Danıştay 13. Daire 2022/1372 Esas 2022/1402 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/1372
Karar No:2022/1402

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1) ... İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti.
2) ... İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLLERİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü'nce 14/07/2021 tarihinde açık ihale usulüyle gerçekleştirilen “(Nurdağı-Musabeyli) Ayr - Gaziantep Devlet Yolu Km: 0+000-53+645 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü ve BSK Üstyapı İşleri Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak ... İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş.-... Altyapı Proje İnşaat Sanayi Ticaret Ltd. Şti. iş ortaklığı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun bazı iddialar yönünden kabul edilerek davacıların oluşturduğu ... İnşaat ve Ticaret Ltd.Şti.-... İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. iş ortaklığı ile ...-... Altyapı iş ortaklığının tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması, ... İnşaat Ticaret Ltd. Şti.-... İnşaat Elektrik Nakliye İş Makinaları Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarına yönelik gerekli araştırmanın yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine yönelik 11/11/2021 tarih ve 2021/UY.I-2048 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının bazı kısımlarının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacılar tarafından tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin Kurul kararının iptali istemiyle bakılan davanın açılığı,
...-... iş ortaklığı tarafından sunulan analizlerde açıklama istenilmeyen analiz girdileri için bedel öngörüldüğü, açıklama istenilen iş kalemlerinden Özel Oto-1 poz no.lu iş kalemi haricinde aritmetik hatanın bulunmadığı, birim fiyat teklif cetvelinde “240,09-TL” fiyat öngörülen anılan iş kaleminin açıklamada tutarının “240,07”, kâr ve genel masrafın “0,02” ve toplam tutarın “240,09” olarak hesaplandığı, ancak yapılan hesaplamalarda kâr hariç analiz toplam tutarının “240,09” olması gerektiği, kâr ve genel masrafın davacı tarafından öngörüldüğü üzere “0,02” olarak dikkate alınması durumunda analiz toplam tutarının “240,11” olduğu, dolayısıyla aritmetik hatanın re’sen düzeltilmesi durumunda bahse konu iş kalemi için analiz toplam tutarının iş ortaklığınca aynı iş kalemi için teklif edilen bedelin üzerinde olduğu anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, tartışılması gereken hususun analiz içerisinde bazı analiz girdilerinin virgülden sonra 2 haneli, bazı analiz girdilerinin 3 veya 5 veya 8 haneli olarak yuvarlanıp yuvarlanamayacağının olduğu, ortada bir aritmetik hata olmadığından aritmetik hata tartışmasının olaya uygun olmadığı, Kurulca analizlerde düzeltme yapılarak toplam teklif fiyatının 240,11-TL olarak düzeltildiği, Kurul'un re'sen düzeltme işlemini nasıl yaptığının anlaşılamadığı, Özel Oto-1 poz no.lu iş kalemi için analiz girdilerinde çarpımdan sonra Kamu İhale Genel Tebliği'nin 16.5. maddesi uyarınca virgülden sonra 2 ondalık basamaktan fazla olacak şekilde yuvarlandığı, toplam teklif maliyetinin 2 ondalık basamaklı olacak şekilde 240,07-TL teklif fiyatının ise 240,09-TL olarak belirtildiği, öngörülmesi zorunlu olmayan aşırı düşük teklif açıklaması için "02" kuruş kâr öngörüldüğü, miktar ile birim fiyat çarpımı sonucuna göre yuvarlama oranları da dikkate alındığında iş kalemi bazındaki maliyetinin 240,07-TL olduğu, Kurul'un aritmetik hatayı re'sen düzeltme imkânı var ise de yuvarlama oranlarını değiştirme yetkisi bulunmadığı, yuvarlama oranlarının tamamını 2 ondalık basamaklı veya 8 ondalık basamaklı alsaydı dahi toplam maliyetin 240,09-TL olacak ve bu tutar da birim fiyatına eşit olacağından, bu iş kalemi için kâr öngörülmeyerek açıklamanın yine yapılmış olacağı, açıklamasının kendisine haksız bir avantaj sağlamadığı; aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen diğer istekliler yönünden açılan davayla ilgili olumlu veya olumsuz bir karar verilmemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na aykırı olduğu, ... İnşaat A.