Danıştay 10. Daire 2017/2710 Esas 2022/1820 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2017/2710
Karar No : 2022/1820

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … (kararda sehven 27/03/2016 yazılmıştır) tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kabule ilişkin kısmının davalı idare tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Balıkesir ili, Ayvalık ilçesi, … mahallesinde bulunan, … pafta, … parsel sayılı zeytinlik vasfındaki taşınmazın, sulama kanalından sızan sulardan zarar gördüğünden bahisle ürün geliri kaybı, zeytin ağaçlarının kuruması ile drenaj yapım masrafı olarak 16.476,90 TL maddi zararın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte hizmet kusuru esasları uyarınca tazminine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince; Danıştay Onuncu Dairesinin 20/12/2013 tarih ve E:2010/1172, K:2013/9255 sayılı bozma kararına uyularak dava konusu uyuşmazlıkta mülkiyeti davacıya ait Balıkesir ili, Ayvalık ilçesi, … mahallesi … pafta, … nolu parselde bulunan zeytin ağaçlarının, sulama kanalının, su sızmasını önlemek için alınması gerekli tedbirler tamamlanmadan işletmeye açılması nedeniyle zarar gördüğü, Mahkemece 29/11/2016 tarihinde gerçekleştirilen keşif sonrası hazırlanan bilirkişi raporunda "sızan sulardan dolayı kuruyan zeytin ağaçlarının bulunduğu … sayılı parselin ifraz edilmesi sonucu oluşan … ada … parsel nolu taşınmazdaki 7 adet, ortalama 45 yaşındaki zeytin dikmelerinin toplam bedelinin 6.872,00 TL, yine … ada … parsel nolu taşınmazdaki 5 adet, ortalama 45 yaşındaki zeytin dikmelerinin toplam bedelinin 4.908,00 TL olarak hesaplandığı" şeklinde görüş bildirildiği, söz konusu bilirkişi raporunun hükme esas alınabilecek nitelikte bulunduğu, diğer yandan drenaj çalışmasına ilişkin olarak 1.479,90 TL masraf yapıldığına ilişkin iki adet fatura ve bir adet tahsilat makbuzunun da dosyaya sunulmak suretiyle zararın ispatlandığı gerekçesiye davanın kısmen kabulü ile 13.256,90 TL maddi tazminatın davalı idare tarafından davacıya ödenmesine fazlaya ilişkin 3.220,00 TL'lik talep yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, yağışlı günde yapılan keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporunun hükme esas alınabilecek nitelikte olmadığı, raporda idarenin hizmet kusurunu ortaya koyacak nitelikte bir tespite yer verilmediği, bilirkişi raporuna yapılan itirazların Mahkemece karşılanmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI: Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulüne karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca davalı idarenin duruşma istemi yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, mülkiyetinde bulunan Balıkesir ili, Ayvalık ilçesi, … pafta, … nolu parselde bulunan zeytin ağaçlarının davalı idareye ait sulama kanalından sızan sulardan zarar gördüğünden bahisle meydana geldiği iddia edilen zararın tazmini istemiyle 16/06/2008 tarihinde … Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan davada … tarih ve E:…, K: … sayılı karar ile uyuşmazlığın idari yargının görev alanına girdiği gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiş, söz konusu karar Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile onanarak kesinleşmiştir.
Davacı tarafından, 01/10/2009 tarihinde idari yargıda açılan davada … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile dava dilekçesinin merciine tevdine karar verilmiş, karar Danıştay Onuncu Dairesinin 20/12/2013 tarih ve E:2010/1172, K:2013/9255 sayılı kararıyla bozulmuş, Daire kararının düzeltilmesi istemi ise aynı Dairenin 04/12/2015 tarih ve E:2014/2443, K:2015/5562 sayılı kararı ile reddedilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa'nın 125. maddesinde, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olduğu belirtildikten sonra, aynı maddenin son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu kuralına yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 13. maddesinde, idari eylemlerden hakları ihlal edilmiş olanların idari dava açmadan önce, bu eylemleri yazılı bildirim üzerine veya başka suretle öğrendikleri tarihten itibaren bir yıl ve her halde eylem tarihinden itibaren beş yıl içinde ilgili idareye başvurarak haklarının yerine getirilmesini istemelerinin gerekli olduğu, görevli olmayan adli ve askeri yargı mercilerine açılan tam yargı davasının görev yönünden reddi halinde sonradan idari yargı mercilerine açılacak davalarda, birinci fıkrada öngörülen idareye başvurma şartının aranmayacağı hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, davalı idarenin kusurlu eylemi neticesinde uğranılan zararın tazmini istemiyle 16/06/2008 tarihinde … Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açıldığı, bu mahkemece verilen görevsizlik kararının kesinleşmesi üzerine İdare Mahkemesince yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda davacının 2006, 2007 ve 2008 yılları için mahrum kaldığı gelir kaybının hesaplandığı, Mahkemece bu rapor hükme esas alınarak toplam 13.256,90 TL'nin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine karar verildiği görülmekte ise de; 2577 sayılı Kanun'un yukarıda yer verilen 13. maddesi uyarınca, eylemin gerçekleştiği ve zararın doğduğu tarihten itibaren en geç bir yıl içinde dava açılması ya da davalı kuruma başvurulması gerekliliği karşısında, 2008 yılında görevsiz mahkemede açılan bu davada davacının ürün zararı yönünden yalnızca geriye doğru 1 yıllık ürün zararının tazmin edilebileceği açıktır.
Bu nedenle, Mahkemece, … Asliye Hukuk Mahkemesi'nde 16/06/2008 tarihinde açılan davadan geriye doğru 1 yıla tekabül eden 2007 ve 2008 yıllarına ilişkin davacının ürün zararlarının tazminine karar verilmesi gerekirken, 2006 yılı zararının da tazmini yönünde verilen temyize konu kararın kabule ilişkin kısmında bu yönüyle hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin KABULÜNE,
2. Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine ilişkin temyize konu ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesi, 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (on beş) 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/04/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.