Esas No: 2020/6160
Karar No: 2022/2269
Karar Tarihi: 31.03.2022
Danıştay 8. Daire 2020/6160 Esas 2022/2269 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2020/6160 E. , 2022/2269 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/6160
Karar No : 2022/2269
DAVACI : ...
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ...Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri ...
DAVANIN KONUSU :
05/12/2015 tarih ve 29553 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 21. maddesiyle değiştirilen asıl Yönetmelik'in 31. maddesinin 1. fıkrasının iptali istemiyle açılmıştır.
DAVACININ İDDİALARI :
05.12.2015 tarih ve 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 21. maddesiyle değiştirilen 31. maddesinin 1. fıkrasında direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu bir başkan ve bir üyeden oluşacağı, başkan ve üyenin; Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından oluşturulacağına ilişkin düzenlemenin; davacı tarafından kendisinin Bakanlık personeli olmadığı ancak Yönetmelikte Bakanlık personeli olma koşulu yokken usta öğretici belgesi aldığı, görev alma talebinin reddi işlemine karşı dava açtığı ve İdare Mahkemesi tarafından işlemin iptaline karar verildiği, söz konusu Mahkeme kararı ile komisyonda görev alabilecekken dava konusu düzenleme nedeniyle kazanılmış haklarının ihlal edildiği, düzenlemenin eşitlik ilkesine aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
DAVALININ SAVUNMASI :
Dava konusu değişiklikten önce sınav sorumlusu belgesi alanlar için mağduriyet söz konusu olmadığı, Yönetmeliğin Geçici 7. maddesi uyarınca davacının hizmet içi eğitime katılması ve sınavlarda görev almasının mümkün olduğu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 123. maddesinin 2. fıkrası ile 42. maddesinin 2. ve 3. fıkralarında kendilerine teorik ve uygulamalı sınavları düzenleme konusunda yetki verildiği, Yönetmelikte kendilerine verilen yetki uyarınca Yönergelerde komisyonun oluşumuna yer verildiği, Komisyonun başkan ve üyelerini belirlerken takdir yetkilerinin bulunduğu ve maddede Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından görevlendirme yapılması esasının kabul edildiği, teorik ve uygulamalı sınavları yapma ve sınav yapıcıların niteliklerini belirleme yetkisinin kendilerine verildiği ve bu yetkinin öncelikle Bakanlık personeli tarafından yerine getirileceği, Yönetmelikte mevzuatta değişiklik veya uygulamada eksiklik halinde Bakanlığın kendi personeline hzimet içi eğitim verebileceğinin düzenlendiği, bu sayede mağduriyetlerin önleneceği, mevzuatta sınav uygulama ve değerlendirme komisyonu üyelerine sorumluluklar yüklendiği, sınav esnasında mevzuata aykırı davranış olması halinde inceleme, soruşturma veya hakkında yapılacak disiplin işlemlerinin hangi kurum tarafından yürütüleceği hususunda yetki karmaşasına meydan verilmemesi için dava konusu değişikliğin yapıldığı, düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Davanın kısmen iptal, kısmen reddi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI : ...
DÜŞÜNCESİ : Dava, 05/12/2015 tarihli ve 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 21. maddesiyle değiştirilen 31. maddesinin 1. fıkrasında yer alan; direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunun bir başkan ve bir üyeden oluşacağı, başkan ve üyenin; Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından oluşturulacağına ilişkin düzenlemenin iptali istemiyle açılmıştır.
Danıştay Onbeşinci Dairesinin 21/11/2017 günlü ve E:2016/941, K:2017/6819 sayılı kararıyla, dava konusu Yönetmeliğin 31. maddesinin 1. fıkrasında yer alan; direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunun bir başkan ve bir üyeden oluşacağı, başkan ve üyenin; Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından oluşturulacağına ilişkin belirleme yönünden davanın REDDİNE, dava konusu değişiklikten önceki dönemde gerekli eğitimleri tamamlayarak direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi alanlar açısından geçiş düzenlemesi içermemesi kısmı yönünden ise İPTALİNE karar verilmiş anılan karar; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 03/02/2020 günlü ve E:2018/1157, K:2020/182 sayılı kararıyla, Dairece, dava konusu düzenlemeler yapılırken İçişleri Bakanlığının uygun görüşünün alınıp alınmadığı hususu araştırıldıktan sonra yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden bahisle, bozulmuş olup Danıştay Sekizinci Dairesinin 17/11/2020 günlü ara kararıyla bu hususun araştırıldığı verilen cevaptan görüşün alındığı anlaşılmakla işin esası yeniden incelendi.