Ş. tarafından alınan fiyat teklifinin eki imza sirkülerinin fotokopi olduğu, "3,00-4,99 mm. kal. sıcak haddelenmiş, asitlenmiş rulodan sac (her ebatta)" ve "5,00-7,99 mm. kal. sıcak haddelenmiş, asitlenmiş rulodan sac (her ebatta)" malzemeleri için alınan fiyat teklifindeki malzemenin, analiz formatında belirtilen asitlendirilmiş sac iken, dayanak EK.O-6 belgesindeki faturaya konu sacın asitlendirilmiş sac olmadığı, asitlendirilmiş sac malzemesinin otokorkuluklarda kullanılan dış hava şartlarına dayanıklı ve normal malzemeye göre daha pahalı bir malzeme olduğu, fiyat teklifinin eki Ek.O-6 belgesindeki şirkete ait imza ile şirkete ait imza sirkülerindeki imzanın birbiriyle uyuşmadığı; Kurul kararında 6. iddia kapsamında ... Grup İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından sunulan kendi malı makinaların fiziki özelliklerine ilişkin tespit yapıldığı, ancak belgelerin sunuluş şekli yönünden inceleme yapılmadığı, finansal kiralama sözleşmesinin fotokopisinin sunulduğu, istekliye 1 puan eksik verilmesi gerekirken, "1 adet Toz Tutucu Sistemli Asfalt Plenti (En az 240 Ton/Saat) (Kapasite Raporlu)" için 1 puan verilmesinin mevzuata aykırı olduğu, "Modifiye edici katkı malzemesi" için alınan fiyat teklifi ile dayanağı Ek.O-6 belgesindeki faturadaki kat malzemesi ile ihalede istenilen kat malzemesinin aynı olmadığı, faturanın 29/06/2021 tarihinde kesildiği dikkate alındığında, sırf bu ihale için evrak oluşturmak amacıyla fatura kesildiğinin anlaşıldığı, fatura bilgilerinin teyit edilemediği, Batman Vergi Dairesinden sorulması gerektiği, "Beton Çelik Çubuğu Nervürlü Q14-32 mm" ve "Beton Çelik Çubuğu Nervürlü Q8-12 mm" analiz girdilerine ilişkin olarak ... Orman Ürünleri İnşaat Demir Çelik A.Ş.'den alınan fiyat teklifi eki tam tasdik sözleşmesinin fotokopi olduğu, sözleşmede iş sahibinin ... İnşaat Taahhüt A.Ş. olarak belirtildiği, ancak belgenin sonunda iş sahibinin ... şirketi olarak belirtildiği, 01/01/2020 tarihinde Ticaret Siciline kayıtlı ... şirketi bulunmadığından tam tasdik sözleşmesi imzalanmasının mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacılar tarafından yapılan hesaplamada kâr hariç analiz toplam tutarının 240,09-TL olması gerektiği, ancak kâr ve genel masraflar olarak öngörülen 0,02-TL'nin eklenmesi durumunda analiz toplam tutarının 240,11-TL olduğu, dolayısıyla aritmetik hatanın re'sen düzeltilmesi durumunda bahse konu iş kalemi için analiz toplam tutarının iş ortaklığının aynı iş kalemi için sunduğu teklif bedelinin üzerine olduğunun görüldüğü; ihale üzerinde bırakılan ... şirketi ile ekonomik açıdan en avantalı ikinci teklif sahibi ... şirketi tarafından söz konusu analiz girdileri için alınan fiyat teklifleri ile eklerinin mevzuata uygun olarak sunulduğu, ... şirketi tarafından sunulan asfalt plentinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edildiği, bilgi/belgelerin teyidi amacıyla ilgili belgelerin sunulduğu ve birbirleriyle uyumlu oldukları, asfalt plentinin istenilen kapasiteyi sağladığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının, dava konusu Kurul kararının davacılar ...-... iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin kısmı bakımından davanın reddine dair kısmının bozularak bu kısım bakımından dava konusu işlemin iptali; dava dilekçesindeki 2, 3, 4, 5, 6 ve 7. iddialar bakımından Mahkemece hüküm kurulmadığından bu kısımlar yönünden Mahkeme kararının bozulması ve bozulan kısımla ilgili olarak yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Mahkeme'ye gönderilmesine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY:
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü'nce 14/07/2021 tarihinde açık ihale usulüyle 2021/305732 ihale kayıt numaralı "(Nurdağı-Musabeyli) Ayr - Gaziantep Devlet Yolu Km: 0+000-53+645 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü ve BSK Üstyapı İşleri Yapım İşi” ihalesi gerçekleştirilmiştir.
