Danıştay 13. Daire 2016/4895 Esas 2022/1311 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/4895
Karar No:2022/1311

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Petrol Ürünleri Nakliyat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda yapılan denetim sonucunda, otomasyon sistemi çalışmadan satış yapıldığının, istasyon tanklarında bulunan akaryakıtın otomasyon sisteminde görünmediğinin, otomasyon sisteminde arıza olduğunun, herhangi bir arıza bildirimi yapılmadığının ve otomasyon sistemine müdahale edildiğinin tespit edildiğinden bahisle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesinin 7. fıkrası uyarınca 70.000,00-TL idari para cezası verlmesine ilişkin ...tarih ve ...sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; 07/03/2013 tarihli tutanakta arıza tespiti için ...otomasyon yetkili servisinin istasyona çağrıldığı, gelen ekibin yaptığı incelemede, kasıt dışı elektronik arızanın meydana geldiğinin ve tank şamandıralarının normal olduğunun beyan edildiğinin görüldüğü , davacı şirkete ait istasyonda akaryakıtın otomasyon sisteminde görünmemesinin sistemsel bir arızaya dayandığı, davacının kasıtlı olarak arıza yaratmak suretiyle sisteme müdahalesinin söz konusu olmadığı (bunun ortaya konulamadığı), aksi durumu destekler somut tespitin de bulunmadığı hususları dikkate alındığında, davacı şirketin mevzuata aykırı eyleminden bahsedilemeyeceği sonucuna varıldığından, somut tespite dayanmadan yorum yoluyla tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, otomasyon sistemi arızalı iken satış yapılamayacağı somut tespitlere istinaden tesis edilen dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
"...Mahallesi, Belediye Garajı içi ..., ..." adresinde bayilik lisansı ile faaliyet gösteren davacı şirket tarafından işletilen akaryakıt istasyonunda 07/03/2013 tarihinde yapılan denetimde, istasyon tanklarında bulunan akaryakıtın otomasyon sisteminde görünmediği, arıza tespiti için ...otomasyon yetkili servisinin istasyona çağrıldığı, gelen ekibin yaptığı incelemede, kasıt dışı elektronik arızanın meydana geldiğini ve tank şamandıralarının normal olduğunu beyan ettiği hususlar tutanağa bağlanmış, bunun üzerine, otomasyon sisteminde arıza olduğu, herhangi bir arıza bildirimi yapılmadığı, otomasyon sistemi çalışmadan satış yapıldığı ve otomasyon sistemine müdahale edildiğinden bahisle ...tarih ve ...sayılı Kurul kararıyla davacı şirkete 70.000,00-TL idari para cezası verilmiştir.
Anılan Kurul kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 4. maddesinin 1. fıkrasında, lisansın, sahibine lisansta yer alan faaliyetin yapılması ile bu konularda taahhütlere girişilmesi haklarını verdiği; 2. fıkrasında, lisans ile tanınan hakların, bu Kanunun, ilgili diğer mevzuatın ve lisansta yer alan kayıtlı hususların yerine getirilmesi koşuluyla kullanılacağı; işlem tarihinde yürürlükte bulunan hâliyle 19. maddesinin 7. fıkrasında, yukarıda belirtilenlerin dışında kalan ancak bu Kanunun getirdiği yükümlülüklere uymayanlara Kurumca bin beş yüz Türk Lirasından yetmiş bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verileceği kurala bağlamıştır.
06/07/2007 tarih ve 26574 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan ve işlem tarihinde yürürlükte bulunan Petrol Piyasasında Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayi Denetim Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki 27/06/2007 tarih ve 1240 sayılı Kurul Kararı'nın "İstasyon Otomasyon Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar" başlıklı 5. maddesinin ikinci fıkrasında, "(2) Bayilik lisansı sahibi,
a) Akaryaklt istasyonlarında kurulu olan istasyon otomasyon sisteminin güvenliğinden sorumludur.
b) İstasyon otomasyon sistemine izinsiz müdahalede bulunamaz.
c) İstasyon otomasyon sistemi çevrim içi olmayan yerlerde (tank, geçici tank, pompa vs.) akaryakıt hareketine konu eylem (satış, dolum vs.) gerçekleştiremez.
ç) Satışlarıyla ilgili dağıtıcısının talep ettiği her türlü belgeyi 5 gün içinde ibraz eder.” kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden, otomasyon sisteminin çalışmaması hâlinde bayilerin satış, dolum vb. akaryakıt hareketine konu eylem gerçekleştiremeyeceği anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda 07/03/2013 tarihinde yapılan denetimde, tanklarda bulunan yakıtın istasyon otomasyon sisteminde görünmediği ve sistemin sağlıklı çalışmadığı yönünde tutanak tanzim edilmiş, 25/06/2013 tarihli istasyon otomasyon sistem bilgilerinde "Kurşunsuz Benzin 95 Oktan" ürününe ilişkin olarak 06/03/2013 ve 07/03/2013 tarihlerinde tankta yakıt gözükmemesine rağmen 210,38 lt ve 105,24 lt pompadan satış yapıldığı, yine motorin ürününe ilişkin olarak 05/03/2013 ve 07/03/2013 tarihlerinde tankta yakıt gözükmemesine rağmen 89.27 lt ve 555,72 lt satış yapıldığı tespit edilmiş, keza bu tarihlerdeki taşıt plakasına ve zamanına göre pompa satış raporlarında, araçlara yakıt ikmali yapıldığı anlaşılmıştır.
Her ne kadar İdare Mahkemesince, davacı şirkete ait istasyonda akaryakıtın otomasyon sisteminde görünmemesinin sistemsel bir arızaya dayandığı, davacının kasıtlı olarak arıza yaratmak suretiyle sisteme müdahalesinin söz konusu olmadığı, aksi durumu destekler somut tespitin de bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu Kurul kararının iptaline karar verilmişse de, denetim sırasında tanklarda bulunan akaryakıtın otomasyon sisteminde görünmediği ve sistemin arızalı olduğu hususunun ihtilafsız olduğu, bayinin bağlı olduğu dağıtıcının otomasyon sisteminde bulunan verilere ilişkin raporlardan, gerek denetim tarihi öncesinde, gerekse denetim günü otomasyon sisteminde tanklarda 0 litre yakıt görünmesine rağmen pompadan satış yapıldığı açıktır.
Bu durumda, bayilik lisansı ile faaliyet gösteren davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda, istasyon otomasyon sistemi sağlıklı çalışmadığı hâlde akaryakıt hareketine konu eylemin gerçekleştirildiği sabit olduğundan, davacı şirkete idarî para cezası verilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.



KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 30/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.