21. Hukuk Dairesi 2017/1922 E. , 2018/7976 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının 01.01.1985- 31.07.1985 tarihleri arasında dava dilekçesine ekli olarak sunduğu bordrolarda gösterilen ücretlerle sigortalı olarak çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, "Davanın kabulüne, davacının davalı ..."ya ait işyerinde 01/01/1985-31/07/1985 tarihleri arasında hizmet akdi kapsamında 01/01/1985-30/06/1985 döneminde aylık 26.780 TL (eski Türk lirası ) , 01/07/1985 -31/07/1985 döneminde 28.440 TL (eski Türk lirası ) brüt ücret karşılığında toplam 210 gün sigortaya tabi olarak çalıştığının tespitine," karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; ... sicil numaralı davalılar murisi ... adına ... Mobilya ünvanlı işyerinin bulunduğu, bu işyerinin 31.07.1972 tarihinde yasa kapsamından çıkartılıp dosyasının iz ve imha olduğu davalı kurum tarafından belirtilerek işyeri belgelerinin gönderilmediği, davalılar murisinin 01.06.1983- 20.04.1994 tarihleri arasında vergi mükellefi olup dosyasının zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle başkaca bilgi verilmediği, davacının ... sicil numaralı işyerinden verilen 10.04.1998 işe giriş, 03.05.1998 varide tarihli bildirgesinin bulunduğu, ihtilaflı dönemde sigortalı bildiriminin olmadığı, dava dilekçesine ekli olarak sunduğu işyeri sicil nosu ... olarak yazılı davacının da isminin bulunduğu ancak sicil numarasının yazılı olmadığı 1985/1-2. dönem bordroları ile 1988 yılı bordrolarının bulunduğu, 1988 yılına ait bordroda, müdürlüğe ait bordro ile aynı olduğuna dair kurum kaşesi bulunduğu, davacı ile birlikte ... isminin de bordroda yazılı olup tanık olarak dinlenen ... adına davalı murisine ait işyerinden yapılan 1986-1987 yıllarına ait bildirimlerinin geçerli sayıldığı, davacı tanıklarının davacının çalışmalarını doğruladıkları anlaşılmıştır.
Somut olayda; davacının sunduğu bordroların geçerliliği yeteri kadar araştırılmadan eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş; dava dilekçesine ekli belgeleri davalı kuruma göndererek bu bordroların kurum kayıtlarına geçip geçmediğini ve davalı kurumun bu belgelerin geçerliliğine itirazı olup olmadığı, davalılar murisine ait 52949 sicil numaralı işyerine ait 01.10.1972 tarihi sonrası herhangi bir kayıt olmadığı davalı kurumca belirtildiği halde tanık ..." ın ilgili işyerinden 1986-1987 yıllarına ait bildirimleri olup bu bildirimlerin nasıl kabul edildiği, davacının sunduğu 1988 yılına ait bordroda kurumun bordrolardaki kurum müdürlüğüne ait bordro ile aynı olduğuna dair kaşesi olduğundan bu kaşeli evrakların geçerli olup olmadığı hususlarını sormak, sonucuna göre hak düşürücü süreyi de dikkate alarak karar vermekten ibarettir.
Kabule göre de, 1985/1-6. ay arası ücreti bordrolarda aylık 26.700 TL. olarak yazılı olduğu halde 26.780 TL. olduğuna karar verilmesi hatalıdır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 06.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