İhale ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen ... Taahhüt A.Ş. üzerinde bırakılmış, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ... Grup İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. belirlenmiş, davacıların oluşturduğu ... İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti. - ... İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. iş ortaklığı ile ... Altyapı Proje İnşaat Sanayi Ticaret Ltd. Şti. - ... İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş. iş ortaklığı geçerli teklif sahiplerinden olmuştur.
...-... Altyapı iş ortaklığınca ... ve ... Grup şirketleri ile davacılar ...-... iş ortaklığına yönelik iddialarla yapılan şikâyet başvurusunun reddi üzerine itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş, Kurulca yapılan inceleme sonucunda ...-... Altyapı iş ortaklığı ile davacıların oluşturduğu ...-... iş ortaklığının tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması, ...-... iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarına yönelik gerekli araştırmanın yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiştir.
Bunun üzerine davacılar tarafından söz konusu Kurul kararının bazı kısımlarının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Davacılar tarafından dava dilekçesinde, 1) İhalede değerlendirme dışı bırakılmalarının yerinde olmadığı, 2) İhale üzerinde bırakılan ... şirketince "3.00-4,99 mm kalınlığında sıcak haddelenmiş, asitlenmiş rulodan saç" ve "5,00-7,99 mm kalınlığında sıcak haddelenmiş, asitlenmiş rulodan saç" analiz girdileri için 3. kişiden fiyat teklifi alındığı, ancak fiyat teklifinin dayanağı belgelerden olan imza sirkülerinin fotokopi olarak sunulduğu, 3) Anılan analiz girdileri için alınan fiyat tekliflerine konu asitlendirilmiş rulodan sac ile Ek.O-6 belgesindeki faturaya konu sacın aynı ürün olmadığı, salt malzemenin kalınlığının uyuşmasının yeterli olmayıp niteliğinin de uyuşması gerektiği, 4) Fiyat teklifinin eki Ek.O-6 belgesindeki şirkete ait imza ile imza sirkülerindeki imzanın birbiriyle uyuşmadığından teklifin bağlayıcı yanı bulunmadığı gibi tevsik edici bir yanının da bulunmadığı, anılan şirketin aşırı düşük teklif açıklamalarının reddi gerektiği, 5) ... şirketi tarafından sunulan kendi malı araçlara yönelik olarak Kurul kararında araçların fiziki özelliklerine yönelik tespit yapıldığı ancak belgelerin sunuluş şekli yönünden inceleme yapılmadığı, belgelerin fotokopi olarak sunulduğu, "1 Adet Toz Tutucu Sistemli Asfalt Plenti (En Az 240 Ton/Saat) (Kapasite Raporlu)" analiz girdisi için tevsik edici belge olarak sunulan finansal kiralama sözleşmesi fotokopi olduğundan eksik puan verilmesi gerekirken 1 tam puan verilmesinin mevzuata aykırı olduğu, 6) "Modifiye Edici Katkı Malzemesi" için sunulan fiyat teklifindeki malzeme ile Ek.O-6 belgesinde belirtilen malzemenin farklı malzemeler olduğu, faturanın 29/06/2021 tarihli olduğu dikkate alındığında sırf ihale için evrak oluşturma amacıyla kesildiğinin anlaşıldığı, sonradan iptal edilmiş olmasının da kuvvetle muhtemel olduğu, 7) "Beton çelik çubuğu nervürlü 8-12 mm" ve "Beton çelik çubuğu nervürlü 14-32 mm" analiz girdileri için alınan fiyat teklifinin ekinde sunulan tam tasdik sözleşmesinin fotokopi olduğu, sözleşme tarihinde tüzel kişiliği bulunmayan ... Orman Ürünleri İnşaat Demir Çelik A.Ş.'ye ait olduğu, fiyat teklifi ile eki Ek.O-6 belgesi usulüne uygun düzenlenmediğinden anılan şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ileri sürülmüş;
Dava dilekçesinin "Davanın Konusu" bölümünde 11/11/2021 tarih ve 2021/UY.I-2048 sayılı Kurul kararının iptalinin, "Sonuç ve İstem" bölümünde dava konusu işlemin iptalinin istenildiği belirtilmiştir.