29/05/2013 tarihli ve 28661 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 31. maddesinde, 20/06/2013 tarihli ve 28683 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan değişiklik ile direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunun bir başkan ve bir üyeden oluşacağı, başkan ve üyenin; en az yüksekokul mezunu ve en az üç yıl önce alınmış “B” sınıfı sürücü belgesi bulunanlar arasından oluşturulacağı, komisyonun oluşum ve görevlerine ilişkin diğer usul ve esasların Genel Müdürlükçe belirleneceği düzenlemesi yer almakta iken, 05/12/2015 tarihli ve 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yönetmelik ile değişik dava konusu Yönetmeliğin 31. maddesinde;
"(1) Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu bir başkan ve bir üyeden oluşur. Başkan ve üye; Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından, Bakanlıkça verilmiş motorlu taşıt sürücüleri kursu direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi bulunan, en az yüksekokul mezunu, en az üç yıl önce alınmış ve kursiyerin alacağı sürücü sertifikası sınıfından sürücü belgesi bulunanlar arasından oluşturulur. Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görevlendirilecekler arasında kursiyerin alacağı sürücü sertifikası sınıfından sürücü belgesi bulunmaması halinde “M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sürücü sertifikası sınıfından en az “A2” sürücü belgesi olanlar, diğer sürücü sertifikası sınıfından ise en az “D” sınıfı sürücü belgesi bulunanlar arasından oluşturulur. Komisyonun oluşumu ve görevlerine ilişkin diğer usul ve esaslar Genel Müdürlükçe belirlenir." düzenlemesine yer verilmiştir. (anılan madde 19/10/2017 tarihli ve 30215 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan değişikle son halini almıştır.)
Bu durumda 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 42 ve 123. maddeleri uyarınca motorlu taşıt sürücülerine sertifika vermek amacıyla faaliyet gösterecek kursların çalışma usul ve esaslarına ilişkin düzenleme yapma ve bu kurslar üzerinde denetim yetkisini haiz idarece; direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görev alacak personelin "Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından" belirleneceğine ilişkin kısmı yönünden dava konusu düzenlemede hukuka ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmamaktadır.
Dava konusu Yönetmeliğin 31. maddesinin; direksiyon eğitimi dersi uygulama ve değerlendirme komisyonunda görev alacakların sayılan Bakanlık personeli arasından belirleneceğine ilişkin düzenleme yer almadan önce gerekli eğitimleri tamamlayarak davacı gibi direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi alanlar açısından değerlendirilmesine gelince; Hukuk Devleti'nin unsurlarından biri olan hukuk güvenliği, diğer bir ifadeyle "güvenin korunması ilkesi"; ilgilinin hukuki durumunun süreceğine olan güveni dolayısıyla hayal kırıklığına uğratılmaması anlamına gelir ki, güvenin korunması, her zaman mevcut bir hukuki durumun dokunulmazlığı anlamında olmasa da her düzenleme değişikliğinde idarenin göz önünde bulundurması gereken bir husustur.
Bu yönüyle, Hukuk Devleti'nin önemli bir unsuru olarak hukuk güvenliği, yalnızca hukuk düzeninin değil, aynı zamanda belirli sınırlar içinde, bütün Devlet davranışlarının, az çok, önceden öngörülebilir olması anlamını taşır. Hukuki güvenlik sadece bireylerin devlet faaliyetlerine duyduğu güven değil, aynı zamanda yürürlükteki mevzuatın süreceğine duyulan güveni de içerir.
