MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... Yönetimi vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
... ili, ... ilçesi ... köyü 205 ada 74 parsel sayılı 700.320,48 m² yüzölçümündeki taşınmaz, orman vasfıyla Hazine adına tapuda kayıtlıdır.
Davacı ...; tescil ilamıyla oluşan tapu kaydı ve miras yoluyla gelen hakka dayanarak çekişmeli taşınmazın ... mirasçıları adına tescili istemiyle dava açmıştır. Taşınmaz başında yapılan keşif sonucu düzenlenen 09.11.2009 tarihli teknik bilirkişi raporunda davaya konu yerin, hakkında dava açılan 205 ada 85 parsel sayılı taşınmaza komşu aynı ada 74 sayılı orman parseli içerisinde kaldığı belirtilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiş, Yargıtay 16. Hukuk Dairesinin 28.06.2018 gün ve 2018/981E. - 4418 K. sayılı kararı ile bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında: ""Mahallinde 04.11.2009 tarihinde davacının katılımıyla ve davacı ve mahalli bilirkişinin yer gösterimiyle keşif yapılmış; mahalli bilirkişi çekişmeli taşınmazın dört hududunun ham toprak vasıflı taşınmazlar ile çevrili olduğunu belirtmiş; kadastro bilirkişisi keşif zaptına yansıyan beyanında, dava konusu taşınmazın büyük olması nedeniyle ölçüm yapamadığını, süre verildiği takdirde ölçüp rapor hazırlayacağını beyan etmiş; akabinde düzenlediği 09.11.2009 tarihli raporunda ise zeminle paftanın birbirine uymadığı, bu nedenle dava konusu yerin, hakkında dava açılan 205 ada 85 sayılı parselde değil, komşusu 74 sayılı orman parselinde kaldığını raporda belirtmiş; mahkemece de davacının yanlış parsele dava açtığı gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmiştir. Taşınmaz davalarında; çekişme konusu yerin keşif esnasında fen bilirkişisince ölçülerek keşfin doğru yerde yapılıp yapılmadığının belirlenmesi gerekirken somut olayda uyuşmazlık konusu taşınmazın ada-parsel numarası keşif esnasında tespit edilmemiş ve keşfi takibe imkan sağlanmamıştır. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. O halde, doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahallinde taraflar, yerel bilirkişi ve tanıklar eşliğinde keşif yapılması; dava konusu edilen bölümün 85 sayılı ham toprak vasıflı Hazine parselinde mi; yoksa 74 parsel sayılı orman vasıflı Hazine parselinde mi kaldığının tereddütsüz olarak belirlenmesi ve bu hususun keşif esnasında fen bilirkişisine de sorularak tutanağa geçirilmesi; bu konuda taraflara itiraz hakkı tanınarak keşfin doğru yerde yapılıp yapılmadığı hususlarında beyanlarının alınması; uyuşmazlık konusu bölümün 74 sayılı orman parselinde kaldığının anlaşılması durumunda; her iki parselin sınırdaş olup Hazine adına tescil edildikleri ve Hazineye husumet yöneltilerek eldeki davanın açıldığı gözetilerek parsel numarasındaki hatanın maddi hata olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ve Orman Yönetiminin davaya dahil edilmek suretiyle davanın görülüp görülemeyeceğinin tartışılması ve bundan sonra iddia ve savunmanın birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulması"" gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyulduktan sonra yapılan yargılama neticesinde ... ili, ... ilçesi ... mahallesi 205 ada 74 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının kısmen iptali ile 27/03/2019 tarihli bilirkişi raporuna ekli krokide (B) harfi ile gösterilmiş olan 12874,00 m²"lik alanın, aynı ada son parsel numarası ile ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/42 E. - 59 K. sayılı veraset ilamında belirtilen mirasçılar adlarına ve payları oranında tapuya kayıt ve tesciline, dava konusu taşınmazın geri kalan kısmının orman vasfıyla Hazine adına olan tescilinin devamına, karar verilmiş hüküm davalı ... Yönetimi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Mahkemece verilen karar usul ve kanuna aykırıdır şöyleki; Davacı tarafça hükmen oluşan tapu kaydına dayanıldığı halde hükme dayanak dava dosyası dosya içine getirilmemiş, sadece ilam örneği dosya içine alınmış olup ilam örneği ve eki krokisinde sekiz adet taşınmazdan bahsedildiği ve bunlardan hangisinin dava konusu taşınmaza ilişkin olduğu davacıya açıklatılmamış, keşif sırasında ve teknik bilirkişi raporlarında tapu uygulaması yapılmamış, tapu sınırlarının 4 tarafının kır olarak açıklandığı bu yönüyle her yere uyabilecek sınırlara sahip olduğu gözönüne alındığında davaya konu taşınmazın zemin üstünde nasıl tespit edildiği açıklanmamış, hükmen oluşan tapu kaydına ilişkin davada Orman Yönetiminin taraf olmadığı görülmekle bu kararın Orman Yönetimini bağlayıp bağlamayacağı değerlendirilmemiş, keşfe orman bilirkişisi götürülmemiş, yapılan keşif sırasında taşınmaz üzerinde hafriyat dökülü olduğundan bahsedilmiş ancak taşınmazın hangi kısmına döküldüğü ne zaman ve ne şekilde olduğu kamulaştırma olup olmadığı hususları araştırılmamış olup eksik ve yetersiz araştırma neticesinde karar verilmeside doğru olmamıştır.