Mahkemece yapılan değerlendirme sonucunda, davanın dava dışı ...-... Altyapı iş ortaklığının yaptığı itirazen şikâyet başvurusu neticesinde davacıların oluşturduğu ...-... iş ortaklığının tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına dair 11/11/2021 tarih ve 2021/UY.I-2048 sayılı Kurul kararının iptali istemiyle açıldığı belirtilmiş ve dava konusu Kurul kararının iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin kısmı bakımından hukuka uygunluk denetimi yapılarak davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından anılan karara karşı yapılan temyiz başvurusunda, Mahkemece diğer isteklilere yönelik iddialar hakkında karar verilmemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na aykırı olduğu belirtilmiş ve söz konusu iddialar aynı şekilde ileri sürülerek, kararın bozulması istenilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT VE HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
1) Temyize konu Mahkeme kararının, dava konusu Kurul kararının ...- ... iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin kısmı (dava dilekçesindeki 1. iddia) bakımından davanın reddine dair kısmının incelenmesi;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "Aşırı düşük teklifler" başlıklı 38. maddesinde, "İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu; a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması, ... gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8. maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır." kuralı yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği'nin "Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler" başlıklı 45. maddesinde, "... 45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir. ..." kuralına yer verilmiştir.
Aktarılan kurallara göre ihale komisyonunca, verilen teklifler değerlendirildikten sonra, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanlardan teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak istenileceği, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yapılan açıklamalarda sunulan analizleri, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait tekliflerin reddedileceği, analizler üzerinde yapılan incelemede, çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatasının ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltileceği, düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği anlaşılmaktadır.
...-... Altyapı iş ortaklığınca yapılan itirazen şikâyet başvurusunda ihale üzerinde bırakılan ... şirketi, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ... şirketi ile davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifleri ile aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusundaki 10. iddianın (g) alt başlığında "Açıklama kapsamında sunulan analizlerde aritmetik hata yapıldığı, hatanın re'sen düzeltilmesi durumunda analiz toplamlarının teklif fiyatının üzerinde kalacağı, aritmetik hata bulunmayan analizlere ait tutarların teklif fiyatının üzerinde olduğu, açıklama istenilmeyen analiz girdileri için herhangi bir bedel öngörülmediği, birim fiyat kısmının boş bırakılmasının söz konusu birim fiyatın sıfır olarak alındığı anlamına geldiği, açıklama istenilmemiş olsa dahi hiçbir girdi fiyatının sıfır olmaması gerektiği" şeklinde iddiada bulunulmuş;
Kurulca yapılan inceleme sonucunda, davacıların oluşturduğu ...-... iş ortaklığına ilişkin olarak söz konusu 10/g iddiası kapsamında Kurulca yapılan değerlendirmede, "... Açıklama istenilen iş kalemlerinden Özel Oto-1 poz no.lu iş kalemi haricinde aritmetik hata bulunmadığı, iş ortaklığı tarafından birim fiyat teklif cetvelinde "240,09-TL" fiyat öngörülen anılan iş kaleminin açıklamada tutarının "240,07", kâr ve genel masrafın "0,02" ve toplam tutarın "240,09" olarak hesaplandığı, ancak yapılan hesaplamalarda kâr hariç analiz toplam tutarının "240,09" olması gerektiği, kâr ve genel masrafın istekli tarafından öngörüldüğü üzere "0,02" olarak dikkate alınması durumunda analiz toplam tutarının "240,11" olduğu, dolayısıyla aritmetik hatanın re'sen düzeltilmesi durumunda bahse konu iş kalemi için analiz toplam tutarının iş ortaklığınca aynı iş kalemi için teklif edilen bedelin üzerinde olduğunun görüldüğü ..." gerekçesiyle iddia yerinde bulunmuş ve davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiştir.