Bu bağlamda, davalı idare tarafından dava konusu değişiklikten önceki dönemde gerekli eğitimleri tamamlayarak direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi almasına rağmen getirilen yeni Yönetmelik uyarınca Bakanlık personeli olmayan ve bu nedenle direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görev alma şansı kalmayan kişiler açısından geçiş düzenlemesi yapılmamasının haklı beklenti ve eşitlik ilkesine aykırı bir düzenleme olduğu sonucuna varıldığından, anılan düzenlemede bu yönüyle hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 05/12/2015 tarihli ve 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin; 21. maddesiyle değiştirilen 31. maddesinin 1. fıkrasında direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu bir başkan ve bir üyeden oluşacağı, başkan ve üyenin; Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından oluşturulacağına ilişkin belirleme yönünden davanın REDDİNE, dava konusu değişiklikten önceki dönemde gerekli eğitimleri tamamlayarak direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi alanlar açısından geçiş düzenlemesi içermemesi kısmı yönünden İPTALİNE karar verilmesi gerektiği, düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ SÜREÇ :
05/12/2015 tarih ve 29553 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 21. maddesiyle değiştirilen asıl Yönetmelik'in 31. maddesinin 1. fıkrasının iptali istemiyle açılmıştır.
Danıştay Onbeşinci Dairesinin 21/11/2017 gün ve 2016/941, K:2017/6819 sayılı kararıyla Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 21. maddesiyle değiştirilen 31. maddesinin 1. fıkrasında direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu bir başkan ve bir üyeden oluşacağı, başkan ve üyenin; Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından oluşturulacağına ilişkin belirleme yönünden davanın reddine, dava konusu değişiklikten önceki dönemde gerekli eğitimleri tamamlayarak direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi alanlar açısından geçiş düzenlemesi içermemesi kısmı yönünden iptaline karar verilmiştir.
İdari Dava Daireleri Kurulunun 03/02/2020 gün ve E:2018/1157 K:2020/182 sayılı kararıyla, dava konusu düzenleme yapılırken İçişleri Bakanlığının uygun görüşünün alınıp alınmadığı hususu araştırıldıktan sonra yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle, kısmen davanın reddine, kısmen dava konusu düzenlemenin iptaline ilişkin Danıştay Onbeşinci Dairesinin temyize konu 21/11/2017 tarih ve E:2016/941, K:2017/6819 sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Dairemizin 17/11/2020 günlü ara kararıyla, dava konusu Yönetmeliğin hazırlık aşamasında İçişleri Bakanlığı'nın uygun görüşünün alınıp alınmadığının sorulmasına, alınmış ise bu hususa ilişkin tüm bilgi ve belgelerin onaylı ve okunaklı birer örneğinin gönderilmesinin istenilmesine karar verilmiş olup, ara karar cevaplarından, İçişleri Bakanlığı'nın 18/09/2015 tarih ve 09.63.05-2880 sayılı yazısı ile dava konusu düzenlemeler için görüş bildirildiği ve ayrıca 02.12.2015 tarihinde Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü toplantı salonunda gerçekleştirilen toplantı sonucunda Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği nihai taslağı üzerinde mutabık kalındığı anlaşılmış olup, ara kararı cevapları da dikkate alınarak işin esası incelendi.
İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun "Sürücü adaylarının sınavları ile sürücü belgelerinin verilmesi esasları" başlıklı 42. maddesinin 3. fıkrasında, "Sürücülerin eğitimleri ve sınavları, eğitimlerin ve sınavların süresi, içeriği ve yapılacağı yerlerin özellikleri, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esaslar İçişleri Bakanlığının uygun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanun'un "Sürücü kursları" başlıklı 123. maddesinin 2. fıkrasında da, "Sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç, gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi sınıfları ve bunların sınavları İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirlenir." hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İçişleri Bakanlığı'nın ...tarih ve ...sayılı yazısı ile dava konusu düzenleme için görüş bildirildiği ve ayrıca 02.12.2015 tarihinde Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü toplantı salonunda gerçekleştirilen toplantı sonucunda Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği nihai taslağı üzerinde mutabık kalındığı anlaşıldığından madde esasının incelenmesine geçilmiştir.
