Danıştay 13. Daire 2016/4694 Esas 2022/1380 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/4694
Karar No:2022/1380

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … İşletmecileri Derneği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Piyasa aktörleri tarafından yapılan IP seviyesinde veri akış erişimi ücretlendirilmesinde revizyon yapılması istemli başvuru üzerine, … tarih ve … sayılı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu (Kurul) kararı ile onaylanan ve 01/10/2014 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren IP seviyesinde Veri Akış Erişimi (VAE) hizmetine yönelik port ve transmisyon temelli ücretlerin genişbant internet piyasasına etkilerinin gözlemlenmesinden sonra değerlendirilmesine karar verilmesine ilişkin Kurul'un … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; … tarih ve … sayılı Kurul kararında özetle, Port ve Transmisyon temelinde ücretlendirme kapsamında Türk Telekom Referans IP Seviyesinde Veri Akış Erişimi Teklifine yönelik Kurul kararı Ekindeki hükümlerin onaylanmasına, talep eden işletmecilerin Ek’teki değişiklikleri içeren IP Seviyesinde Veri Akış Erişimi Sözleşmesi'ni imzalaması durumunda söz konusu yöntem üzerinden ücretlendirilmeleri, bununla birlikte talepte bulunmayan işletmeciler için mevcut ücretlendirme yapısına yönelik referans teklif hükümlerinin 2014 yılı sonuna kadar uygulamada kalmasına, Türk Telekom’un Port ve Transmisyon temelinde ücretlendirme yapısına geçilmesi için kendi sistemlerinde (otomasyon ve web servis uygulamalarını da içerecek şekilde) yapması gereken çalışmaları 30/04/2014 tarihine kadar tamamlaması, bu süreçte her ayın sonu itibarıyla planlanan ve gerçekleştirilen çalışmalar hakkında idareyi bilgilendirmesi, süreç içerisinde İnternet Servis Sağlayıcıların (İSS) kendi sistemlerinde gerekli hazırlıkları yapabilmelerine imkân sağlayacak şekilde web servis tasarımlarına ilişkin olarak İSS’leri bilgilendirmesine, çalışmaların tamamlanmasını takip eden 1 ay içerisinde yeni ücretlendirme yapısına geçişe ilişkin testlerin gerçekleştirilmesine ve işbu Kurul kararının ve onaylanan değişiklikleri içeren Referans Teklifin 7 (yedi) gün içerisinde Türk Telekom’un internet sayfasında yayımlanmasına karar verildiği; aynı kararda Türk Telekom tarafından belirlenerek davalı idareye sunulan transmisyon ücretinin yüksek olması nedeniyle Erişim ve Arabağlantı Yönetmeliği'nin 12. maddesinin 3. fıkrası kapsamındaki yetkiye binaen davalı idarece transmisyon ücretinin 53,00-TL olarak belirlendiği; 2011-2014 yılları arasında alternatif işletmecilerin pazar paylarının %12,61'den %23,49'a, 2015 yılı ikinci çeyreği itibarıyla %25,6'ya yükseldiği, DSL abone sayısındaki artışın beklenen seviyede gerçekleşmemesinde başlıbaşına sektördeki rekabet eksikliğinin değil yeni nesil teknolojilerin yaygınlaşmasının da etkili olduğu, iptali istenilen kararla yeni bir işlem tesis edilmeksizin … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile onaylanan ve 01/10/2014 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren IP seviyesinde veri akış erişimi hizmetine yönelik port ve transmisyon temelli ücretlerin genişbant internet piyasasına etkilerinin gözlemlenmesinden sonra değerlendirilmesine karar verildiği, bu kapsamda davalı idarece gerekli inceleme, araştırma ve gözlemlerin yapılmasından sonra belirlenen fiyatların yeniden değerlendirilmesine karar verildiği, davacı tarafından tarifelerin belirlenmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Kurul kararına karşı dava açılmadığı da anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, her ne kadar … tarih ve … sayılı Kurul kararının iptali istemiyle kendileri dava açmamış olsa da başka bir şirket tarafından açılan davaya katılma isteminde bulunulduğu, işbu dava için anılan Mahkemedeki dosyanın bekletici mesele yapılabileceği, eksik