Davacılar tarafından, ortada bir aritmetik hata olmadığından aritmetik hata tartışmasının olaya uygun olmadığı, Kurulca analizlerde düzeltme yapılarak toplam teklif fiyatının 240,11-TL olarak düzeltildiği, Kurul'un re'sen düzeltme işlemini nasıl yaptığının anlaşılamadığı, Kurul'un aritmetik hatayı re'sen düzeltme imkânı var ise de yuvarlama oranlarını değiştirme yetkisi bulunmadığı, yuvarlama oranlarının tamamını 2 ondalık basamaklı veya 8 ondalık basamaklı alsaydı dahi toplam maliyetin 240,09-TL olacak ve bu tutar da birim fiyatına eşit olacağından, bu iş kalemi için kâr öngörmeyerek açıklamasını yine yapmış olacağı iddialarında bulunulmuş, Kurulca söz konusu iş kalemine ilişkin olarak yapılan hesaplamanın anlaşılamadığı belirtilmiştir.
Bu itibarla, Kurulca, söz konusu 10/g iddiası kapsamında yapılan inceleme sonucunda, davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında Özel Oto-1 poz no.lu iş kalemine ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinde "240,09-TL" fiyat öngörüldüğü, kâr ve genel masrafın iş ortaklığınca öngörüldüğü üzere "0,02" olarak dikkate alınması durumunda analiz toplam tutarının "240,11" olduğu, dolayısıyla aritmetik hatanın bulunduğu ve re'sen düzeltilmesi durumunda iş kalemi için analiz toplam tutarının iş ortaklığınca aynı iş kalemi için teklif edilen bedelin üzerinde olduğu belirtilmiş ise de, Kurul kararında, söz konusu Özel Oto-1 iş kalemine ilişkin olarak yapılan hesaplamanın ayrıntılarına yer verilmediği, dolayısıyla Kurulca nasıl bir hesaplama yapılarak belirtilen sonuca ulaşıldığı anlaşılamadığından, dava konusu Kurul kararının 10/g iddiasına yönelik kısmında hukuka uygunluk, bu kısım bakımından davanın reddine dair Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.
2) Davacılar tarafından dava dilekçesinde ileri sürülen 2, 3, 4, 5, 6 ve 7. iddialar bakımından Mahkeme kararının incelenmesine gelince;
28/06/2014 tarih ve 29044 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanun'un 18. maddesiyle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na eklenen "İvedi yargılama usulü"nün düzenlendiği 20/A maddesinde, "1. İvedi yargılama usulü aşağıda sayılan işlemlerden doğan uyuşmazlıklar hakkında uygulanır: a) İhaleden yasaklama kararları hariç ihale işlemleri ... 2. İvedi yargılama usulünde: .... g) Verilen nihai kararlara kârşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir. ... i) Danıştay evrak üzerinde yaptığı inceleme sonunda, maddi vakıalar hakkında edinilen bilgiyi yeterli görürse veya temyiz sadece hukukî noktalara ilişkin ise yahut temyiz olunan karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise işin esası hakkında karar verir. Aksi hâlde gerekli inceleme ve tahkikatı kendisi yaparak esas hakkında yeniden karar verir. Ancak, ilk inceleme üzerine verilen kararlara kârşı yapılan temyizi haklı bulduğu hâllerde kararı bozmakla birlikte dosyayı geri gönderir. Temyiz üzerine verilen kararlar kesindir." kuralı bulunmaktadır.
Davacılar tarafından sunulan dava dilekçesinde 11/11/2021 tarih ve 2021/UY.I-2048 sayılı Kurul kararının iptali istenilmiş ve dilekçe içeriğinde Kurul kararının, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının gerektiğine dair kısmı ile ihale üzerinde bırakılan ... şirketi ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ... şirketine yönelik bazı iddialar bakımından iptali gerektiği iddialarında bulunulmuş, ancak Mahkemece davanın konusu davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiğine dair Kurul kararı olarak belirlenmiş ve Kurul kararının sadece iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünden düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin kısmı bakımından hukuka uygun olup olmadığı yönünden değerlendirme yapılarak davanın reddine karar verilmiş; dava dilekçesinde belirtilen diğer iddialar (2, 3, 4, 5, 6 ve 7. iddialar) yönünden inceleme ve değerlendirme yapılmayarak hüküm kurulmamış, bu kapsamda İdare Mahkemesi kararında yer alan hükmün eksik olduğu sonucuna varılmıştır.