05/12/2015 tarih ve 29553 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in dava konusu 21. maddesiyle değiştirilen asıl Yönetmelik'in 31. maddesinin 1. fıkrası yönünden incelendiğinde;
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 123. maddesinin 1. fıkrasında, motorlu taşıt sürücüsü yetiştirmek, yetişmiş olanlara sınav sonucu sertifika vermek, trafik ile ilgili öğretim ve eğitim yaptırmak üzere kamu kurumları ile diğer hakiki ve hükmi şahıslara Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca ilgili mevzuatına göre sürücü kursları açma izni verileceği, 2. fıkrasında; sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç, gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi sınıfları ve bunların sınavları İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirleneceği hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun 42. maddesinde, sürücü kurslarında teorik eğitimini tamamlayan sürücü adaylarının teorik sınavlarının yazılı ya da elektronik ortamda Millî Eğitim Bakanlığınca yapılacağı, uygulamalı sürücü eğitimini sürücü kurslarından alan ve teorik sınavda başarılı olanların Millî Eğitim Bakanlığınca yapılacak uygulamalı sürücü sınavına girmeye hak kazanacağı, bu sınavda da başarılı olanlara motorlu taşıt sürücüsü sertifikasının verileceği, sürücülerin eğitimleri ve sınavlarının, eğitimlerin ve sınavların süresinin, içeriği ve yapılacağı yerlerin özelliklerinin, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esasların İçişleri Bakanlığı'nın uygun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.
29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 31. maddesinde 20.06.2013 tarih ve 28683 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan değişiklik ile direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunun bir başkan ve bir üyeden oluşacağı, başkan ve üyenin; en az yüksekokul mezunu ve en az üç yıl önce alınmış “B” sınıfı sürücü belgesi bulunanlar arasından oluşturulacağı, komisyonun oluşum ve görevlerine ilişkin diğer usul ve esasların Genel Müdürlükçe belirleneceği düzenlemesi yer almakta idi.
05.12.2015 tarih ve 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yönetmelik ile değişik dava konusu Yönetmeliğin 31. maddesinde ise;
"(1) Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu bir başkan ve bir üyeden oluşur. Başkan ve üye; Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından, Bakanlıkça verilmiş motorlu taşıt sürücüleri kursu direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi bulunan, en az yüksekokul mezunu, en az üç yıl önce alınmış ve kursiyerin alacağı sürücü sertifikası sınıfından sürücü belgesi bulunanlar arasından oluşturulur. Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görevlendirilecekler arasında kursiyerin alacağı sürücü sertifikası sınıfından sürücü belgesi bulunmaması halinde “M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sürücü sertifikası sınıfından en az “A2” sürücü belgesi olanlar, diğer sürücü sertifikası sınıfından ise en az “D” sınıfı sürücü belgesi bulunanlar arasından oluşturulur. Komisyonun oluşumu ve görevlerine ilişkin diğer usul ve esaslar Genel Müdürlükçe belirlenir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarının, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında faaliyet gösteren kurum niteliğinde oldukları, kursların işleyişiyle ilgili usul ve esasları düzenlemek amacıyla dava konusu Yönetmeliğin yayımlandığı, 5. maddesinde; özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarında verilen eğitim hizmetlerinin amacının, motorlu taşıt sürücüsü eğitimi vermek ve yapılan sınavlar sonucunda başarılı olanlara sertifika düzenlemek olarak gösterildiği, 46. maddesinde; bu kursların her yıl en az bir defa Bakanlık maarif müfettişleri/Bakanlık maarif müfettiş yardımcıları/ müdür yardımcısı/şube müdürleri veya il millî eğitim müdürlüğünce görevlendirilen başka personel tarafından denetime tabi tutulacağının belirtildiği, söz konusu Yönetmelikte kurslar tarafından verilecek eğitimin içeriği, eğitimde kullanılacak araç-gereç, ders saatleri, eğitim personelinin nitelikleri ve sair hususların davalı idarece düzenlendiği görülmektedir.
