MAHKEMESİ: BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ:TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasındaki görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin verilen kararın davacılar vekili tarafından istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak davacı ... yönünden aktif husumet yokluğundan davanın reddine, davacı ... yönünden kabulüne dair verilen karar davalı .... vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
KARAR-
Dava, hile hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.Davacılar, ... ’nun maliki olduğu 17 parsel sayılı taşınmazdaki 1 numaralı bağımsız bölümün 135.000 TL"ye satılması hususunda davalılardan ... ile anlaştıklarını, davalı ...’ın sahibi olduğu davalı şirket adına alacağını bildirmesi üzerine 03.06.2015 tarihinde taşınmazın davalı ...."ye satış suretiyle devredildiğini, kaparo olarak 11.000-TL"nin ödendiğini, kalan miktarın ise ödenmediğini ileri sürerek iptal tescil isteğinde bulunmuşlardır. Davalı ..., davacılarla satış bedelinin devirden sonra ödeneceği hususunda anlaştıklarını, bankanın dava konusu taşınmaza kredi vermediğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece ... yönünden iddianın ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine, ... yönünden, taşınmazda korunması gereken bir menfaati olmadığı davacılardan ... ’e vekaleten hareket ettiği gerekçiyle aktif dava ehliyeti yokluğundan davanın reddine ilişkin verilen kararın davacılar vekili tarafından istinafı üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi hükmünün ortadan kaldırılarak davacı ... yönünden aktif husumet yokluğundan davanın reddine, davacı ... yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davacılardan ...’nun maliki olduğu 17 parsel sayılı taşınmazdaki 1 numaralı bağımsız bölümü kardeşi olan vekili ... eli ile 03.06.2015 tarihinde davalı ....’ye satış suretiyle temlik ettiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu taşınmazda davacı ... malik olmayıp, satış işleminde malik ... vekili sıfatıyla hareket ettiğinden, eldeki davada taraf sıfatı bulunmadığı gözetilerek ... yönünden aktif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Eldeki davada davacı ... satış bedelinin bir kısmını aldığını, bir kısmının ödenmediğini ileri sürerek iptal-tescil istemektedir. Bilindiği üzere, Hile (aldatma), genel olarak bir kimseyi irade beyanında bulunmaya, özellikle sözleşme yapmaya sevk etmek için onda kasten hatalı bir kanı uyandırmak veya esasen var olan hatalı bir kanıyı koruma yahut devamını sağlamak şeklinde tanımlanır. Hata da yanılma, hilede ise yanıltma söz konusudur. 6098 s. Türk Borçlar Kanununun (TBK) 36/1. (818 s. Borçlar Kanunun (BK) 28/1.) maddesinde açıklandığı üzere taraflardan biri diğer tarafın kasıtlı aldatmasıyla sözleşme yapmaya yöneltilmişse yanılma (hata) esaslı olmasa bile aldatılan taraf için sözleşme bağlayıcı sayılamaz. Değinilen koşulların varlığı halinde aldatılan taraf hakkını kullanmak suretiyle hukuki ilişkiyi geçmişe etkili (makable şamil) olarak ortadan kaldırabilir ve verdiği şeyi geri isteyebilir. Hile her türlü delille ispat edilebileceği gibi iptal hakkının kullanılması hiç bir şekle bağlı değildir. Aldatmanın öğrenildiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde karşı tarafa yöneltilecek bir irade açıklaması, defi yahut dava yoluyla da kullanılabilir. Somut olayda toplanan tüm deliller ve dosya içeriğinden, davacının satış iradesinin olduğu, dolayısıyla satış konusunda iradesinin yanıltılmadığı, ancak uyuşmazlığın bedelden kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, Türk Borçlar Kanununun 246. maddesinde taşınır satışına dair hükümlerin kıyas yolu ile taşınmaz satışlarında da uygulanacağı öngörülmüş olup, aynı yasanın 235. maddesi hükmü gereğince bedel ödenmediği takdirde taşınmazın mülkiyetinin iade edileceğine dair ihtirazi kayıt konulabilir. Böylesi bir olgu tapunun iptali ile eski malike intikaline olanak sağlar ise de, koşulsuz olarak bedelin sonradan ödenmesi taraflarca kararlaştırılmış ise satıcının hakkı bedel olup, ödenmemesi halinde yasal yollara müracaat ederek tahsili sağlanabileceğinden ödememe tapu iptal ve tescilin hukuki nedenini teşkil etmez.Tüm bu hususlar gözetildiğinde temlikin iradi olduğu, hile iddiasının kanıtlanamadığı, uyuşmazlığın bedelden kaynaklandığı sonucuna varılmaktadır.Davacının davada bedel isteği de bulunmamaktadır. Hâl böyle olunca ... yönünden de davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile kabulüne karar verilmesi doğru değildir. Davalının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 371/1-a maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi 2.Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA, HMK"nın 373/2 maddesi gereğince dosyanın kararı veren ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi"ne gönderilmesine, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 24.06.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.