O halde, mahkemece, davacının hangi tapu kaydına dayandığı açıklattırılarak tapu kaydının ilk tesisinden itibaren bütün tedavüllerinin, plan, harita ve krokilerinin, ifraz görmüşler ise ifraz haritalarının, ilk tesisi mahkeme ilamına dayandığından ilam örneği ile haritasının; kadastro sırasında revizyon görmüş ise revizyon gördükleri taşınmazlara ait kadastro tutanak örneklerinin, tedavüller sırasında kayıtların yüzölçümü ve sınırlarında değişiklik olmuşsa sebebinin açıklanarak buna ilişkin belgelerin onaylı örnekleri okunaklı ve tapu geldi gittileri bilgisayar çıktılı olmak şartıyla denetime elverişli olacak şekilde dosya içine alınmalı; İliç Asliye Hukuk Mahkemesinin 1984/52 E. - 1984/88 K. sayılı dava dosyası getirilmeli; çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede orman tahdit çalışmalarının yapılıp yapılmadığı araştırılarak varsa tüm tahdit tutanakları dosya içine alınmalı; çekişmeli taşınmazı kapsayan en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile tespit tutanağının düzenlendiği 1998 tarihinden 15-20 yıl önce iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları bulunduğu yerlerden istenerek, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman yüksek mühendisleri arasından seçilecek bir orman mühendisi, bir harita mühendisi ve bir ziraat mühendisi aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; varsa tahdit tutanakları uygulanmalı yine taşınmazın 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01/06/1988 gün ve 31/13 E.K.; 14/03/1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13/06/1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03/03/2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; 6831 sayılı Kanunun 17/2. maddesi uyarınca orman içi açıklık olup olmadığı değerlendirilmeli; keşifte, hâkim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; taşınmazın konumunu gösteren orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki
harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumunu çevre parsellerle birlikte haritalar üzerinde gösterilmeli; en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile tespit tarihinden 15 - 20 yıl önce iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve dayanağı haritalar stereoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak bilirkişilerce incelenip, taşınmazın niteliğinin bu belgelerde ne şekilde görüldüğü üzerindeki ağaçların yaşı, cinsi, kapalılık oluşturup oluşturmadıkları ve tasarruf sınırlarının bulunup bulunmadığı imar ve ihya ile zilyetliğin hangi tarihte başlanılıp tamamlandığını gösterir bilirkişilerin onayını taşıyan, duraksamaya yer vermeyecek nitelikte kroki düzenlettirilmelidir.
Dava konusu taşınmaza ait olduğu ileri sürülen tapu kaydı mahalli bilirkişi eliyle mahallinde uygulanmalı, ilk tesisi mahkeme ilamına dayandığından ilam örneği ile haritası uygulanmalı, sınır denetimi yapılmalı, dayanılan tapu kaydının mahalline uyup uymadığı tespit edilerek kayıtlar mahalline uyuyor ise kayıtların kapsadığı taşınmazı gösterir fenni bilirkişileri tarafından düzenlenecek denetlemeye elverişli krokili rapor alınmalı, kayıt malikleri ile bu kayıtlara dayanan kişiler arasında akdi veya irsi irtibat bulunup bulunmadığı araştırıldıktan sonra orman bilirkişi raporu ve rapora ekli memleket haritası ve hava fotoğraflarındaki konumu dikkate alınarak tapu kayıtlarının 4785 ve 5658 sayılı kanunlar kapsamında hukukî değerini yitirip yitirmediği araştırılmalı sonucuna göre karar verilmelidir.
Dava konusu taşınmazın orman sayılan yerlerden olmadığının anlaşılması halinde keşif sırasında, mahallinde yaşlı, tarafsız yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan bölgede ikamet eden şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle, aynı yöntemle gösterilecek taraf tanıkları, teknik bilirkişilerin huzurunda dinlenmeli, yerel bilirkişiler ve tanıklardan zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl süreyle ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; kadastro tespitine kadar (gerçek kişiler) yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli; taşınmazın ilk maliki, intikali ve tasarrufu hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, tarım uzmanı bilirkişi olarak ziraat mühendisine inceleme yaptırılıp, taşınmazın zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi niteliğinde olup olmadığı belirlenip, bu yolda taşınmazın niteliğiyle ilgili ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; hafriyat dökülen kısmın neresi olduğu ve ne zaman döküldüğü kamulaştırma işlemi yapılıp yapılmadığı hususları araştırılarak teknik bilirkişiye keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, taşınmazın eğimi klizimetre ile ölçülmeli yine topografik ve memleket haritalarından yararlanılarak taşınmazın gerçek eğim durumunu gösterir rapor alınmalıdır.
3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. maddesine göre tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40; kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir hükmü gereğince davacının belgesiz zilyetlik yoluyla kazandığı toprak olup olmadığı, varsa cinsi ve miktarı tapu ve ilgili kadastro müdürlüklerinden çekişmeli taşınmaz dışında, başka taşınmazlar için salt zilyetlik nedenine dayalı olarak açtığı bir başka tescil davalarının bulunup bulunmadığı mahkemeler yazı işleri müdürlüğünden sorulup tespit edilmeli şayet yasal sınırların geçildiği anlaşılırsa dava konusu taşınmaz yönünden davacıya tercih hakkı tanınmalı tüm kanıtlar toplanıp birlikte değerlendirilmeli oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir.
Belirtilen hususlar gözetilmeksizin, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... Yönetiminin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 01/06/2020 günü oy birliği ile karar verildi.