda veya üst ölçekli plana uyumluluğun sağlanması için planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının yenilenmesi olarak tanımlandığı, plan değişikliğinin ise imar planlarının, ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, sosyal ve teknik altyapı dengesini bozmadan teknik ve nesnel gerekçelere dayanılarak kamu yararı amacıyla değiştirilmesi olarak tanımlandığı anlaşılmıştır. Ayrıca, plan revizyonlarında planlama bölgesiyle ilgili kurum görüşlerinin alınması gerekirken plan değişikliğinde sosyal ve teknik altyapı alanının değiştirilmesi, kaldırılması veya küçültülmesi durumunda ilgili yatırımcı kuruluşun görüşünün alınması ve bu tesislerin hitap ettiği hizmet etki alanı içinde eşdeğer yeni bir alanın ayrılması gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, idari dava dairesince dava konusu planlar revizyon imar planı niteliğinde olmasına rağmen, plan değişikliği olduğunun kabulü suretiyle kaldırılan eğitim tesisi alanı için yatırımcı kuruluştan görüşünün alınmadığı gerekçesiyle anılan işlemin iptaline karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Dava konusu plan revizyonlarına ilişkin davalı idarece sunulan bilgi ve belgeler ile plan paftalarının incelenmesinden, plan revizyonu çalışmaları sırasında ilgili kurumlardan görüşler alındığı, Orman Genel Müdürlüğü tarafından sunulan görüşe uygun olarak dava konusu taşınmazın bulunduğu alanın ağaçlandırılacak alan ve orman alanı olarak planlandığı ve bu alanda orman alanları ile ağaçlandırılacak alanların bütünlük gösterdiği, ayrıca plan genelinde Milli Eğitim Bakanlığından alınan görüşe uygun olarak eğitim tesis alanlarının ayrıldığı anlaşıldığından, dava konusu taşınmazın kısmen ağaçlandırılacak alan, kısmen orman alanı olarak planlanmasına ilişkin dava konusu planlarda şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 30/03/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.