Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2017/3696 Esas 2018/5707 Karar Sayılı İlamı

12. Hukuk Dairesi
Esas No: 2017/3696
Karar No: 2018/5707
Karar Tarihi: 04.06.2018

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2017/3696 Esas 2018/5707 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Alacaklı tarafından çeke dayalı takip başlatılmış, borçlu takibin iptalini talep etmiştir. Mahkeme, borçlunun şikayetini kabul ederek takibin iptaline karar vermiştir. Ancak, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun ilgili maddelerine göre, çekin cirosu kabil şekilde elinde bulunduran kişi yetkili hamil sayılır. Takip yapan banka, çekin muhatap bankası olan İş Bankası adına vekaleten ibraz işlemlerini yapmıştır. Dolayısıyla, mahkemenin takibin iptali yönünde hüküm tesisi isabetsizdir. Kararın bozulması gerektiği sonucuna varılmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 790 ve 798. maddeleri detaylı olarak açıklanmıştır. 790. madde, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişinin yetkili hamil sayılacağını belirtirken, 798. madde çekin bir takas odasına ibrazının ödeme için ibraz yerine geçeceğini düzenlemektedir.

12. Hukuk Dairesi 2017/3696 E. , 2018/5707 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan takipte borçlunun, icra mahkemesine başvurusunda, alacaklının ibraz anında çekte cirosunun bulunmadığını, dolayısıyla yetkili hamil olmadığını ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği, mahkemece, şikayetin kabulü ile takibin iptaline karar verildiği görülmektedir.
6102 sayılı TTK"nun 790. maddesinde; "Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro takip ederse bu son ciroyu imzalayan kimse çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır" düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı Kanun"un 798. maddesine göre ise, çekin bir takas odasına ibrazı, ödeme için ibraz yerine geçer. Türkiye Cumhuriyeti ... Merkezi Yönetmeliği"nin 14/B maddesinin ikinci fıkrasında; “Elektronik ortamda işlem yapan takas odalarında, bankalarca, muhatap bankalara fiziken ibraz edilmeyen çekler için birbirlerine vekalet vererek hesaben tesviye edilmek amacıyla işlem yapacak bankalar, ... Merkezi Yönetim Kurulu’nca hazırlanan protokolü imzalamak suretiyle bu faaliyetlere katılabilirler” hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda takip alacaklısı ... A.Ş"nin, ibraz işlemlerini, yukarıda belirtilen yönetmelik hükmü gereği muhatap İş Bankası adına vekaleten yaptığı görülmektedir. Takip alacaklısı ...A.Ş., aynı zamanda muhatap banka durumunda olmadığından ve çek adı geçen banka tarafından ibraz edildiğinden, takip yapan bankanın yetkili hamil olduğunun kabulü gerekir.
O halde mahkemece, borçlunun şikayetinin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile takibin iptali yönünde hüküm tesisi isabetsizdir
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), bozma nedenine göre borçlunun temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.06.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.