Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/868 Esas 2022/7690 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak ilâmında belirtilen gerekçelerle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Önceki bozma ilamında da açıklandığı üzere, davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. Maddesi olup, hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re'sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Dosya kapsamına göre, davacının 01.02.1994-30.11.1995 tarihleri arasında 4587 sicil sayılı davalı ... adına tescilli bar işletmesi, 01.06.1998-30.06.1998; 01.08.1998-31.10.1998; 21.09.1999-31.12.1999 tarihleri arasında 1028788 sicil sayılı davalı şirket adına tescilli bakkal, 23.06.2000-30.06.2000 tarihleri arasında 62909 sicil sayılı ...Yemek San. Tic. Ltd. Şti. adına tescilli gıda toptancılığı, 24.06.2002-05.11.2004; 19.09.2005-02.11.2005; 13.03.2006-01.09.2007 tarihleri arasında...sicil sayılı davalı şirket adına tescilli piknik işyerinden hizmet bildiriminin olduğu, 01.02.1997 işe giriş tarihli 1028788 sicil sayılı işyerinden verilen işe giriş bildirgesinin bulunduğu, bozma sonrası dinlenen komşu işyeri sahiplerinin davacıyı tanımadıklarını beyan ettikleri, işçilik alacakları davasında dinlenen tanık beyanlarının da değerlendirildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davacının davalı şirket adına tescilli 1028788 sicil sayılı bakkal işyerinde geçen hizmetlerinin tespitine ilişkin verilen kararda bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ne var ki davalı şirket adına tescilli...sicil sayılı piknik işyerinde geçen çalışma iddiası yönünden yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. O halde, davacının hizmet bildiriminin yapıldığı...sicil sayılı işyerlerine ait uyuşmazlık konusu dönem bordro kayıtları getirtilerek kanaat edinmeye yeter sayıda bordro tanığı dinlenmeli, davacının hangi sürede nasıl çalıştığı ve ne iş yaptığı, çalışmasının kesintisiz olup olmadığı belirlenmeli, böylece, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
2- Öte yandan; Mahkeme kararı kanunda açıkça belirtilmiş unsurları ihtiva etmeli ve belli bir şekle uygun olarak yazılmalıdır. Kararda bulunması gereken hususlar HMK 297. maddede ayrıntılı olarak tek tek sayılarak gösterilmiştir. Bunun sebebi, kararın açık ve gerekçeli olması, infazı kabil olması ve hukuki dinlenilme hakkının yerine getirilmesidir. 298. maddeye göre de gerekçeli karar, tefhim edilen hüküm sonucuna aykırı olamayacaktır.
Kararda yazılması gereken en önemli unsurlardan birisi de hüküm sonucudur. Zira hüküm sonucu, davacının somut talepleri hakkında infaz edilebilecek ve kesin hükme konu olabilecek şekilde kaleme alınmalıdır. Madde 297/2 “Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir”.
Mahkemece, davacı tarafça davalı ... hakkında açılan dava ve taleplerinin devam ettiğinin bildirmesi karşısında, hüküm fıkrasında davalı ... hakkında olumlu-olumsuz bir karar verilmemesi, buna rağmen davalı ...’ın harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulması, HMK 297. maddesine uygun infaza elverişli hüküm kurulmaması, isabetsiz bulunmuştur.
Kabule göre de, hüküm fıkrasında davalı şirket unvanının “Ondokuzel” olarak hatalı yazılması, isabetsizdir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine,
24.05.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.