Danıştay 6. Daire 2019/19496 Esas 2022/4029 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/19496
Karar No : 2022/4029


KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN
(DAVACI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … İl Özel İdaresi
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın bozulmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 02/04/2019 tarih ve E:2015/6420, K:2019/1988 sayılı kararının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Yalova ili, Merkez ilçesi, … mahallesi, … ada … parsel sayılı taşınmazı da kapsayan alanda Yalova Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna yapılan itirazın reddine ilişkin Yalova Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararının iptali ile Yalova İl Genel Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ve Yalova Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararıyla kabul edilen 1/25000 ölçekli Yalova İl Çevre Düzeni Planının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince, dava dosyasının ve mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, taşınmazın 1/25000 ölçekli Yalova İl Çevre Düzeni Planında "fuar, panayır ve festival alanı" olarak, 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planında da "fuar ve çiçekçilik organize sanayi alanı" olarak belirlendiği, ölçekler arası tutarlılığın sağladığı, 1/25000 ölçekli Yalova İl Çevre Düzeni Planında öngörülen "fuar, panayır ve festival alanının" kuzeyinde bulunan devlet hastanesi ve Kazimiye Deresi ile bütünlük oluşturduğu, çevre düzeni planında öngörülen kentsel gelişme alanları içerisinde yakın çevredeki kullanımlardan farklı olarak öngörülen bu kullanım kararının tüm kentliye ve yakın çevreye hizmet verecek bir kullanım olmasının şehircilik ilkelerine aykırı olmadığı, ancak dava konusu 1/25000 ölçekli çevre düzeni planı ile 1/5000 ölçekli nazım imar ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı hükümlerine göre fuar alanında KAKS=0,20 değerini aşmamak koşuluyla yapı inşa edilmesinin mümkün olduğu, taşkın sahasında ise her türlü yapılaşmanın yasak olduğu dikkate alındığında, dava konusu imar planlarının şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına aykırı olduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş.
Daire kararının özeti: Davalı idarelerin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, 1/25000 ölçekli Yalova İl Çevre Düzeni Planı yönünden, ... İdare Mahkemesince yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunda; fuar, panayır ve festival alanının kuzeyinde bulunan devlet hastanesi ve … Deresi ile bütünlük oluşturduğu, çevre düzeni planında öngörülen kentsel gelişme alanları içerisinde yakın çevredeki kullanımlardan farklı olarak öngörülen bu kullanım kararının tüm kentliye ve yakın çevreye hizmet verecek bir kullanım olmasının şehircilik ilkelerine aykırı olmadığına ilişkin tespitlere yer verildiği dikkate alındığında, alt ölçekli planlarda işaretlenmiş olan taşkın sahasının bu alanda bulunduğundan bahisle üst ölçekli dava konusu planda belirlenen fuar, panayır ve festival alanı kullanım kararının, taşkın sahasında yapılaşma olamayacağı ilkesine aykırı olarak yapılaşmaya olanak sağladığı gerekçesiyle iptaline karar verilmesinde isabet bulunmadığı; 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna yapılan itirazın reddine ilişkin Yalova Belediye Meclisinin 08/03/2012 tarih ve 58 sayılı kararı yönünden ise 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planında 75 metre genişliğinde taşkın sahası işaretlendiği, taşkın sahası sınırları içerisinde kalan uyuşmazlık konusu taşınmazda imar planlarına göre KAKS=0,20 değerini aşmamak üzere yapı inşa edilmesi mümkün olduğundan, 4373 sayılı Taşkın Sulara ve Su Baskınlarına Karşı Korunma Kanunu ile 2006/27 ve 2010/5 sayılı Başbakanlık Genelgeleri kapsamında taşkın sahalarında her türlü yapılaşmanın yasak olduğuna ilişkin düzenlemelere uygunluk bulunmamakla birlikte, davalı idare tarafından uyuşmazlık konusu taşınmazın Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına araştırma enstitüsü olarak tahsisli bulunduğu ve alanda Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsünün yer aldığının ileri sürülmesi nedeniyle, bu taşınmazın yer aldığı alanın dava konusu imar planlarında "fuar ve çiçekçilik organize sanayi alanı" olarak belirlenirken, ilgili kurum görüşünün alınıp alınmadığının araştırılarak karar verilmesi gerektiğinden, 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna yapılan itirazın reddine ilişkin Yalova Belediye Meclisinin 08/03/2012 tarih ve 58 sayılı kararının iptaline karar verilmesinde isabet bulunmadığı gerekçesiyle temyize konu kararın bozulmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, dava konusu taşınmaza ilişkin … Bakanlığı … Araştırma Enstitüsü tarafından ... İdare Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında açılan davada, taşınmazın fuar ve çiçekçilik organize sanayi alanı olarak belirlenmesinde kamu yararı bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu planların iptaline, anılan kararın Danıştay Altıncı Dairesinin 14.12.2016 tarih ve E:2016/2711, K:2016/8813 sayılı kararıyla onanmasına karar verildiği, dava konusu imar planlarının şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olmadığının Danıştay Altıncı Dairesi kararı ile de sabit olduğu belirtilerek mahkeme kararının onanmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Karar düzeltme isteminin kabulü ile Mahkeme kararının ek gerekçe ile onanması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmî Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 101. maddesi uyarınca, Hazine malları konusunda genel yetkili kuruluş Milli Emlak Genel Müdürlüğü olup anılan Genel Müdürlük aynı Kararnamenin 99. Maddesinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının hizmet birimleri arasında sayıldığından ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 1.maddesinin 19. fıkrası uyarınca, Maliye Hazinesi yerine … Valiliği'nin davacı mevkiine alınması suretiyle, gereği görüşüldü:
6545 sayılı Türk Ceza Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 103. maddesinin b) bendi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi yürürlükten kaldırılmış ise de; anılan Yasanın 27. maddesiyle 2577 sayılı Yasaya eklenen Geçici 8. maddenin 1. fıkrasındaki "Bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümler, 2576 sayılı Kanunun, bu Kanunla değişik 3 üncü maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanır. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümler uygulanır." kuralı uyarınca, bu maddeye göre kararın düzeltilmesi yolundaki istemin incelemesine geçilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden Dairemizin 02/04/2019 tarih ve E:2015/6420, K:2019/1988 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : Mülkiyeti hazineye ait olan … ada, … sayılı parsel sayılı taşınmaz Yalova Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonunda "fuar ve çiçekçilik organize sanayi alanı" olarak planlanmış ve 75 metre genişliğinde taşkın sahası alanı belirlenmiştir. Yalova il Genel Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ve Yalova Belediye Meclisinin … tarih … sayılı kararıyla kabul edilen 1/25000 ölçekli … İl Çevre Düzeni Planının da ise "fuar, panayır ve festival alanı" olarak planlanmıştır.
14/12/2011 - 13/01/2012 tarihleri arasında askıya çıkarılan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna, davacı tarafından taşınmazın Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına tahsisli olduğu bu nedenle tahsis amacına uygun olarak Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü olarak planlaması gerektiği gerekçesiyle yapılan itirazın, Yalova Belediye Meclisinin 08/03/2012 tarih ve 58 sayılı kararı reddi üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
İşlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 4. maddesinde: "OSB, Yer Seçimi Yönetmeliğine göre uygun görülen yerlerde Bakanlığın onayı ile kurulur.OSB’lere ait yer seçimi Bakanlığın koordinatörlüğünde ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla oluşan Yer Seçimi Komisyonunun yerinde yaptığı inceleme sonucunda, varsa 1/25000 ölçekli çevre düzeni planı kararları dikkate alınarak oybirliği ile yapılır ve OSB ilan edilir. Mer’i mevzuat gereğince korunması gereken ve sanayi tesislerinin kurulmasına izin verilmeyen alanlar OSB yeri olarak incelemeye alınmaz." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Organize sanayi bölgelerinin yer seçimi, yukarıda anılan Kanun ve bu Kanuna dayalı olarak çıkartılan Yer seçimi Yönetmeliğine göre yetkili komisyonca yapılmakta olup, yer seçimi yapılan organize sanayi bölgelerinin aynı şekilde yapılacak imar planlarına işlenilmesi gerekir. Yer seçimi yapılmadan, bir yere doğrudan imar planıyla organize sanayi bölgesi kullanım kararı getirilmesi hukuken mümkün değildir.
Dosyanın incelenmesinden, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarında "fuar ve çiçekçilik organize sanayi alanı" olarak gösterilen alana ilişkin olarak yetkili mercilerce usulüne uygun olarak yer seçimi yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, daha önce organize sanayi bölgesi olarak usulüne uygun olarak yer seçimi yapılmamış yerlere ilişkin imar planlarıyla getirilen kullanım kararlarında bu yönden de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda yer verilen ek gerekçe ile ONANMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 31/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.