2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesi ile idarî yargıda başvuru, inceleme ve yargılama usûlüne ilişkin olarak bazı yenilikler getirilmiş, genel yargılama usulüne göre yargılama sürecini hızlandıracak önemli değişiklikler yapılmıştır. Buna göre, temyiz incelemesine ilişkin olarak, 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinde öngörülen özel yargılama usûlünde genel kural, temyiz incelemesine konu olan kararda hukukî isabet görülmediğinin temyiz mercii tarafından tespit edilmesi hâlinde, dosyanın kararı veren mahkeme veya daireye geri gönderilmesi yerine, uyuşmazlığın esasının bizzat çözümlenerek karara bağlanması olup, bozma ile birlikte dosyanın geri gönderilmesi sadece ilk inceleme üzerine verilen kararlarla sınırlı tutulmuştur.
2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (g) bendinde yer alan "Verilen nihaî kararlara kârşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir." şeklindeki kuralda geçen "nihaî kararlar"dan anlaşılması gereken, davaya konu edilen işlemlerin ilk derece yargı yeri olarak hukuka uygunluk denetiminin yapılması ve bu konularda verilmiş nihaî bir kararın varlığı olduğundan, ilk derece yargı yerince davanın konusunun yanlış nitelendirilerek uyuşmazlık ile ilgili hukuka uygunluk denetimi yapılmadığı ve hüküm kurulmadığı durumlarda, ilk derecede uyuşmazlıkla ilgili verilmiş nihaî bir karardan söz edilmesi mümkün olmayıp, temyiz aşamasında Danıştay'ca, ilk derece hüküm kurulmayan dava konusu işlemle ilgili olarak uyuşmazlığın esası incelenerek hüküm kurulması hâlinde Kanun'un öngördüğü iki aşamalı yargısal denetimin gerçekleşmeyeceği açıktır.
2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinde, ilk derece mahkemelerince, uyuşmazlığa konu edilen işlemlerin hukuka uygunluk denetiminin yapılmamış olması hâlinde, üst derece mahkemesince ne yönde bir karar verileceği hususunda açık bir kural öngörülmemiş ise de, bu konunun kanun koyucu tarafından önceden öngörülmesinin mümkün olmaması ve hukuka uygun olanın uyuşmazlığın tüm boyutuyla ele alınıp, bu çerçevede bir hüküm kurulması olduğundan, bu istisnai durumun ayrıca mevzuatta düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.
Dava konusu uyuşmazlığın 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesi kapsamında ivedi yargılama usulüne tâbi "ilk derece" ve "temyiz" olmak üzere iki aşamalı olarak incelenmek zorunda olunması nedeniyle, ilk derece mahkemesince uyuşmazlıkla ilgili hüküm kurulmayan bir konuda, temyiz mercii tarafından dava konusu işlemin esasına ilişkin doğrudan yargılama yapılarak bir hüküm kurulmaması gerekir.
Bu itibarla, davacı tarafından dava dilekçesinde belirtilmesine rağmen Mahkemece dava dilekçesindeki 2, 3, 4, 5, 6 ve 7. iddialar bakımından hukuka uygunluk denetimi yapılmadan, sadece Kurul kararının, ...-... iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin kısmı yönünden inceleme yapılarak karar verildiği anlaşıldığından, âdil yargılanma hakkı kapsamında iki aşamalı olması gereken yargısal denetimin ilk aşaması olan ilk derecede yargısal denetimin gerçekleştirilmesi için dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, dava konusu Kurul kararının ...-... iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin kısmı bakımından davanın reddine dair kısmının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Bu kısım bakımından DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
4. Mahkeme kararının dava dilekçesindeki 2, 3, 4, 5, 6 ve 7. iddialar yönünden hüküm kurulmayan kısmının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
5. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
6. Dava konusu işlemin kısmen iptaline kesin olarak karar verildiğinden, aşağıda ayrıntısı gösterilen ilk derece ve temyiz yargılama giderleri toplamı …-TL'nin yarısı olan …-TL ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacılara verilmesine,
7. Mahkemece hüküm kurulmayan kısım bakımından bozma kararı sonrasında yeniden bir karar verileceğinden, bu aşamada yargılama giderlerinin kalan yarısı bakımından hüküm kurulmasına yer olmadığına,
8. Kullanılmayan …-TL temyiz yürütmeyi durdurma harcının istemleri hâlinde davacılara iadesine,
9. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 04/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.