Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği

Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan, sözleşmenin haksız feshedildiğinin tespiti, haksız feshin iptâli, sözleşmenin devamı ve teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin önlenmesi ve paraya çevrilmesi halinde iadesi talebinden ibarettir. Davacı şirket yüklenici, davalı idare ise; iş sahibidir. Davacı şirket vekili, müvekkili şirketin mülkiyeti davalı idareye ait .... il, ...... ilçesi, ...... mevkiinde bulunan 5 ayrı parselde tapuya kayıtlı taşınmazların tamamı üzerinde “Yap-İşlet_Devret” modeli ile 20 yıl süreyle bina yapımını ihaleye girmek suretiyle üstlendiğini, taraflar arasında 29.07.2004 tarihli sözleşmenin imzalandığını ancak davalı idarenin 02.01.2009 tarihli ihtarname ile söz konusu sözleşmeyi feshettiğini, sözleşmenin haksız feshedildiğinin tespitini, haksız feshin iptâlini, sözleşmenin devamını ve teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin önlenmesi ve paraya çevrilmesi halinde bedellerinin iadesini talep etmiş, davalı idare vekili ise; öncelikle yetki itirazında bulunmuş ve söz konusu taşınmazların bulunduğu yerde imar tadilatı yapılması nedeniyle sözleşmenin fiilen uygulanma imkanının kalmadığını savunarak davanın reddini talep etmiş, mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiş, verilen karar davacı vekilince süresinde temyiz edilmiştir.
Davacı, davasında diğer talepleri yanında dava dilekçesinin sonuç ve istek bölümünün 1 ve 2. paragrafında davacı müvekkili şirket tarafından sözleşme gereği davalı idareye verilen 392.000,00 TL tutarındaki teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin durdurulmasını ve paraya çevrilmesi halinde ise; teminat mektubu bedellerinin paraya çevrilme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte müvekkili şirkete iadesini talep ve dava etmiştir. Davacı taraf açıkça teminat mektupları ile ilgili talepte bulunmuş olmasına rağmen mahkemece maktu harç alınmak suretiyle yargılamaya devam edilip hüküm kurulmuştur.
492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 15. maddesine göre yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır. Aynı Yasa"nın 28/1. maddesinin a bendinde karar ve ilâm harcının dörtte birinin peşin geri kalanın kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödeneceği hükmü yer almakta olup yine aynı Kanun"un 32. maddesinde yargı harçları ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağı emredici hükmü konulmuştur. Harçlar Kanunu ile ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, emredici nitelikte bulunduğundan mahkemece ve Yargıtay"ca re"sen nazara alınır.
Davacı, özel hukuk tüzel kişisi olup, Harçlar Yasasına göre harçtan muaf olan kişi ve kurumlardan değildir. Nispî karar ve ilam harcına tabî davalarda, dava değeri üzerinden peşin nispî ilâm harcının alınması zorunludur. Uyarıya rağmen yatırılmaması halinde Harçlar Kanunu"nun 32. maddesine göre müteakip işlemler yapılamayacağından dava dosyasının işlemden kaldırılması gerekir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun en son 04.12.2013 gün 2013/21-445 Esas, 2013/1625 Karar sayılı ilâmı ve Dairemizin yerleşik uygulamaları bu yöndedir.
Bu durumda mahkemece davacıya, dava değeri üzerinden yatırılması gereken nispî ilâm harcını yatırmak üzere davacı tarafa uygun süre verilip, yatırılması halinde bundan sonra yargılamaya devamla davanın sonuçlandırılması, yatırılmaması halinde ise dosyanın işlemden kaldırılması gerekirken kamu düzeninden olan harç hususu gözden kaçırılarak eksik harç tamamlattırılmadan davanın sonuçlandırılması doğru olmamış, kararın bozulması uygun gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre davacının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 16.02.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.