Ayrıca dava konusu düzenlemenin yayımlandığı tarihte yürürlükte bulunan 06.01.2016 tarih ve 162085 sayılı Makam Oluru ile yürürlüğe giren Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Eğitimi Dersi Sınav Yönergesi'nin 5. maddesinde; direksiyon eğitimi dersi sınav yürütme komisyonunun, büyükşehir statüsünde olmayan illerin merkez ilçelerinde kursların iş ve işlemlerini yürütmekle görevli millî eğitim müdür yardımcısı/şube müdürünün başkanlığında, biri kursların iş ve işlemlerini yürütmekle görevli şube müdürü diğeri millî eğitim müdür yardımcısı/şube müdürü olmak üzere üç kişiden, büyükşehir statüsünde olan illerin bütün ilçelerinde ve diğer illerin ilçelerinde ilçe millî eğitim müdürünün veya görevlendireceği şube müdürünün başkanlığında, biri kurslara bakmakla görevli iki şube müdürü olmak üzere üç kişiden oluşacağı, 6/A maddesinin (g) bendinde ise direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu üyelerini belirlemek ve adlarına "Görevlendirme Formu" düzenlemek anılan yürütme komisyonunun görevleri arasında sayılmıştır.
Bu durumda 2918 sayılı Kanunun 42 ve 123. maddeleri uyarınca motorlu taşıt sürücülerine sertifika vermek amacıyla faaliyet gösterecek kurslara çalışma usul ve esaslarına ilişkin düzenleme yapma ve bu kurslar üzerinde denetim yetkisini haiz idarece; direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görev alacak personelin "Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından" belirleneceğine ilişkin kısmı yönünden dava konusu düzenlemede hukuka ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmamaktadır.
Ancak dava konusu Yönetmeliğin 31. maddesinin; direksiyon eğitimi dersi uygulama ve değerlendirme komisyonunda görev alacakların sayılan Bakanlık personeli arasından belirleneceğine ilişkin düzenleme yer almadan önce gerekli eğitimleri tamamlayarak davacı gibi direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi alanlar açısından da değerlendirilmesi gerekmektedir:
İdarenin, Avrupa Birliği müzakereleri ve ülkemizde karayolları trafiği alanında yaşanan olumsuz durumları göz önünde bulundurarak kaliteli ve nitelikli motorlu taşıt sürücüsü yetiştirilmesi amacıyla gerekli düzenlemeleri yapma ve karar alma konusunda yetkisinin bulunduğuna kuşku bulunmamakla birlikte, idare tarafından bu yönde yapılacak düzenlemelerde eşitlik ilkesi, kazanılmış hak ilkesi ve haklı beklenti ilkesi gibi idare hukuku ilkelerini göz önünde bulundurulması gerektiği de açıktır.
Anayasanın 2. maddesinde Türkiye Cumhuriyeti, bir hukuk devleti olarak nitelendirilmiştir. Hukuk devleti, eylem ve işlemleri hukuka uygun, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasa 'ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve hukukun üstün kurallarıyla kendini bağlı sayıp yargı denetimine açık olan devlettir.
Hukuk Devleti'nin unsurlarından biri olan hukuk güvenliği, diğer bir ifadeyle "güvenin korunması ilkesi"; ilgilinin hukuki durumunun süreceğine olan güveni dolayısıyla hayal kırıklığına uğratılmaması anlamına gelir. Güvenin korunması, her zaman mevcut bir hukuki durumun dokunulmazlığı anlamında olmasa da her düzenleme değişikliğinde idarenin göz önünde bulundurması gereken bir husustur.
Bu yönüyle, Hukuk Devleti'nin önemli bir unsuru olarak hukuk güvenliği, yalnızca hukuk düzeninin değil, aynı zamanda belirli sınırlar içinde, bütün Devlet davranışlarının, az çok, önceden öngörülebilir olması anlamını taşır. Hukuki güvenlik sadece bireylerin devlet faaliyetlerine duyduğu güven değil, aynı zamanda yürürlükteki mevzuatın süreceğine duyulan güveni de içerir.
