Danıştay 7. Daire 2018/2290 Esas 2022/1390 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2290
Karar No : 2022/1390

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR): 1- … Bakanlığı …. Başkanlığı
2- … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Veraset ve Harçlar Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Kendilerine miras yoluyla intikal eden İstanbul İli Beyoğlu İlçesi Asmalı … Mahallesi … Caddesi … pafta … ada … parselde bulunan ve korunması gereken kültür varlığı olarak tescilli taşınmazın 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 21. maddesi uyarınca vergiden muaf olduğu ileri sürülerek, davacı tarafından adına tarh edilen veraset ve intikal vergisinin kaldırılması için yapılan düzeltme şikayet başvurusunun reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; olayda, tapu kütüğünde "II.A.2 grubu eski eserdir" şerhi bulunan taşınmazın Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun … tarih ve … sayılı kararıyla korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillendiği, İstanbul III Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile taşınmazın koruma grubunun II.A.2 olarak belirlenmesine, çatıdaki muhdes katın kaldırılmasına, zemin katın sağ iki aksının soldaki orjinal haline dönüştürülerek grubu ilkelerine göre hazırlanacak projesinin kurula getirilmesine karar verildiği, İstanbul I Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunca alınan … tarih ve … sayılı kararda … ada … ve … parselde bulunan korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilmiş binalara izinsiz yapılan ilavelerin kaldırılmasına, sorumlular hakkında yasal işlem yapılmasına karar verildiğinin görülmesi karşısında, üzerinde izinsiz yapılmış eklentiler bulunduğu ve verilen kaldırma kararlarına rağmen uygun hale getirilmediği sonucuna ulaşıldığından, söz konusu yapılar yıkılıncaya veya aykırılıklar giderilinceye kadar uyuşmazlık konusu taşınmaz bakımından 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nda yer alan muafiyet hükmünün uygulanamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Taşınmazın kendilerine intikal ettiği tarihten sonra yürürlüğe giren mevzuat hükmüne dayanılarak karar verilemeyeceği, taşınmaza ait bakım ve onarım yükümlülüğünün yerine getirildiği, izinsiz ilavelerin bakım ve onarım yükümlülüğü kapsamında değerlendirilemeyeceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Davalı idarecelerce istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Veraset intikal vergisi ile ilgili temel ve en özel kanun olan 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu'nun 4. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendinde, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının veraset ve intikal yoluyla devir ve iktisabına ilişkin işlemlerin veraset ve intikal vergisinden istisna olduğunun hükme bağlanması karşısında, anılan hükmü kısıtlayacak şekilde şartlar getiren 2863 sayılı Kanun'un 11. maddesine dayanılarak tarh edilen vergilere ilişkin yapılan düzeltme şikayet başvurusunun reddine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı anlaşıldığından temyize konu bölge idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Kendilerine miras yoluyla intikal eden İstanbul İli Beyoğlu İlçesi … Mahallesi Meşrutiyet Caddesi … pafta … ada … parselde bulunan ve korunması gereken kültür varlığı olarak tescilli taşınmazın 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 21. maddesi uyarınca vergiden muaf olduğu ileri sürülerek davacı tarafından adına tarh edilen veraset ve intikal vergisinin kaldırılması için yapılan düzeltme şikayet başvurusunun reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 122. maddesinde, mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden isteyebilecekleri; 124.maddesinde vergi mahkemelerinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yolu ile Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri; 116. maddesinde, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınmasının vergi hatası olduğu belirtilmiş; 118. maddesinin 3. fıkrasında, vergilendirme hatası olarak belirtilen mevzuda hatanın, açık olarak vergi mevzuuna girmeyen veya vergiden müstesna bulunan gelir, servet, madde, kıymet, evrak ve işlemler üzerinden vergi istenmesi veya alınması olarak açıklanmış; 119. maddesinin 5. fıkrasında da mükellefin müracaatı vergi hatalarının meydana çıkarılması yollarından biri olarak düzenlenmiştir.
7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinin 1. fıkrasında, Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset tarikiyle veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu belirtilmiş; 4. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendinde, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının veraset ve intikal yoluyla devir ve iktisabına ilişkin işlemlerin veraset ve intikal vergisinden istisna olduğu hükme bağlanmıştır.
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 11. maddesinde, taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının maliklerinin bu varlıkların bakım ve onarımlarını Kültür ve Turizm Bakanlığının bu Kanun uyarınca bakım ve onarım hususunda vereceği emir ve talimata uygun olarak yerine getirdikleri sürece, Kanun'un bu konuda maliklere tanıdığı hak ve muafiyetlerden yararlanacakları; 21. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan halinde ise tapu kütüğüne “korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır” kaydı konulmuş olan parsellerin her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olacağı düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Olayda korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilen uyuşmazlık konusu taşınmaza izinsiz ilaveler yapıldığı, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 11. maddesinde belirtilen bakım ve onarım konusundaki yükümlülüklerin yerine getirilmediği, bu nedenle aynı Kanun'un 21. maddesinde düzenlenen vergi muafiyetinin uygulanamayacağından bahisle davacının düzeltme başvurusunun reddedildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden, veraset ve intikal vergisi bakımından özel kanun olan 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu'nun istisnaları düzenleyen 4. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendinde, 2863 sayılı Kanun kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının veraset ve intikal yoluyla devir ve iktisabına ilişkin işlemlerin veraset ve intikal vergisinden istisna olduğunun açıkça hükme bağlandığının anlaşılması karşısında, tapu sicilinde kültür varlığı olarak tescilli bulunduğu hususunda ihtilaf bulunmayan uyuşmazlık konusu taşınmazın anılan istisna hükmünden, ancak 2863 sayılı Kanun'un 11. maddesi uyarınca Kültür ve Turizm Bakanlığının bakım ve onarım hususunda vereceği emir ve talimata uygun olarak hareket edilmesi halinde yararlanabileceğine ilişkin düzenlemeye dayalı olarak tarh edilen vergilere karşı yapılan düzeltme şikayet başvurusunun reddine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından dava konusu işlemin iptali gerekirken davanın reddi yolunda verilen mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine dair temyize konu kararda hukuki isabet görülmemiştir.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2…. Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 04/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.