incelemeye dayalı karar verildiği, dava konusu işlemin üzerinden iki yıla yakın bir süre geçmiş olmasına karşın değerlendirme sunulmadığının Mahkeme tarafından dikkate alınmadığı, davalı idare tarafından hazırlanan piyasa analizinde, hizmet sunan işletmecilerin ürün farklılaştırma esnekliklerinin arttırılması, rekabetin arttırılması ve tüketicinin tercih seçeneklerinin genişletilmesi için transmisyon faaliyetleri de dahil ilgili maliyet kalemleri dikkate alınarak sunulacak VAE hizmetine ilişkin maliyet esaslı tarife belirlenmesi gerektiğinin açık bir şekilde kabul edildiği, bu analize ve getirilen yükümlülüğe rağmen … tarih ve …sayılı Kurul kararı ile onaylanan 53,00-TL Mbit/sn port ve transmisyon tarifesinin maliyet temelli olmaktan uzak olduğu, Türk Telekom tarafından Mart 2015-Ağustos 2015 arasında kampanya çerçevesinde transmisyon tarife bedelinin 49,00-TL Mbit/sn olarak uygulanacağı belirtilmiş ise de kampanya fiyatı olarak belirlenen 49,00-TL Mbit/sn dahi maliyet temelli bir fiyat olmadığı, bu tarifeleri bekleyen işletmecilerin büyük bir çoğunluğunun port ve transmisyon tarifesi kapsamına girmekten vazgeçmek zorunda kaldığı, hâlihazırdaki VAE toptan tarifeleri bile anılan tarifeden daha uygun göründüğü, çok az işletmeci bu yeni tarifeye geçerken, abone başına kullanımın artmasına paralel olarak artan maliyetler nedeniyle hizmeti sürdürmeye yeterli oranda kâr elde edemediklerinden tarifeden çıkmayı planladıklarının görüldüğü, düzenleyici otorite olan davalı idarenin serbestleşme ve rekabete yönelik süreçlerdeki karar ve uygulamalarının yetersizliğinin pek çok veri ile ortada olduğu, 2011 yılında 6.700.198 olan xDSL abone sayısının 2014 yılı sonu itibarıyla 6.799.100 olduğu, geçen 3 yılda abone sayısının hemen hemen aynı kaldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, işbu davada ileri sürülen hususların davacı açısından, … sayılı Kurul kararı kapsamında ileri sürülebilecek iddialar olduğu ve işbu dava ile ilgisinin bulunmadığı, davacı tarafından da … sayılı Kurul kararına karşı süresi içerisinde dava açılmadığı, ancak katılma isteklerinin olduğunun açıkça ifade edildiği, dava konusu işlemde nasıl bir hukuka aykırılık olduğunun gerek dava gerekse de temyiz dilekçelerinde açıklanamadığı, dava konusu Kurul kararının gereği olarak 2014 yılı Ekim ayında yürürlüğe giren port ve transmisyon temelinde ücretlendirme modelinin uygulanmasında yaşanan tecrübeler, model kapsamında ücretlendirmeye esas transmisyon trafiği miktarında gerçekleşen artışlar, modelin pazara olan etkileri, modeli kullanmaya başlayan İSS sayısı, Türk Telekom ve İSS'ler tarafından konuyla ilgili Kuruma sunulan bilgi, görüş ve değerlendirmeler göz önünde bulundurularak Kurumca kapsamlı bir çalışma yürütüldüğü, bunun sonucunda … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile söz konusu ücretlerde revizyon yapılarak, Mbit/sn başına transmisyon ücretinin 38,00-TL olarak belirlendiği, dava konusu Kurul kararında öngörülen işlemlerin tamamlandığı, davanın konusuz kaldığı, dava konusu işlemin iptalinde herhangi bir menfaatinin de bulunmadığı, … sayılı Kurul kararında belirtilen 53,00-TL transmisyon ücretinin maliyet esaslı olmadığı iddiasının mesnetsiz olduğu, anılan Kurul kararında belirlenen ücretlerin Erişim ve Arabağlantı Yönetmeliği'nin 12. maddesinin 3. fıkrası kapsamında belirlendiği, 2011 ilâ 2014 yılları arasındaki dönemde davacının iddiasının aksine alternatif işletmecilerin pazar paylarının %12,61'den %23,49'a çıktığı, 2015 yılı ikinci çeyreği itibarıyla ise %25,6 olarak gerçekleştiği, özellikle abone sayısı fazla olan işletmecilerin port ve transmisyon temelinde ücretlendirme yapısına geçişi 2015 yılı sonu itibarıyla tamamlanamadığından bu sürenin uzatıldığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 31/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.