Gerek yargı kararları, gerek öğretideki ortak tanımlamalara göre "haklı beklenti"; idarenin ister bir taahhüt, isterse uzun süren bir uygulamasına güvenerek olsun, bireylerin çıkarlarına ya da lehlerine olan bir sonuca ulaşabileceklerini ümit etmeleridir. Yeni düzenlemenin hukuki istikrarı bozmaması, hakların kullanılmasını zorlaştırmayacak ya da doğmuş olan haklarının hiçe sayılması anlamına gelecek şekilde tasarlanmaması gerekmektedir.
Haklı beklentinin korunması, idarenin takdir yetkisini kullandığı alanlarda söz konusu olduğundan, kamu yararının ağır bastığı bu gibi durumlarda haklı beklentiden söz edilemeyeceği ve idarenin eşitlik ve adalet ilkesine aykırı uygulamalarının yönetilenler açısından haklı beklenti yaratmayacağı da tartışmasızdır.
Bu bağlamda, idare tarafından dava konusu değişiklikten önceki dönemde gerekli eğitimleri tamamlayarak direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi almasına rağmen getirilen yeni Yönetmelik uyarınca Bakanlık personeli olmayan ve bu nedenle direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görev alma şansı kalmayan kişiler açısından geçiş düzenlemesi yapılmamasının haklı beklenti ve eşitlik ilkesine aykırı bir düzenleme olduğu sonucuna varılarak dava konusu Yönetmeliğin 31. maddesinde bu kısım yönünden hukuka uyarlık görülmemiştir.
Her ne kadar 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı asıl Yönetmeliğin 31. maddesinin 1. fıkrasının karar tarihi itibariyle güncel halinde "(Değişik:RG-5/12/2015-29553)(1) (Değişik:RG-19/10/2017- 30215) Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu bir başkan ve bir üyeden oluşur. Başkan ve üye; Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli, il/ilçe millî eğitim müdürlüğüne bağlı resmî kurumların, resmî okulların öğretmeni veya diğer personeli arasından, Bakanlıkça verilmiş motorlu taşıt sürücüleri kursu direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi bulunan, en az yüksekokul mezunu, en az üç yıl önce alınmış ve kursiyerin alacağı sürücü sertifikası sınıfından sürücü belgesi bulunanlar arasından oluşturulur. Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görevlendirilecekler arasında kursiyerin alacağı sürücü sertifikası sınıfından sürücü belgesi bulunmaması hâlinde “M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sürücü sertifikası sınıfından en az “A2” sürücü belgesi olanlar, diğer sürücü sertifikası sınıfından ise en az “D” sınıfı sürücü belgesi bulunanlar arasından oluşturulur. Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyeleri;..." şeklinde değişiklik yapılmış ise de dava konusu düzenlemeye benzer bir düzenleme getirildiği görüldüğünden dava konusu madde yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava konusu Yönetmeliğin 21. maddesinin 1. fıkrasında, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu bir başkan ve bir üyeden oluşacağı, başkan ve üyenin; Genel Müdürlük, il/ilçe millî eğitim müdürlüğü personeli veya o ilçede bulunan okullarda görevli öğretmenler ve diğer personel arasından oluşturulacağına ilişkin belirleme yönünden yönünden DAVANIN REDDİNE,
2. Dava konusu değişiklikten önceki dönemde gerekli eğitimleri tamamlayarak direksiyon eğitimi dersi sınav sorumlusu belgesi alanlar açısından geçiş düzenlemesi içermemesi kısmı yönünden İPTALİNE,
3. Dava kısmen iptal, kısmen ret ile sonuçlandığından, aşağıda dökümü gösterilen ...TL yargılama giderlerinin yarısı olan ...TL'nin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine; yargılama giderlerinin diğer yarısı olan ...TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ...-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya, ...-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
5. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde taraflara iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, oybirliğiyle 31/03/2022 tarihinde karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.